Machiavelli'nin bu eseri aslında nasıl yönetilmesi gerektiğini anlattığı kadar, insanlara nasıl yönetildiklerini de anlatmaktadır. Ve bu sebeptendir ki her dönemde düşünceleri ile "diri" kalmayı başarabilmiştir. Konusu bakımından oldukça zengin ve her cümlesi üzerinde düşünülmesi gereken bir eserdir. Machiavelli bu kitabında prensliklerin nasıl yönetileceği ve elde tutulacağı konusunu tartışmaya açmış ve başlıklar halinde ele alarak aktarmıştır. Machiavelli, başlıklar altında bir prensin nasıl olması gerektiği üzerinde dururken aynı zamanda halklarında bu prensi nasıl kabul göreceği konusunda da bir takım yollar göstermektedir. Soydangelme prenslikleri elde tutmanın ve yönetmenin, yenilerine göre daha kolay olduğundan bahsetmiştir. Bunun sebebini de atadan kalma düzeni bozmamaya bağlamıştır. Şöyle ki, insanın alışkanlıklarından ibaret olduğu varsayımından yola çıkarsak eğer; halk var olan düzene alışmış ve bu düzenin bozulması ile küçücük bir refaha sahip olsalar bile bu refahında ellerinden gitmesinden korkmuştur. Prensin ise tebaasına karşı fazla şiddetli ve sert davranmaması sonucunda soydangelme prensliklerde prense karşı herhangi bir ayaklanma çıkmayacağını belirtmiştir. Küçük bir ihtimal dahi olsa da prense karşı çıkabilecek olan herhangi bir ayaklanmanın, gücünü istikrarlı ve kesintisiz bir biçimde devam ettirememesi durumunda, bastırılması fazla bir zaman almayacaktır. Machiavelli'ye göre yönetme ve elde tutma konusundaki asıl zorluk yeni bir prenslikte kendini gösterecektir. Özellikle prenslik tamamen yeni değilde bir başkasının parçası gibi ise (bu duruma karma prenslik adını verir) orada meydana gelecek olan değişikliklerin tüm yeni prensliklere özgü doğal bir güçlükten doğacağını savunmaktadır. Şöyle ki: İnsanın doğasında var olan, her zaman daha iyisini bulma arzusu ve umuduyla efendi değiştireceklerdir. Bu umut ise her seferinde insanları var olandan memnun olmama ve o andaki efendiye başkaldırma durumunu beraberinde getirecektir. Machiavelli bu karma ve yeni prensliklerde başka bir doğal güçlük olarakta, halkın her seferinde daha iyiyi arzulamasına karşın, var olan prensin de tebaasına karşı baskı uygulamasına dikkat çekmektedir. Öyle ki prensi efendiliğe çağırmış olanlar dahi umdukları ölçüde ödüllendirilemedikleri gibi prensinde borçlu olmasından dolayı onlara yeterli baskıyı uygulayamaması da bu prensliklerde oluşan doğal bir güçlüktür. Genel olarak yukarıdaki ifadeleri temel alıp soydangelme, yeni veya karma prensliklerde prenslerin karşılaşabileceği durum ve sorunları anlatarak, aynı zamanda bu sorunların çözüm yollarını da ele alarak, Machiavelli konu ve anlatım olarak beğenilir bir yapıt ortaya çıkarmıştır. Son olarak da prenslerin hükmetmeleri üzerine böyle bir eser ortaya koymasını şu sözleri ile de belirtmek istiyorum: "... nasılki manzara resmi yapanlar dağları ve yüksek yerleri gözlemek için düz ovada dururlar; ve alçak yerleri gözlemek için de tepelere çıkarlar aynı şekilde, halkların doğasını iyi tanımak için prens olmak gerekir, prensleri tanımak içinde halktan biri."

PrensNiccolo Machiavelli · Anahtar Kitaplar · 199914,9bin okunma

·

21 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Burak Koç