Ursula K. Le Guin'in her zaman kendine özgü dünyasından bu kadar güzel bir kitap daha çıkmasını beklemiyordum. Biraz isteksizce başlamıştım kitaba. Ancak karşımda dört dörtlük bir eser var. Yazarın en azından benim okuduğum bütün eserlerindeki ana temalardan olan yabancı olmak, aynı kökten olmamak, kendi benzerlerinle bir arada yaşamamanın getirdiği gerilimler, sorular, yaşama ve anlama uğraşı, bütün çatışmaların hep bu yönde olması gibi meseleler, bu eserde de kendini gösteriyor: bir gezegene sürgün gelmiş Alterralılarla gezegenin yerlileri olan Tevarlılar her iki türün de şehirlerini kışla beraber istilâ etmeye karar vermiş Gaallere karşı ya bir araya gelecekler ya da yok olup gidecekler. Bir araya gelmek kolay görünüyor, ancak başkasını benimsemek, onu yabancılamamak hiç de kolay değil. Bu yüzden çok büyük bedeller ödeyebilecekleri bir kış mevsimine giriyorlar beraber.
Le Guin'in eserlerinde ilk dikkatimizi çeken şeylerden biri, mekânlar, şehirler, isimler ve kültürel gelenekler. Yazar isim konusunda gösterdiği titizlikle bizi başka bir yerde yaşadığımıza, bizi oraya götürdüğüne ikna ediyor. Çok ayrıntılı olmasa da genel resmi çok güzel çizen bilgiler, karakterlerin isimlerinin farklılığı; zamanlar, dönümler, gezegenin zaman kavrayışı, kültürel farklıların tespiti, bunların hepsi bir antropolog titizliği ile veriliyor belki de, ve bu bilgiler, bu detayların akış eserin özgünlüğüne katkıda bulunuyor. Yazarın en ilginç ve herhalde dünyada örneği kolay kolay bulunamayacak eserlerinden Dünyanın Doğum Günü'nü bir kez daha okumayı düşünüyorum. Mülksüzler adlı eseri de hepimizin okuması gereken eserlerinden kesinlikle. Başka hikâyelerini de okuduğum için hepsini bir arada düşündüğümde; yazarın insana, insan psikolojisine olan düşkünlüğünü, onu yabancı gezegenlere, mekânlara, kültürlere yerleştirerek, bu kültürlerdeki insanların birbirleriyle ve kendileriyle olan çelişkilerini, gerilimlerini anlatarak ifade ettiğini ve bilimkurguyu sadece bir gelecek tasavvuru olarak değil, insan psikolojisi üzerinde irdeleyerek hikâyeleştirdiği bir kültür psikolojisi olarak da ortaya koyduğunu düşünüyorum. Bu eserlerde karakterlerin hepsinin ortak şekilde hisseden, duyguları olan, anlamaya çalışan karakterler olduğu ve hepsinin üzerinden insanın dünya üzerinde kültür farklılıkları içerisindeki hikâyesinin yani dünyalı olmak ve insan olmak hikâyesinin anlatıldığını görüyoruz. Bu anlamda Sürgün Gezegeni, yazarın ana temalarını ve dertlerini çok güzel hikâye eden, sade ve güzel, karakterlerin psikolojilerinin şeffaf bir şekilde sayfalara aktığı oldukça iyi bir eser.
