Çocuklara namazı sevdirmek icin rehber
1 nolu iş
önce kendinizi sorgulayın
namazın dindeki yerini Allahu Teala'nın emrettiği gibi biliyor ve hakkını veriyor musunuz
namaz bir ölçü birimi olduğunda ne kadar müslümansınız
namaz uygulama ve gelecek nesli egitmede sizin önemli ve öncelikli konularından hangisinde yer almaktadır
2 nolu iş
Meryem Suresi 58-59 ayetler üzerinde tefekkür edin
Çalışma planımız
1.namaz eğitimi ani bir kararla başlamaz
çocuğun konuşma ve dinlemeye başladığı,
gördüğünü değerlendirdiği aylardan itibaren namaz için hazırlıklar yapılmalıdır ama namaza fiilen başlama yaşı 7 yaşından ay almaya başladığı zamandır
2.çocuk için namaz egitimine ayrılacak zaman 7 ile 10 yaş arasıdır En az 4 yıl sürecek bir eğitim namazı günlük hayatın bir parçası haline getirebilir 7 yaşından öncesi örnekleme teşvik etme gibi uygulamalar yapılabilir
3.Namaz eğitimini başlatacağınız mevsimde çocuğun göz tokluğu sağlayacak ve taklit için kopyalanacak bir ortam sağlanmalıdır aile ve benzeri ortamda namaz için hareketlenilen saatler ve bu konuda titizlik gösterilmesi gibi... mesela her namaz vakti geldiğinde iş bir meşgale ne olursa olsun hemen namaz durumuna geçilmesi ve bunun göz tokluğu sağlayacak kadar yoğun yapılması şarttır dikkat edin siz de bulunmayan bir şeyi veren durumuna düşmeyin
4.ilk telkinler büyük ve görünüm güzelliği olan mesela Sultanahmet Camii gibi camilerde başlatılmalıdır ilk namaz telkini mahalle camisinin rutubetli bodrum mescidini hatırlamamalıdır o yıllarında çocuk için görünümün tesiri itibare alınmalıdır
5.namaz telkini arasında yoğun olmamak kaydıyla Allah ve Ona kulluk etrafında çocuğun yaşı ile uyumlu bilgiler oturtulmalıdır
6.bu zorlu ama büyük göreve başlarken Allah'a sığının onun yardımını dileyin Bunun, tek başınıza bitirebileceğiniz bir iş olmadığını iyi bilin
7.Allah'tan namazı ihya eden bir nesle sahip olan veli olmayı nasip etmesini dileyin Allahu Teala peygamberlerine bile namazın bir sonraki nesle aktarılmasını zor bir iş olarak tanıtmıştır
8.bir yığın kınacıya acele edip çocuğu bu boğduğunuzu söyleyecek olan dost görünümlülere önceden hazırlıklı olun belki de tek başınıza kalabilirsiniz ama Allah sizinledir
9.namaz eğitimi esnasında hata ve ihmallerin değerlendirilmesinde de tedrici olunması gerekmektedir İlk günlerdeki kaçamak ve ihmallerin ayıplama konusu yapılmaması gerekmektedir görmüyor ve anlamıyor gibi yapabilmekte bir maharettir
10.Namaz eğitimi esnasında yorulup zorlanacağınız çetin bir yola girdiğinizi unutmayınız siz belki ilk defa bir namaz eğitimi veriyorsunuz ama şeytan için o çocuk ilk değildir yükünüzü kaldırmada size hız ve moral katkısında bulunabilecek ailelerle beraber girin yola.
11. ilişki içinde bulunan diğer ailelerle müşterek projeler yürütülmelidir çocuğun namazı sadece kendi ailesinin bir baskısı olarak görmemesi bilakis hayatın renklerinden bir renk olarak algılaması ancak böyle sağlanabilir
12.Cami eksenli geziler birkaç aile ile birlikte yapılabilir ilk namaz egitimine başladığınız dönemlerde yakın komşularınızdan böyle bir derdi olanla birleşerek namazlardan birisini çocuklara beraberce kildıracagınız bir birliktelik birkaç aylığına da olsa size yardımcı olabilir
13.namaz bir gündem olarak başlamadan namazın altyapısı olan şartlar müstakil olarak oturtulmalıdır mesela taharet konusu işlenmelidir
14. Gerekiyorsa abdest için altı aya yayılmış sabırlı ve basiretli bir egitim yapılmalıdır bu altyapi çok önem taşımaktadır hatta böylelikle aile için yolun zor yokuşlarından birisi aşılmış olacaktır
15. Namaza ait namazı çağrıştıran mefhumlar mümkün olan her fırsatta dile getirilmeli ve sohbet konusu yapılmalıdır tekbir tespih ezan sözleri secde rüku...
