Don Kişot’u çocuk romanı sananlar, gelin bir daha düşünelim. Kurulu düzene tepki olarak yazılan Don Kişot (asıl adı Don Quixote de la Mancha olan ama bize ilk olarak İspanyolca yerine Fransızcadan çevrildiği için ismi Don Kişot kalan) modern Avrupa’nın ilk romanlarından sayılır. Kendisi de şövalye hikayelerine bayılan 58 yaşındaki Cervantes hep aynı hikayeleri okumaktan sıkılır ve 1605 yılında sıradan, kurnaz, dalavereci karakterlerin olduğu bir pikaresk roman yazar. Karakterleri: yaşlı ve hayalci Don Kişot; maddiyatçı, tıknaz yardımcısı Sanço Pazo; aslında bir köylü kızı olan Tobosulu Dulcenia; sıska atı Rosinante, hayali kötü sihirbaz Freston; onu doğru yola sokmaya çalışan berber ve din adamından oluşur. Aynalı şövalye kılığına giren berberin Don Kişot’u yenerek, inadından vazgeçirmesi düşündürücü. Neden berber? Kafayla ilgisi olduğu için mi? Saçları düzene sokup sisteme uygun hale getirdiği için mi? Don Kişot neden farklıdır? Mizah kullandığı için mi? Yenilmeyi soylulukla anlatabildiği için mi? Kendi hayatımızın şövalyesi olup kendi doğrularımız için savaşmamız gerektiğini belirttiği için mi? En önemli öğesi delilik olduğu için mi? Edebiyatın ilk bilge delisine sahip olduğu için mi? Zıtlıklar (kapitalist düzen ve eski feodal sistem çekişmesi)üstüne kurulu olduğu için mi?... Liste uzayıp gider. Kesin olan şudur: İspanyol halkı edebiyatlarındaki bu kahramana çok değer verir. Birçok yerde heykelleri, resimleri, müzeleri bulunur. Madrid’de heykeli, Sevilla’da porselen resmi, Toledo sokaklarında boy boy hediyelik eşyaları göze çarpar. Birçok Avrupa ülkesinde Don Kişot hayranları için turlar satılır. Cervantes’in doğduğu şehir, karısıyla evlenip kaldığı müzeye çevrilmiş evi, yel değirmenleri, Don Kişot’un maceralarının geçtiği yerler ziyaretçi akınına uğrar. Acaba Türkiye’de de insanları akın akın çekecek, dünyanın her yerinden hayranlar oluşturacak, hediyelik eşyaları satılacak bir roman karakteri çıkacak mı? Yazımı, Don Kişot’un en sevdiğim sözlerinden biri ile bitireyim: Yo sé quien soy.

Don Kişot'un SerüvenleriMiguel de Cervantes · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 201722,9bin okunma

·

34 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Elif Bilgin