Tolstoy'un kitabındaki bu metaforik bölümde, haya- tı sembolize eden bir fırtınada yolunu kaybeden bir kişinin ("ben") aniden iki farklı kişiye dönüştüğünü görürüz: bu kişiliklerden biri kendi arzulannı, diğeri ise yolu bulacak- lanna olan kesin inançlannı temsil ediyordur; ilki sahip ol- duklan kişilikken ikincisi ilahi kişiliktir; biri ölümdür, diğe- ri ölümden kurtuluş. Hikaye boyunca bu iki kişilik, iki fark- lı karakter olarak (Brehunov ve Nikita) ete kemiğe bürüne- cektir. Bu karakterler, on dokuzuncu yüzyıl ortası Rus haya- tının sosyal ve ekonomik koşullanna yerleştirilecek ve dün- yaya karşı takınılmış birbirine zıt iki ahlaki ve dini yaklaşı- ma sahip olacaklardır. Tolstoy'un karakterlerini gerçek ha- yatta yaşamaya, insanlarla ilişki kurmaya ve Dünya Sakin- leri olmaya çağıran draması daha sonra bir keşif yolculuğu şeklini alacak ve Brehunov en sonunda Nikita'yla, o sembo- lik ve ilahi kişilikle yüzyüze gelene kadar aralannda ölümün sesini duymasının da yer aldığı bir seri gittikçe artan uyanış yaşayacak, en sonunda da aniden yolu keşfedecektir. Efen- di ile Uşağı, Tolstoy'un içinde duyduğu, asla dinmeyen sev- giyi bulma mücadelesinden ve hayattaki amacını keşfetme sürecinden çıkardığı bir meseldir. Bu amaç öğretmenliğini de, ailesini de, sanatını da, efendiliğini de aşan bir çağrıydı: komşusunu kendisi gibi sevmesini söylüyordu bu içten ge- len, ilahi çağrı. Benliğin, bir kısmının diğerine benzemeye davet edildi- ği iki farklı, birbirine zıt kişiliğin birleşimi olarak sunulması yeni bir şey değildir. Efendi ile Uşağı'nda gördüğümüz, Tols- toy'un büyük kitaplarının temelini teşkil eden yöntemin gü- zel bir şekilde ifadesini bulmasıdır. Daha önce görmüş oldu- ğumuz gibi, Tolstoy bu kitaplarda kendi inanç mücadelesini iki grup karakteri karşı karşıya getirerek temsil etmektedir: bir yanda Nikolenka, Olenin, Prens Andrey, Pierre, Levin ve Nehlüdof vardır, öte yanda Maman, Mayanka, Nataşa, Kitty ve Katyuşa. Kadın karakterlerin hepsi ilahi aşka giden yolu temsil ve ifşa eden sembolik kişiliklerdir. Daha soma yazdı- ğı kısa romanlarında ise, Tolstoy'un bu kadın karakterlerinin yerini, zengin ve eğitimli sınıfları anlatan kitaplardaki sem- bolik karakterlerle aynı işlevi gören erkek köylüler alacak- ur. Natalya Savişne hem kadın hem de köylü olan ilk karak- teridir. Tolstoy'un kitaplarındaki önemli kahramanlar, insa- nın kişiliğini yitirmesini temsil ederler hep, ama bu karakter- ler aynı zamanda sembolik kişiliklerini keşfedip bulmak için bir yolculuğa da çıkmışlardır. Yolculuğun sonunda, bir süre- liğine kendi ilahi, sembolik kişilikleriyle karşılaşır, aşka gi- den yolu görürler. Efendi ile Uşağı yazarının kendi psikolo- jisini incelediği bu teolojik düzyazının benim sembolik ger- çekçi olarak adlandırdığım türünün en kusursuz örneğidir. lngilizce'den çeviren KAYA GENÇ

Efendi ile UşakLev Tolstoy · Antik Batı Klasikleri · 20138k okunma

··

109 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

manyak yazar