''İnsan tabiatının ne dereceye kadar bozulabileceğini kestirmek güçtür.'' diyor eserde Dostoyevski. Aslında insan tabiatı başlı başına güçtür ve bu durum kitabı en kısa ve öz şekilde ifade edebilecek bir cümle. Kürk Mantolu Madonna'da Raif Bey'in siyah kaplı defteri gibi burada da Aleksandr Petroviç'in anı defterine rastlıyoruz. Aleksandr Petroviç'in ölümünden sonra bulunan saklı bir defter... Dostoyevski'nin siyasi nedenlerden dolayı aldığı sürgün cezasını Aleksandr Petroviç isimli bir karakterle anlattığı görüyoruz. Eserin tamamında Aleksandr Petkoviç'in gözünden hapishanede yaşanan olayları ve anılarını okumaktayız. Tarzından dolayı kurgusal olarak çok iddialı bir kitap diyemeyeeceğim, okurken sürükleyiciliği konusunda da soru işareti bıraktıran bir kitap. Anılar kendi içerisinde bazı bazı heyacan içerse de eserin güçlü yönü; insan kimlikleri, yaşanan duygular, güçlüklerin verdiği hezimet, bunların insan üzerindeki etkileri ve daha nicesi. Klasik eserlerin olmazsa olmazı; arka planında toplumun ve dönemin özelliklerini görmekteyiz. Soylu sınıfının neye göre ayrıldığı, dönemin Sibirya'sının Rusya'sının yer yer sivri bir dille eleştirildiği, o dönemdeki toplumsal genel sorunları kitapta açıkça belirtiliyor. Olayların karamsarlığı insanı yorsa da diyaloglardaki samimiyet, alt kesim insan muhabbetleri, iyi kötü ayrımının kendi içindeki çelişkileri bizleri düşündürürken ufak bir tebessümle baş başa bırakıyor. Dediğim gibi eser anı niteliği taşımasından dolayı akıcı bir olay örgüsüne sahip değil ama anıların bizzat Dostoyeski'nin anıları olması bir nevi otobiyografi niteliği taşıyor. Bu da Dostoyevski tutkunlarını okumaya daha çok iten bir şey olabilir. Tutkunu olmasak da böyle bir yazar hakkında, yaşadıkları hakkında yazarın kendi gözünden bir şeylerle baş başa olmak keyiflidir diye düşünüyorum. Bilmem siz ne dersiniz?

Ölüler Evinden AnılarFyodor Dostoyevski · Antik Batı Klasikleri · 201014,5bin okunma

·

30 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Halil İbrahim ÇATALBAŞ