Başrollerini Kemal Sunal ve Harika Avcı'nın oynadığı, 1978 tarihli bir O. Seden filmi olan İyi Aile Çocuğu filmini bilirsiniz. Birisi bankada iyi aile çocuğu bir veznedar, diğer ise bir mafya babası olan ikizlerin hikayesini anlatan film, binlerce yıldır insanların aklını kurcalayan bir fenomen olan "ikizliğin" mizaha vurulmuş şeklidir. Filmde Kemal Sunal'ın başarılı oyunculuğu yanında, yine binlerce yıl insanların kafasını karıştıran "İkizler aynı şeyi mi hisseder?" gibi soruların da işlendiğini; ikizler arasındaki yer değişikliğinin bir evlilik içine sokularak aslında cinsel bir marjinalitenin; "kocasının ikiziyle birlikte olan kadın" konusunun da es geçilmediğini görürsünüz. Film, ikizlikle ilgili hemen her fenomeni bünyesinde barındırır. M. Ö. 254 yılında doğan Latin tiyatro yazarı Plautus'un; dünyada Menaechmi adıyla bilinen bu yapıtı da ikizler fenomeni üzerinde durmuştur. Aristophanes'ten esinlenmelerin belirgin olduğu kitapta birbirinden habersiz aynı isimle yaşayan ikiz kardeşlerin aynı şehirde tesadüfen bulunması üzerinden işleyen mizah; bunların birbirlerinin yakınları tarafından karıştırılmaları merkezinde şekillenir. Oyunda izleyicinin kardeşleri birbirinden karıştırmaması için Plautus ustaca bir yöntem geliştirmiştir. İkiz kardeşlerin her biri sahneye çıkarken kendine özgü detayları ya iç ses ya da bir başkasıyla konuşarak belirgin eder. Böylece izleyici iki ayrı oyuncu tarafından canlandırılan karakterleri karıştırmasaydı dahi, bunları kafasında canlandırması gereken sıradan okuyucunun kafası karışmayacaktır. Plautus, kitapta şehvani öğeleri kullanmak yerine daha çok tıpkı Grek komedyasındaki gibi maddi unsurları (altın, kıyafet) kullanarak izleyiciyi güldürmüştür. Yan rollerdeki karakterlerin kişilik hatları oldukça belirgindir ve kolaylıkla birbirlerinden ayırt edilebilirler. Farklı olanların delilikle suçlanmasına örnek verilebilecek güzel bir "hekim" bölümü vardır. Burada okuyucu/izleyici karakterin yenilgiye uğrayacağını beklerken olay yerine ansızın gelen köle Messenio karakteri sürpriz bir şekilde akışı değiştirir ve okuyucu/izleyici şaşkınlığa uğrar. 16. yüzyılda Shakespeare tarafından yazılan Yanlışlıklar Komedisi bu kitaptan esinlenmiştir ve öyle ki, oyundaki Antifolus karakteri de bu oyundaki Menaechmi gibi Sirakuza'dan gelmektedir. Shakespeare'in On İkinci Gece kitabında da yine birbirine karıştırılan ikiz karakterler görülür. Kitabın orjinal metni Yunanca yazılmıştır zira biliyorsunuz Roma'da elitlerin kullandığı dil aslında Latince değil, Yunanca idi. Türkçe'ye kazandıranlardan birisi Nurullah Ataç ki benim okuduğum baskıyı da o çevirmiş, ne yazık ki orjinal dilinden değil; Fransızca olan Naudet - Clouard çevirisinden yararlanmış. Olsun, yine de şiirselliğinden pek ödün vermemiş.

İkizlerTitus Maccius Plautus · MEB · 194648 okunma

59 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Mehmet Baran