16. Hoca yerine hocaefendi deyiniz
Namaz yerine namazımız deyiniz
17.namazın ciddi bir iz olarak kalabilmesi için camiye unsurunun zihinlere yerleştirilmesi gerekmektedir bunun için;
a. Cami ile istikrarlı bir bağı bulunan baba-anne izlenimi önemlidir çocuğunuzun camiyi sizin ikinci adresiniz gibi anlaması size çok yardım edecektir
b.Cami bir kültür olarak hayatın bir parçası olarak değişik zamanlarda tanıtılmalidır Bu tanıtım yalın bir tanitimindan uzak olmalıdır mesela Cami görevlilerinin eve çağrılması onların evlerine gidilmesi onlarla üçüncü yerlerde buluşulması ve bu buluşmalar da çocukların meclisin gündemi olmasına dikkat edilmesi yaş ve seviyeye uygun hediyeleşmelerin sağlanması gibi hususlara dikkat edilmelidir
c. gerekiyorsa ve mümkünse cami ve cami görevlisi seçimi yapılmalıdır şirin ve sempatik bir cami imamı çocuğu camiye daha kolay çeker
gerektiğinde imamla bu konuda görüşme yapılmali ricada bulunulmalıdır çocuk sigara gibi ayıplı bir illeti bulunan cami görevlilerinden uzak tutulmalıdır görevliye de Allah'tan korkması gerektiği hatırlatılmalıdır
d. Cami binası da önemlidir inşaat enkazı arasında girilen bir cami çekici olmayabilir çocuğun camiler çok tatlı oluyor şeklindeki bir izlenimi, gerekiyorsa diğer camilerine ziyaretler yapılarak sağlanmalıdır
e.camiler gerilip çıkılan yerlerden çok kaynaşılan yerlerdir prensibi hissettirilmelidir kimi zaman namazdan biraz önce camiye gidip oradakilerle ilgilenme orada zikir yapma kimi zaman da namazdan sonra biraz oyalanıp diğer Müslümanlarla ve onların getirdikleri çocuklarla hasbihal etme gibi yollar denenmelidir
f.çocuk ilk zamanlarda her zaman değil azdan başlayarak gitgide çoğalan bir seviyede camiye götürülmelidir camideki yanlışlarından dolayı asla azarlanmamalıdır azarlama yerine yaptigi hatanin önü tıkanmalıdır
Mesela çocuk camide diğer çocuklarla gürültü yapmışsa bir dahaki namazda baba arka safta namaz kılıp çocuğu da yanına almalı ve gizli bir kontrol sağlamalıdır baba safın en sağ veya en solunda namaz kılarak çocuğunu da yanına alması halinde hem cemaat adabını korumuş hem de çocuk için değerli bir iş yapmış olur
g.çocuğun camiye gidip gelmesi ev içinde gündem olmalıdır anne camide ne yaptıklarını veya kimleri gördüklerini sormalı gözünde hoş olmayan izler kaldıysa onların telafisine gidilmelidir
h.Cami eezanının duyulabileceği bir ev sahibi olmak esastır gerekiyorsa mesken değişikliğine gidilmelidir ezanı günde 4 defa duymak bile ciddi bir eksikliktir namaz için hicret etmeye bile deger
i. çocukta namaz eğitimi başladığı yıllarda çocuğa Kabe Beytullah cami ilişkisi izah edilmelidir camiler Allah'ın evleridir slogani etrafında camilerin büyük kazanc yerleri olduğu zorluklara karşı sığınma ve güzellikleri arama yerleri olduğu defalarca bıkmadan anlatılmalıdır gerektiğinde cenazelerin camilerden kaldırılışı onlar için bir eğitim malzemesi olarak kalmalıdır
j. Bahçesi olan camilerde baba ogul anne kız birlikteliği ile ev dışı gezilerinin bir bölümü değerlendirilebilir
18. ailenin namazın davetiyesi olarak ezana ciddi bir hürmeti istikrarlı bir şekilde sergilemesi gerekir Ezana saygılı olmalı onu duyunca susmalı evde onu terennüm etmeli ve daha önemlisi kimi randevuları ezana göre ayarlamalıyız ezandan sonra gideriz ezan okunsun konuşuruz gibi ezanla oturmak ezanla kalkmak namaza bağlılığın simgesidir
19.cuma ve bayram namazları kalabalık cenaze namazları yaşı açısından uygun ise çocuğa namazın tanıtılıp sevdirilmesi açısından muhakkak değerlendirilmesi gereken fırsatlardır önceden hazırlık yapılarak çocuğun cuma namazına götürülmesi ve camide onun için sıkıcı olmayan bir yerde namaz kılmasın sağlanması gerekmektedir
20. Evde namazın hayatın ayrılmaz bir parcası olarak sevdirme çalışması yapılmalıdır bunun için şunlar yapılabilir
a. evde kılınan namazların bir odada yalnız başına değil çocukların da bulunduğu bir odada kılınması tercih edilmelidir bunu yaparken de mümkün olduğu kadar onların namazdan ötürü azarlanabileceklerini hissettirmeden biraz sessiz olun gibi ikazlarda bulunulmalıdır
