Merhaba... 3 ciltlik "Güç Odakları Serisi"nin ilk kitabını bitirdim. Serinin ilk kitabı Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan Cumhuriyet'e kadar olan dönemdeki güç odaklarını, bu odakların birbirleriyle olan mücadelesini ve bu mücadelenin devlete olan yansımalarını bize gösteriyor. (32 bölümden oluşan kitabın ilk bölümü Osmanlı Devleti'nin öncesindeki güç odaklarına kısaca değiniyor.) 448 sayfalık kitabın ilk 187 sayfası 2. Abdülhamid dönemi öncesine ayrılmışken geri kalan büyük kısım ise 2. Abdülhamid dönemi ve sonrasına ayrılmış. Osmanlı Devleti her ne kadar iç ve dış güçlerle -sorunlarla- mücadele etmek zorunda kalsa da Kanuni Sultan Süleyman'ın son dönemlerine kadar büyüyen ve "dünya devleti" sıfatını kazanan bir devlet. (15. yüzyılın hemen başındaki Ankara Savaşı ve Fetret Devrini saymazsak. –Mehmet Çelebi üç kardeşler arasında yaşanan bu mücadeleden galip çıkarak bir felaket önlenecek ve binevi Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu unvanını kazanacak.) Kanuni Sultan Süleyman döneminin sonlarına doğru "birşeyler" yanlış gitmeye başlıyor ve "dünya devi" Osmanlı İmparatorluğu'nun duraklama ve çöküş dönemleri ardarda başlıyor. Artık Osmanlı Devleti her anlamda Avrupa'nın arkasında kalıyordu. İdari, sosyal, kültürel, ekonomik, askeri... Bunun farkına varan ilk padişah ise 3. Ahmed (1703-1730) oluyor. Ama yapılmaya başlanan reformlar çok kısıtlı ve ulema sınıfı yapılmaya başlanan reformları önlüyordu. Gerçek anlamda reform hareketlerini başlatan isim ise 3. Selim (1789-1807) ancak o da ulema sınıfının ciddi dirençleriyle karşılaşıyor. En fazla reformları yapan ise 2. Mahmud oluyor ama yıllar 1808'i gösteriyor ve çok geç kalınmıştı. Ve benim en çok zevk alarak okuduğum bölüm: 2. Abdülhamid ve sonrası. Bu dönemde Abdülhamid, tahta çıkmadan önce meşrutiyet / Anayasa vaadiyle Mithad Paşa'yı ikna ediyor ve V. Murad Osmanlı kabinesi tarafından tahttan indirilip Abdülhamid başa getiriliyor ve 33 yıllık o dönem başlıyor. Bu dönem karşılaştırmalar yapmama da izin veren bir okuma oldu. Demokrasi, özgürlük, eşitlik, hak ve hukuk vadiyle gelen Abdülhamid'in Anayasa'yı kabul edip daha sonra feshetmesi, Anayasa dönemlerinde meclisi kapatma yetkisine sahip olması, İlk günlerde halk ile içiceyken daha sonra saraya kapanması, Abdülaziz ve V. Murad'ın tahtan indirilişine şahit olan Abdülhamid'in 33 yılı korku içinde yaşaması, darbe korkusu yaşaması ve hatta bu yüzden kendi ordusundan İngilizlerin, Bulgarların, Rusların ordularına nazaran daha çok korkması ve bu yüzden kendi ordusunu kasten güçsüz tutması, ülkede polis rejiminin hâkim olması, şiddetli derecede sansürün uygulanması ve bu yüzden yazılarda kullanılacak kelimelerin bile 'iyi sözcükler' ve 'kullanılması sakıncalı sözcükler' olarak ikiye ayrılması, (İyi sözcükler: Sadakat, tevazu, dua, melek... Kullanılması sakıncalı sözcükler: hürriyet, vatan, isyan, yıldız, cemiyet, buhran...) Abdülhamid sonrası İttihat ve Terakki döneminde yapılan doğrular ve yanlışlar, Enver Paşa, Talât Paşa ve Cemal Paşa'lar ve birbirleriyle ilişkisi, Enver Paşa - Mustafa Kemal Atatürk ve Vahdettin - Mustafa Kemal Atatürk arasındaki ilişki ve çatışmalar, Birinci Dünya Savaşı'na girmemiz ve Almanya kaybedince bizim de kaybetmiş sayılmamız, 31 Mart Ayaklanması, Babıâli Baskını, Mustafa Kemal Atatürk'ün İstanbul'da geçirdiği 6 ay ve tarihin cilvesi olarak İngilizlerin Vahdettin'den "Samsun'da Türklerin Rum köylerine saldırdığı olayı"nın araştırılmasını istemesi ve Vahdettin'in bu iş için Mustafa Kemal Atatürk'ü görevlendirmesi ve Samsun'a çıkıp Anadolu'yu ayağa kaldırması, Kongreler, Kurtuluş Savaşı, Kurtuluş Savaşı'nda yaşanan iç ayaklanmalar, Kuvayı Milliye / Düzenli ordu tartışması, 1921 Anayasası, çok renkli mecliste yaşanan hararetli tartışmalar, Büyük Taarruz, Saltanat ve hilafet'in tartışmaya açılması ve saltanatın kaldırılması, Lozan Konferansı, Boğazlar ve Musul konusu, Halk Fırkası'nın kurulması ve Mustafa Kemal'in en büyük eseri Cumhuriyet... Severek okuduğum bir kitap oldu. Birçok kaynaktan yararlanılmıştı. Akademik bir kitap olmasa da başlangıç için çok güzel bir kitap olduğunu ve okuması da hem çok akıcı hem de konuyla ilgilenenler için zevkli bir kitap olduğunu düşünüyorum. Keyifli okumalar...

Osmanlı’dan Cumhuriyete Güç Odaklarının Mücadelesiİlker Başbuğ · Kırmızı Kedi Yayınevi · 2018199 okunma

·

172 görüntüleme

Neslihan

@herodotunblogu ·

3yıl

Güzel yorumlamışsın, yorumda da belirttiğin gibi 2.bölümü sevmene istinaden sana Ayşe KULİN'İN Her Yerde Kan Var adlı kitabını önereyim... Şimdiden keyifli okumalar...☺📖

Bay C

@Bayccc ·

3yıl

Teşekkürler, önerdiğin kitaba da bakayım o zaman ☺️📚

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Bay C