“Vatan Şairi” dediğim zaman özellikle edebiyat derslerinden hatırlayacağımız bir isim var: Tanzimat Döneminin en önemli düşünce, sanat ve fikir adamlarından birisi olan Namık Kemal. Namık Kemal’in 1876’da kitaplaştırdığı ve edebiyat tarihimizin ilk edebi eseri olarak bilinen romantik romanı “İntibah” kitabını inceleyelim. Kitap, Namık Kemal’in Magosa Kalesi’nde sürgün yıllarında yazmış olduğu ve her ne kadar yazar kitabın adını “Son Pişmanlık” olarak tasarlamış olsa da yayıncılar tarafından uzun adıyla “İntibah: Sergüzeşt-i Ali Bey” kitabı Osmanlıca bir roman yazma sevdasıyla ortaya çıkmış bir eser. Yazarın edebi hayatına baktığımızda genel olarak kalemini ideolojisini ortaya koymak adına kullansa da bu eseri hüzünlü bir aşk hikayesidir. Tam bir Türk Filmi formatında olan hikayesi ve içerdiği yoğun romantizmiyle sonraki edebi eserleri etkilemiş bir kitaptır. Edebiyatımızdaki ilklerden birisi olan İlk Tarihi Roman olarak kabul edilen Cezmi isimli eser de Namık Kemal’e aittir. Ayrıca Namık Kemal tiyatro ve romanı halkın arasına sokmuş edebiyatçılarımızın öncülerindendir. Namık Kemal, yakın Türkiye Tarihi’nin önemli fikir adamlarından birisidir. Edebiyata ilk kez milli değerleri sokan yazar olarak bilinir. Özellikle yazdığı oyunlarla dönemin halkını oldukça etkilemiş, meşhur “Vatan Yahut Silistre” eseri zamanında çok popüler olmuş hatta bu ilgi devlet sansürüne sebep olmuştur. Dönemin yönetimiyle hep sorunlar yaşayan Namık Kemal yaşamı boyunca sürgün hayatı yaşamış ve edebi eserlerini bu süreçte yazmıştır. Sürgünde de hayata gözlerini yummuş yenilikçi bir edebiyatçıdır. Kitaba gelirsek, romanda Ali Bey isminde eğitimli, kibar ve efendi bir genç bir gün Mahpeyker isminde bir kadına aşık olur. Bu kadın parayla erkek eğlencelerine katılan ve onlarla beraber olan bir kadındır. Ali Bey bunu öğrenince yıkılır ve Mahpeyker’den uzaklaşır. Mahpeyker için başlarda bir oyundan ibaret olan bu gönül ilişkisi sonradan bir tutkuya dönüşür ve Ali Bey’in onu terk etmesini kabullenemez. Bu ayrılık sonrası Ali Bey’den intikam almak için her türlü yola başvurmaya açık zalim bir düşmana dönüşür. Roman tam bir romantik eserdir. Uzun betimlemeler, yoğun duygu tasvirleri ve abartı haller romanda oldukça sıkça başvurulan tekniklerdir. Namık Kemal Fransız edebiyatından oldukça etkinmiş bir yazar olarak o dönemin bu akımını bir Osmanlı romanına da uygulamak istemiştir. Yazarın edebi dili oldukça düzgün fakat uzun duygu anlatımları günümüz okuyucusu olan beni oldukça yavaşlattı ve yer yer de sıktı diyebilirim. Bu durum bir çok klasik dediğimiz eserde de olabiliyor. Bunu bir eksiklik olarak söylemiyorum neticede dönemin üslup ve tarzıyla yazılmaya çalışılmış bir roman. Ali Bey’in her duyduğuna inanması ve sorgu sual etmeden insanları yargılamadaki hüneri bazen insanı sinir ediyor. Başta da söylediğim gibi roman bir Türk filmi senaryosu gibiydi. Daha doğrusu Türk filmi senaryolarına kaynaklık etmiş bir roman. Tüm karakterler karikatürize olarak karşımıza çıkıyo; saf, iyi, kötü, hain gibi kimlikler tek boyutlu olarak ele alınmış bu da karakter derinliği konusunda biraz yetersizlik hissi uyandırıyor. Roman ayrıca bir dönem romanı; o dönemin, kıyafetleri, gelenekleri ve günlük yaşamı hakkında bilgiler ediniyorsunuz, bu da okuyucu için keyifli oluyor diyebilirim. Batılılaşma sürecindeki Osmanlıyla ilgili ipuçları yakalayabiliyorsunuz. Yukarıda belirttiğim bazı ilkleri barındırması açısından roman bizim için oldukça anlamlı fakat güncel etkisini oldukça yitirdiğini hissettiğini düşündüğüm bir roman. Büyük kitapların gücü hangi çağda okursanız okuyun sizi heyecanlandırmasından gelir; Don Kişot, Sefiller, Karamazov Kardeşler gibi… Fakat yine de dediğim gibi bizim için anlamlı ve önemli bir eser. İnsana dair bir şeyler bulabileceğimiz değerli eserlemizden birisi. Herkesin muhakkak okuması ve bilmesi gerektiğini düşündüğüm, bir genel kültür sorusuna indirgenmeyi hak etmeyen bir eser. Romantik eserleri sevenlerin ve Türk filmi tadında bir roman okumak istemeyenlerin kaçırmaması gereken bir kitap.

İntibahNamık Kemal · Olympia Yayınları · 202039,3bin okunma

·

51 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.