Yazar hiçbir siyasi projenin adamı olmadan felsefe, sanat, siyaset, toplum gibi konularda mülahazalarda bulunuyor. Solcu bir yazar, ancak İslamcılar için "Batının içinde Batı'ya eleştirel bakan çok önemli düşünürlerin Türkiye’ye teorik girişleri İslamcılar üzerinden olmuştur." cümlesini kurabiliyor. Çünkü "Vicdan bendeki ötekidir… Ben’in tüm ötekileri içinde hissetmesidir." diyor. Bu ötekinin içine Alevisi, Sünnisi, Kürdü, Arabı, Ermenisi ve hepsi dahil. Yani aslında kendisi için öteki olan İslamcılara objektif yaklaşabiliyor. Birlikte yaşamanın, aynı toplumun üyesi olmanın hakkını veriyor. "Zihni cemaatler üzerinden bir kültürel kitlenmenin yaşandığı bir toplumda sivil birinin metnine nüfuz etmek oldukça zordur." diyor. Bence kendisi de bundan muzdarip olmalı. Tanpınar'ı da biraz bu yüzden seviyor: hiçbir siyasi projenin adamı olmadığı için. Tabi biraz da modernleşmeci değil, gerçek bir modern olduğu için. Ezberlere, kalıp düşüncelere sahip değil. Bir kesimin klasik Türk aydını gibi modernleşmeyi fetiş haline getirmiyor. Modernliğin Batı'da halk temeli, aydın temeli olduğunu, modernleşmenin ise dışardan onu kopyalamaya çalışan devletlerin halkları üzerindeki baskısı olduğunu söylemesi benim için önemli. Yazarın gelenekle ilişkisi idealimiz olmalı bence. "Tanpınar 'üç kuşak üst üste okuduğumuz beş kitap yoktur' diyor. Klasikleri, ortak bir kültürel pantheon’u olmayan bir topluluk toplum olabilir mi?" tespiti geleneği ne kadar ihmal ettiğimizin bir göstergesi. Üstelik bu ihmalkarlık sadece modernleşmeciler tarafından değil kendini muhafazakar kabul eden kesimler tarafından da yapılmış. Ama iki kesim için de aynı ölçüde yanlış çünkü modernleşmecilerin kopyaladığı modernlik de geçmişle ve gelecekle sıkı bir bağının olmasını gerektiriyor. Bizde modernleşme geçmişle bağların tamamen koparılması anlamına gelmişti. Batı'da ise modernite geçmişle ve gelecekle bağlarını asla koparmıyor. Yukarıdaki sözü bir de şu anlamda tekrarlıyor: "Ahmet Hamdi Tanpınar 'bugün Türkiye'de nesillerin beraberce okuduğu 5 kitap bulamayız' der. Bunu daha yatay düzlemde söylersek, değişik kesimlerin okuduğu ortak 5 kitap yoktur bu toplumda.

Zamanın İçinden Zamanın Dışından Gelenek ve Modernlik ArasındaBesim Dellaloğlu · Heretik Yayıncılık · 201733 okunma

·

267 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Kamile Hilal