Maturidi hakkında okuduğum üçüncü kitap ve Ahlak üstüne söylemlerini içeren bu kitap yazarın derlediği haliyle, hikmet kavramı üzerinden aklın eylemde bulunması açısından beni cezbetti. Bir şeyin yerli yerinde bulunması hikmet, bunu akletmek ve eylemek... Oldukça evrensel kısmı bu. Ki aklettin ama eylemedin bu bir zulüm, eyledin ama bilgisizce eyledin yine zulüm... Burda aklı müstesna bir yerde ele alıyor ve aklı ihlal eden unsurları da arzular tutkular olarak görüyor anladığım kadarıyla Maturidi.. Nitekim varoluşsal bir mesele olarak ta ahlaklı olma, hatta varoluş nedeni olarak mutluluğun üstün iyiye varma ile mümkün olması gibi düşünler oldukça besleyici... Ahlaklı olmalıyız mutlu olmak için, ahlaklı olmak için de bir şeyi yerli yerine koymalıyız, bu da ancak o konu ile ilgili bilgi ile mümkün, bilgi kaynakları ise, akıl yürütme, haber (Maturidi açısından kutsal metin), sezgi vb. Bugünden bakacak olursak elbette bilimsel bilgi. Demem o ki bilimsel bilgi ile amel etmemek bugünün yorumuyla ahlaksızlık olarak nitelendirilebilir, çünkü sadece bu bilgi evrene genellenebilir ve tıpkı ahlak gibi değişebilir gelişebilir. Tabi bir de kolektif olarak insan ve diğer canlı türünü diri tutacak sivil toplum inisiyatifi ile değerler oluşturulması, yaşam hakkı gibi, anadil hakkı, barınma hakkı gibi... Ahlak mutlak olmadığı gibi bilgi de mutlak değildir... Bugün ahlaksızlık olarak görülmeyen barınma hakkının kira bedeliyle temin edilmesi yüz yıl sonra kira bedelinin ahlaksızlık olarak görülmesi şeklinde ortaya çıkma ihtimalidir bu değişim, ki zamanla köleliğin kalkması gibi... Maturidi burda hikmetten bahsederken bir şeyi yerli yerine koymak, o yerli yeri de akletmek, belki bundan bahsediyordu, tartışmaya açık...

Matüridi'de AhlakSami Şekeroğlu · Ankara Okulu Yayınları · 20107 okunma

·

32 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Arif BABACAN