Hâsılı ben bütün tedkiklerimin neticesinden anladım ki, biz medeniyeti doğrudan doğruya Avrupa’dan, harsı da doğrudan doğruya halktan almalıyız. Ne acem medeniyeti, ne levanten medeniyeti bize yaramaz. Bu ikisi de bugünki fikrî terakkîlere nazaran medeniyetsizliktir. Biz, bu asrın Türkleri ve Müslümanları olmalıyız. Yani Türk ve Müslüman kalmak şartlarıyle, Avrupa medeniyetine tam bir surette girmeliyiz. Hiçbir faziletimizi kaybetmeksizin Avrupa’nın bütün ilmî ve fennî terakkîlerini almalıyız.