Gönderi
Alanına ve konusuna göre kıyaslama yaptığım takdirde herhangi bir şey üzerindeki beğeni oranımın çıtasını yükseklere çıkaran bir kitap diyebilirim. Kendi fikirlerimi söyleme kısmına geçmeden önce, rahatlıkla söyleyebilirim ki arka kapak yazısı bile tek başına yeterli bir inceleme olmuş. Ama ben buna "Sol'un teorik ve pratik yeniden inşası" demezdim, yazar dahi bunu kastediyor olsa bile.
Özgürlük Üzerine Bir Deneme, yalnızca doksan bir sayfadan oluşan kısacık bir kitap, fakat bu yanıltıcı olmamalı, iki hatta belki de üç katı kadar sayfa sayısına sahip bir inceleme-kitaptan çok daha tatmin edici. Peki neden bu kadar göklere çıkardım? Yaptım bunu çünkü yalnızca benzer alıntıların bir araya getirilmesinden oluşan, böylece okuyucuyu zorlarken konudan saptıran birçok kitaba karşın Mercuse'ninki oldukça basit bir dile sahip, dolayısıyla anlaşılır, fakat bunlara rağmen akademik olmaktan uzaklaşma durumunda değil. Birinci sebep buydu. İkincisiyse, Frankfurt Okulu'na aşinaysanız tahmin edebileceğiniz bir sebep aslında: onların eleştirel teorisi. Mercuse, "fiili olan ideal olandan epeyce sapabilir" derken savunuculuğunu yaptığı Marksizmi; "eski lüksler temel ihtiyaçlar haline geldi" derken de şirket kapitalizmini eleştiriyor. Elbette bunlar yalnızca basit örnekler, dahası kitapla birlikte zihninize oturuyor.
Herbert Mercuse'nin dünyası, ütopyası değil, özgürlüğün temel alındığı bambaşka bir dünya üzerine kurulu, adından da anlaşılacağı gibi. Korkunç taraflı bir hali yok, bir şey üzerine inceleme yazdığını iddia eden birçok insana karşın yazarın üslubu olabildiğince nesnel ve kesinlikle yorucu değil. "Bilincin toplum mühendisliği ile tutuklanması"ndan tutun da, "rekabetçi performans ve standartlaştırılmış eğlence"ye kadar, her kesim, her düşünceden insana hitap eden bir eleştiri mekanizmasıyla karşılaşıyoruz. Fakat katiyen hakaret bombardımanı değil.
Toplumdan, işleyişten ziyade kendinizi eleştireceğiniz, sorgulayacağınız bir kitap bu. "İnsanlığa karşı işlenmiş suçların kefaretini ödemiş olmayacak, fakat bunları durdurabilecek ve yeniden başlamalarını engelleyebilecek" bireyler olabilmemiz dileğiyle. Dikkatli okumalar.
·
629 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.