Gönderi

·
Not rated
1875 yılında çocuklar için yazılan ve yazıldığı günden bugüne popülerliğini yitirmeyen çocukluğumuzun ve yetişkinliğimizin haşarı arkadaşı Tom Sawyer’in maceralarına beraberce bir göz atalım. En çok bilinen kitap karakterlerinden birisi olan Tom Sawyer’ın yaratıcısı Mark Twain, bu eseri yazarken bu kadar popüler olabileceğini ve neredeyse dünya milletlerinin hepsine şu veya bu miktarda ulaşabileceğini öngörebilir miydi acaba? Gerçi ön görüleri yüksek bir yazar, hayat hikayesinden öğrendiğimiz kadarıyla. Kardeşinin ölümünü rüyasında görür ve kardeşi aynı şekilde gerçekten ölür. Bunun üzerine parapsikolojiye yönlenmiş ve kendi öleceği zamanı doğru tahmin etmiştir. Görüleceği üzere Mark Twain ilginç ve yetenekli birisidir. Gençliğinde kaptan olmaya heves etmiş, hem Amerika’yı hem de dünyayı dolaşma amacını gerçekleştirmiş, özgürlük ve macera tutkunu birisiymiş. Zamanında Amerika’nın en popüler kişisi olmakla beraber Amerikan edebiyatının da kurucusu sayılır. Mark Twain çok yönlü biri de aynı zamanda, ne kadar düşünsem aklıma gelemeyecek bir şeyin de mucidiymiş: Sütyen kolçasının… Ayrıca kendi tasarımı defterleri de ticari olarak üretmiş. Teknolojiye de oldukça yakın bir yazar olan Twain, daktiloyu ilk kullanan yazarlardan birisidir ve kimilerine göre daktiloyla yazılan ilk kitap Tom Sawyer’ın maceralarıdır. Fakat sonrasında bu alete pek ısınamamış olacak ki tekrar kalemle kâğıda döndüğü söylenir. Gelelim kitabımıza; Mark Twain kitabı yazma amacını kitabın ön sözünde şu şekilde belirtir: “Her ne kadar kitabımın amacı kız ve oğlan çocukları eğlendirmek olsa da umarım büyükler tarafından da benimsenir ve çocukken hissettikleri, düşündükleri, konuştukları şeyleri, kendilerinin de içine düştükleri komik durumları onlara gülümseterek anımsatır.” Kitabı okurken bir yetişkin olarak benim de bu kadar eğlenmem, Twain’in amacını gerçekleştirdiği anlamına geliyor. Her ne kadar çocuklar için yazılmış olsa da, bu kitaba çocuk kitabı diyemem. Bence çocukları konu alan bir yetişkin kitabı Tom Sawyer’ın Maceraları. Bir açıdan Küçük Prens gibi katmanlı bir kitap. Yani her yaştan okuyucuya verebileceği bir şeyler var. Belki de bu yüzden yüzyılı geçkin süredir Tom Sawyer bu kadar gerçek ve ilham vermeye devam ediyor. Tom Sawyer ve onun sadık dostu Huckleberry Finn karakterleri edebiyatta karakter oluşturma anlamında ders niteliğinde gibidir. Ki yazar Huckleberry Finn karakterine ayrı bir kitap yazmıştır. Karakterler sahici ve ilgi çekici olunca yani insanların arasına karışmaya başlayınca o kitap kalıcılığı yakalamış oluyor. Yazar karakterleri ve olayları kendi çocukluk dönemlerinden esinlenerek yazmış, Huckleberry’in gerçek bir kişiden uyarlandığını, Tom Sawyer’in ise gerçek üç çocuğun karışımı bir karışımı olarak ortaya çıktığını söylüyor. Zaten en sahici karakterler sahici karakterler üzerine kurulur diye düşüyorum. Öncelikle şunu belirtmek isterim: kitabı kesinlikle kısaltılmamış versiyonundan okumalısınız. Çünkü çocuklar için kısaltılmış versiyonları da çok kitapçılarda. Kitap 100 temel eser içerisinde olduğundan dolayı oldukça çok kitabevi tarafından birçok baskısı var. Kitabın konusuna gelirsek; Amerika’da Mississippi’de yaşayan yetim bir çocuk olan Tom Sawyer teyzesinin yanında kalmaktadır. Tom Sawyer, oldukça yaramaz, teyzesini çileden çıkaran işlere kalkışan, başına buyruk, okulu asan, kavgacı, yaşına bakmadan kız arkadaşlar yapan, büyüyünce korsan veya hırsız olmak isteyen bir çocuktur. Fakat diğer yandan iyi kalpli, sevdiklerini sahiplenen ve onlar için fedakarlıktan kaçınmayacak kadar da mert bir çocuktur. Başından geçen komik maceralardan sonra istemeden Huckleberry ile şahit oldukları olaylar sonucunda kitabın asıl konusu ortaya çıkar ve olaylar gelişir. Yazar aslında kitabındaki Tom Sawyer karakterinin büyüklüğünden de bahsetmek istemiş fakat karakterin yeterince kendini tamamladığını hissedince kitabı Tom’un başından geçen olayların neticelenmesiyle kitabı da bitirmiştir. Bu kısmı yazar şu cümlelerle ifade eder: “Bu kitap bir çocuğun öyküsünü anlatıyorsa, uygun bir yerinde hemen sona ermeli!” Belki de kitap bu düşünceli kurgusu sayesinde bu kadar sevilmiş, defalarca tiyatro, sinema filmi ve çizgi filme uyarlanmıştır. Kitap dili bakımından oldukça canlı, eğlenceli ve komik. Mark Twain’in mizahi yönü güçlü bir şekilde bu kitapta hissedilmekte. Diyaloglar çocukların dünyasına ait ve yapmacıklıktan uzak. Kurgu sağlam ve Olay örgüsü okuyucu da merak uyandıracak nitelikte. Anlatım o dönem insanların sosyolojik yapısı hakkında da bize bilgi veriyor. Her ne kadar tüm zamanlara hitap edebilecek nitelikte bir kitap olsa da bir dönem romanı… O dönemdeki kasaba insanının yaşayışı, örf ve adetleri, siyahi insanlara bakış açıları, kitapta görülebiliyor. Bu kitabın yetişkinlere verdiği en güzel mesajın çocukların dünyasındaki mantığı anlamak ve onların davranışları altında yatan nedenleri daha iyi kavramak gerektiği bence. Netice de Tom Sawyer gibi bir çocukla karşılaştığımızda ki, belki de etrafımızda vardır böyle çocuklar onları genelde yaramaz, baş belası, sorun çıkaran çocuklar olarak algılar, onların ruh dünyasını anlamaya pek çalışmayız. Bu kitap belki bize onların dünyasının göründüğünden de derin olduğunu gösterir. Herkesin çocukluğundan bir şey bulacağı, çocuk veya büyük herkese bir şeyler anlatan ve en önemlisi içimizdeki muzip çocuğa seslenen Mark Twain’in yazdığı Tom Sawyer’in Maceraları kitabını keyifle okudum. Sizlere de tavsiye ederim.
Tom Sawyer
Tom SawyerMark Twain · Arkadaş Yayıncılık · 201410.9k okunma
·
140 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.