Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.26
Gönderi
Türkiye’de Siyasal Kültürün Resmi Kaynakları / Cilt 1 Atatürk’ün Nutuk’u. ‘’Türkiye’de Siyasal Kültürün Resmi Kaynakları’’ üzerine hazırlanan dört bölümlük bir çalışmanın birinci cildidir. Bu cilt, Nutuk’ta söylenen, Atatürk’ün Nutuk’u üzerinedir. Yazarı, bu konu üzerinde çalışmaya yönlendiren düşünce, Cumhuriyet Türkiye’sinin ilk otuz formatif yılı doğru anlaşılmadan, çağdaş Türk siyasal kültürünün ve yaşamının da iyi anlaşılamayacağı düşüncesidir. Yazar, bu yüzden Nutuk eserinden yararlanarak bu dönemin daha net algılanmasını sağlamaya çalışmıştır. Bu eser, Atatürk’ün Nutuk’u ile ilgili bir metin incelemesidir. İçerisinde Atatürk’ün özelliklerinden, düşüncelerinden ve verdiği kararlardan bahsedilmiştir. Önemli bazı olaylar alt başlıklar altında ayrı ayrı incelenmiştir.
Eser, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışına kadar olan dönemi kapsıyor. Mekan olarak Türkiye’de geçmektedir.
Ana konusu, Nutuk metni, daha doğrusu Nutuk’un ‘kritik metinleri’, Atatürk’ün tarihsel ve toplumsal ortamı ile kişiliğinin ve tüm görüşlerinin/eserinin bütünlüğü bağlamında değerlendirilmesidir. Eser de bazı dönüm noktası olayları ve Atatürk’ün liderlik özellikleri üzerinde yoğunlaşılmıştır. Sosyal bilim disiplini olarak tarih felsefesi ve siyaset biliminden yararlanılmıştır. Psikoloji ve sosyoloji alanında halkın tepkilerini irdelemiş ve Atatürk’ün içinde bulunduğu durum daha net anlaşılmaya çalışılmıştır.
Nutuk’taki bazı kritik metinlerin incelenerek, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışına kadar olan döneme kadar söylenenlerin ne olduğunu saptanmasına çalışılmıştır.
Atatürk’e göre Nutuk, bir ön-düşüncenin, belli bir askeri-siyasi projenin zaman içinde uygulanmasının öyküsü ve savunucusudur. Nutuk sahibi, büyük bir adam, lider ve Türkiye’nin kurucusudur.
Bir karar vardır; tarihi anlatılan şey, o kararın uygulamalarıdır. Ve tek doğru kararı baştan beri bilen ve hep onu uygulayacak kişi olan Atatürk’tür. Önder yanılmaz ve sapmazdır. İddiası odur ki, baştan beri aynı kişidir, gelişme aşamalarını ve hedefini önceden bilmektedir. Gelişecek olan, daha doğrusu onun tarafından geliştirilecek olan, millettir. Milletin duygu ve düşüncelerini hazırlamak istemiştir. Her şeyi baştan söylemeden alıştıra alıştıra söylemeyi tercih etmiştir.
Nutuk sahibinin, doğru olduğunu sadece kendisinin bildiği ve tek başına uygulamaya koyduğu bir hedefi vardır. Bir ay içinde bütün ordu birlikleriyle bağlantı kurmuş, milleti aydınlatarak dikkatli ve uyanık duruma getirmiştir; ulusal örgütlenme fikri tamamlanmaya başlamıştır. Karizmatik lider, mutlak askeri emir-komuta yetkisi talep ediyor ve bunu adeta görevi kabul etmesinin koşulu olarak isteyip alıyor. Ve artık bir Osmanlı komutanı olmakla yetinmiyor; bir Türk başkomutanı ve ulusal kahraman olmak istiyor. Lider, durumu ordulara ve millete bildiriyor. Milletin şefkat ve civanmertliğine güvenecek, onun bitmez ışık ve güç kaynağından kuvvet alacak, bu kaynağı geliştirecek ve potansiyelini gerçekleştirecek.
