Mehmed Uzun'un roman dünyasını çok önemsiyorum, çünkü bu dünya bize geçmişimizi anlatıyor. Bizi unutulmuş kültürlerin tarihsel labirentlerinde gezdirirken, nasıl bir kültür zenginliği ve çeşitliliği üzerinde yaşadığımızı bir kez daha hatırlatıyor hepimize,
Uzun'un romanları arasında Dicle'nin Yakarışı ve Dicle'nin Sürgünleri daha özel bir yere sahip benim için. Özgün bir dil ve üslupla yazılmış bu ikileme çok dilli, çok kültürlü bir coğrafya olan Mezopotamya'ya, oranın ihmal edilmiş kültürel zenginliğine dair bir anlatı her şeyden önce. Aynı zamanda da dokunaklı bir aşk öyküsü... En temel insani duyguları anlattığı için de bir o kadar evrensel.
Bu iki kitapta yazarın başarısı, gelenek ve modernlik arasında özgün bir bağ kuruyor, bir süreklilik tesis ediyor olmasından kaynaklanıyor.
Uzun'un doğup büyüdüğü coğrafyada sözlü geleneğin en önemli taşıyıcılarından biri dengbejler, yani anlatıcılar. İşte, Uzun'un Dicle ikilemesindeki anlatıcısı da bir dengbej. Dengbejler geçmişte anlatılarıyla bir tarih bilinci yaratıyorlardı, yazılı geleneği olmayan halkta. Romanın kahramanı olan dengbej Biro da aynı rolü üstleniyor.
Uzun, kadim anlatıcıların hikaye üslubundan, yüzyıllardır anlatılan hikaye ve efsanelerden yola çıkıyor ve roman diline yepyeni bir boyut katıyor.
Uzun yeni bir roman geleneğine öncülük ederken aynı zamanda anadiline hayat veriyor. Çünkü, kendi dilinin imkanlarıyla yazarken aynı zamanda bu dilin imkanlarını genişletiyor ve yazılı edebiyatın dilini inşa ediyor.
Uzun'un, anadilini canlandırma çabaları sadece edebiyatın alanıyla sınırlı değildi. Denemeler ve düşünce yazıları kaleme alıyor, başvuru kaynakları hazırlıyordu. Nar Çiçekleri, Bir Dil Yaratmak başlıklı deneme kitaplarında bir yandan Kürt dili ve edebiyatının tarihini ve bugününü tartışırken, diğer yandan da çok kültürlülük üzerine düşünüyordu.
Mezopotamya'nın şairi Mehmed Uzun, bir yandan doğup büyüdüğü coğrafyada kültürel sürekliliği sağlarken diğer yandan kültürlerarası diyaloğa katkıda bulunuyor. Mehmed Uzun sayesinde hem dünya hem de Türkiye, Anadolu'nun ve Mezopotamya'nın zengin kültürel birikimiyle tanışıyor.
··
50 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.