b.çocuklara kapalı ifadeler kullanılmalıdır namazı emreden cümleler çocuğun yaşı tepkisi itaati ile orantılı tutulmaya çalışılmalıdır mesela şu 6 cümle söylenecekleri yer ve zaman bakımından farklıdır
•Namazını kıldın mı canım
•lütfen namazını geciktirmeden kılar mısın
•çıkma vaktimiz gelmeden namazını kılıver canım •Bak namazını unutacaksın hemen kılıver
•Haydi tatlım namaz çok gecikti namaz böyle gecikmeleri kabul etmez
•namazı ihmal etmenin ne kadar tehlikeli olduğunu ne büyük ecirler kaybettiğini biliyor musun Haydi canım davran
21.çocukların da iştirak edeceği mini cemaatlerle namaz kılınmalıdır baba bir nedenle camiye gidememişse evde cemaat yapmak fırsat olarak değerlendirilebilir çocuklar böyle bir cemaatle namaza iştirak etmemiş olsalar bile onlar için etkili bir iş yapılmış olur
22.namaza alıştırmada sevgi ve şefkat esastır kati tutumlar ikiyüzlülüğe itebilir ancak sevginin ölçüsü kaçırılıp otorite kaybedilmemelidir
23.piknik ve benzeri ev dışında yapılan ve çocuklar açısından özlenen gezilerde muhakkak cemaatle namaz bölümü oluşturmak gerekir aynı şekilde eve gelen misafirlere ve misafirliğe gidilen yerlerde bir cemaat namazı eda edilmelidir gerekiyorsa bunun için o vakitte cami cemaati de terk edilebilir
24.Namaz eğitimi esnasında çocuğu kendi emsalleriyle kıyasladığınızi ona söylememelisiniz filanca çocuğu görüyor musun dememelisiniz gerçekte de hiçbir çocuk diğerinin aynısı değildir ne yaş benzerliği ne de kardeşlik gibi değerler kapasitelerin aynı olduğu anlamına gelmez her çocuk ayrı bir kimlik kartı taşıdığı gibi farklı bir kavrama yeteneği ve kapasite de taşımaktadır
25.ebeveyn olarak aynı noktadan hareket etmeye çalışın sizin aranızdaki fikir farklılıkları eğitimimizin en azından gecikmesine neden olur çok zorlanırsanız asgari müştereklerde hareket etmeye gayret ediniz
26.bu uzun süreli eğitim çalışmasında kimi zaman kısa zaman dilimleri için çocuğu serbest bırakarak verdiğiniz eğitimin ne denli iz bıraktığını gözlemleyiniz
27. Namaz eğitimi süresince cezalandırma hiç düşünmeseniz en iyisini yapmış olursunuz çocuğun cezayı hak ettiğine anne ve baba olarak aslan siz karar vermeyin çocukla iç içe olmanızdan dolayı zamanı gelmeden veya hak etmeden ceza yöntemine başvurabilirsiniz size danışmanlık yapan bir üçüncü şahıs gelinen noktayı tespit etsin
28.yine de ceza gerekli hale gelirse 10 yaşından önce çocuğunuzu dövmenizin caiz olmayacağını biniz dövmenin dışındaki cezalarda ise şunları unutmayınız
a.kin ve sinirinizi yatıştırmak için sakın ceza vermeyiniz
b.çocuğu sizden ailesinden soğutacak başkalarına yakın olmasına sebep olacak türde bir cezaya asla başvurmayınız
c.anne baba olarak birbirinize savcı hakim rolünde olmayın birbirinizi teselli edip açıklarınızı kapatmaya çalışın
d.verdiğiniz ceza çocuğa artık ailede değerini kaybettiğini zannettirecek cezalar olmasın
e.muhakkak ceza verilecekse bunun kararını gergin olmadığınız bir zamanda veriniz abdest alın çıkıp farklı bir ortamda gezinin büyüğünüze danışın sonra karar verin şeytanı umutlandıracak bir iş asla yapmayın
f.verilecek cezada adım adım ilerleyin pilinizi bir günde tüketmeyin
mesela ilk merhalede pek üzüldüğünüzü hissettirin
bir zaman sonra bunu dile getirin
daha sonra dudak bükmenin ardından ikaz etmeyi bir zaman sonra da lutuflarda geçici kısıtlamalar uygulamayı deneyin bunlar arasında da belli bir zaman dilimi muhakkak geçmiş olsun
g.her şeye rağmen ardı ardına ceza gelmesin muhakkak cezalarda sayı artacaksa iki ceza arasında cezasız güzel günler veya durumuna göre haftalar geçsin
29.namaz eğitimi hayat boyu sürecek bir ibadet eğitimi olduğu için bir defa hatta birkaç defa aynı şeylerin tekrarından asla kaçınılmamalidır namaz her defası ilk defa imiş gibi anlatılmalıdır şeytan yıllardır bıkmadı usanmadı biz neden usanalım ki
30.çocuğun namaz eğitiminde çevresinden fazlaca etkileneceğini unutmamak gerekir
Bunun için de çocuğun beraber olmak istediği arkadaşlarının kimliklerine dikkat edilmelidir onu rahatsız etmeden ayırma ve yeni bir çevre oluşturma gerekebilir
Sayfa 87Kitabı okudu
··
235 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.