Tarihin en önemli olaylarından biri olan Türkiye Millet Meclisi kurulmuştur. Millet Meclisi’nin asıl açılma amacı da milletin bağımsızlığını ve devletin kurtarılmasını sağlamaktır. Atatürk’ün birçok hedefi vardır. Bu hedefleri bir anda gerçekleştirmek istemez ve adım adım ilerlemek ister. Hedeflerinden biri olarak, Atatürk hilafetin kaldırılmasında zaman-zemin yöntemini saltanatın kaldırılmasında olduğundan daha uzun süre sürdürmüş; bu milli sırrı vicdanında daha uzun süre saklamıştır. Diğer bir hedef olarak, Nutuk’un başından beri, meclise egemen bir partinin başında çalışmaktan söz eden Atatürk, I.Meclis’teki hizipler ve muhalefet deneyiminden sonra, bu düşüncesini uygulamaya koyuyor. Parti kurma kararını kendi başına veriyor. Vurgulanması gereken nokta da kurulan partinin halkçılık esasına dayalı olarak nitelenmesidir.
Karizmatik lider otoritesini herhangi bir dışsal kaynaktan değil, kendinden alır. Çevresinden akıl istemeye ihtiyaç duymaz. Onların daha kısıtlı düşüneceğini geleceği net bir şekilde öngöremeyeceğini düşünür. Bu yüzden aslında daima tektir. Bir süre sonra asıl hedef olan, Cumhuriyeti resmen ilan etmenin zaman-zemini gelmiştir. Artık milli sır gibi saklanmasına gerek kalmamıştır.
Atatürk, kahramanlığa inanan ve kahramanların doğal hakları olduğunu ve meşru tapınılma taleplerinin yerine getirilmesi gerektiğini düşünen bir karizmatik liderdir. Birçok bakımlardan da daha güçlü, daha başarılı, ve daha olumlu bir örnektir. Şef, her zaman için manevi ve maddi başkanlık konum ve yetkilerini kendinde toplamalıdır. Atatürk’ün amacı, bağımsız bir ulusal devlet ve yeni bir siyasi rejim kurmaktır. Türklerin laik cumhuriyetini kurmaktır. Atatürk hedeflerini gerçekleştirerek bugünkü Cumhuriyet’e kavuşmamızı sağlamıştır.
Çağdaş Türkiye’nin en önemli eylem adamı, siyasi ideoloğu ve reformcusu Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk’u şöyle bitiriyor;
Bu neticeyi, Türk gençliğine emanet ediyorum.
Yöntem
Taha PARLA’nın bu eseri bir inceleme yazısıdır. Öznel bir anlatım vardır. Yazar Nutuk’taki bazı metinler üzerinden fazla uç noktalara gitmeden yorumlarda bulunmuştur. Birinci derece hermenötik egzersizi yapılmıştır; ikinci derece yorumlara girişilmemiştir. Atatürk’ün söylediklerinin ne anlama geldiği yolunda derinlemesine ve etraflı yorumlara gidilmemiştir; metin yorumu asgaride tutularak, metnin ne dediğinin gösterilmesiyle yetinilmiştir. Ayrıca, metin ne diyorsa ve öznel amacını nasıl belirtiyorsa, bunlar öylece, veri olarak kabul edilmiştir. Birçok alt başlıklara ayrılarak daha net anlaşılması sağlanmıştır. Tarihsel bir sırayla ilerlenmemiştir. Nutuk adlı eser doğrultusunda ilerlenmiştir. Bu eserde nicel ve nitel verilere yer verilmiştir. Nicel olarak, Cumhuriyet tarihinden ve Atatürk’ten çokça bahsedilmiştir. Nitel olarak ise Atatürk’ün ve Cumhuriyet’in birçok özelliğine yer verilmiştir. Bazı metin yazılarına yer verilmiş olması, okurların da birebir fikir sahibi olmalarına sebep olmuştur. Okurların, yazarın düşüncelerini değerlendirmesine imkan sağlanmıştır.
Kaynaklar
Yazar birincil kaynaklardan yararlanmıştır. Eserin en önemli ve tek kaynağı Atatürk’ün yazdığı Nutuk kitabıdır. Okuyucuya, bu kaynaktan bazı kısa yazılara sıkça yer verilmiştir. Nutuk kitabından yola çıkan yazar, yorumlarda bulunarak bir metin inceleme yazısı oluşturmuştur.
·
97 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.