Ali Rıza Yalman"ın "Cenupta Türkmen Oymakları" kitabında yer alan araştırmaları Türkiye’de bir ilktir ve maalesef ondan sonra da böyle bir araştırmacı ne geldi ne de böyle bir araştırma yapıldı. 1931’den başlayarak 1939’a kadar beş sonra iki cilt olarak basılan Ali Rıza Yalman"ın "Cenupta Türkmen Oymakları" kitabı 2010 yılında belgesel olarak ta çekildi ve TRT’de “Seyyahların İzinde” adıyla 19 bölüm halinde gösterildi. Ali Rıza Yalman 1928/1935 yılları arasında her yıl bahar aylarından kış girene kadar Erdemli’den Toroslara doğru gâh yaya gâh at sırtında yola çıkıyor ve her gece bir Yörük çadırında misafir oluyor, Yörük gocaları ile sohbetler ediyor ve günlük tutuyor, fotoğraflar çekiyor. Torosları bir o yana, bir bu yana aşarak, yaylalardaki Türkmenlerin izini Mersin’den Kilis’e kadar sürmekle kalmıyor, yolculuğunu Suriye’de Rakka, Mumbuç=Membiç, Çolap’a kadar da sürdürüyor. Bu seyahatlerde o güne kadar hiç kayda girmemiş ve bilinmeyen pek çok önemli konu ilk defa kayda geçiriliyor. Örneğin birçok Karacaoğlan ve Dadaloğlu şiirini Yörük gocaları Yalman’a ikram niyetine söylüyor ve o da kaydediyor. Sonra Karacoğlan, Dadaloğlu ve başka halk âşıklarından derlemelerin bir kısmı ilk defa Yalman tarafından kayda geçirildiği anlaşılıyor. Yalgın bu eşsiz eserinde Ahmet Cevdet ile Derviş Paşalar komutasındaki İslâhiye Fırkası’nın 1865/67 arasında gerçekleştirdiği Kozan Türkmenlerinin zorunlu iskân, sürgün ve kıyımına şahit olan son Yörük kocalarından dinler ve onların ağızdan anlatır. Eser sadece okunup bir kenara bırakılacak türden olmayıp çok değerli, gittikçe de değeri daha da artacak bir başvuru, araştırma inceleme kitabıdır. Eser o kadar değerli ve eşsizdir ki, şayet bu eseri okumadıysanız, çok iyi bir eğitim alsanız ve binlerce de kitap okusanız bilmelisiniz ki, Anadolu folklorunu, kültürünü, medeniyetini yeterince tanımıyorsunuz demektir. Ayrıca “yazarım ama kim okuyacak” diye düşünüyorsanız, işte Yalgın ve onun eserleri iyi bir örnektir. Zira ilk toparlandığında, hatta ilk baskılarında imla hatlarıyla dolu, darmadağınık bilgiler topluluğu olan bu eser günümüzde eşi, emsali olmayan ve tekrar araştırma imkânı da bulunmayan bir konuda temel eser durumuna gelmiştir. En kısa zamanda yeni baskılarının yapılması dileklerimle. Okuyarak kalın.

Cenupta Türkmen OymaklarıAli Rıza Yalman (Yalgın) · Kültür Bakanlığı Yayınları · 19775 okunma

·

68 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Halil Korkmaz