Bilgelik
Algılanabilir yahut gösterilebilir türdeki varlığa varolan dendiğinden bahsettik. Aynı varolanın süreklice ortaya çıkma sürecine vakıa; (tekrarlanamayan varolanların bir kerelik olup bitişiyse vakadır. Vakıa da vaka da olayın/hâdisenin çeşitleridir. İster tekrarlanabilir isterse tekrarlanamaz çeşitten olsun, her olup biter, şu hâlde, olaydır. Sözgelişi, 'evlenme”, 'olay'dır; onuncu defa da vuküu bulsa, 'evlenmem', 'benim' için bir 'vaka'dır; hâlbuki, nikâh memuruna bır 'vakıa'dır. Ruhi manâda evlenmelerimin hiçbiri ötekilerinin aynısı yahut tekrarı değildir. "Ben", “evlenme olayı'nın “içinde'yim. Kıydığı nikâhlar, oysa, nikâh memurunun 'dışında'dır. “Onlar','o'nun 'karşı'sında vukâu bulurlar.
Bu yüzden o, onları içten yaşımaz; nesnel anlamda algılar. Kıydığı nikâhlarda memur taraf değildir. Onların karşısında o nesneldir; onları duyumlar, algılar; fakat yaptığı iş, onu 'duygulandırmaz. Buna karşılık, aynı işi bir dinadamı olarak yapaydı, durum, kökten değişirdi. Tanrı — insan — insan noktaları arasında kurulan bağlar nesnel değildir. Öznel de olamaz. Böyle bir durumda, olsa olsa, öznelerarası bağlantıdan; iç içe geçmiş duygu bağ: larından bahsedebilir, İlahiliğin yer aldığı, insani olsun, tabii olsun, bütün bağluntı durumlarına ilişki diyoruz.
İlişkiler ortamındaysa, hemhâl olmak dedığımiz bir durum belirıverir. Nesnellik duyumlamağı, gerektirirken, öznellik duygulanmağı. hemhâl olmaksa, hem duyumlamağı, hem duygulanmağı hem de sezmeği şart koşar.
Demekki *hemhâl olmak”, 'insan-olma süreci'nin olgunluk safhasıdır. İşte bu safha, felsefenin çıktığı kaynak olan bilgeliktedir. Orasıysa, felsefenin artık görev alanının dışındadır. Nitekim, bilgelik, Tanrısallığın mütâlea edildiği ilahıyât ile felsefe arasında geçiş evresidir. Sıklet merkezi *sezgi' olan *bilgelik”, 'evlâd'i 'felsefe'nın tersine öğrenilip öğretilemez. Biçimsel değildir zirâ. İstidâdımız varsa, onu yaşayan bır örnekten yaşayarak öğrenir, yine aynı şekilde öğretebiliriz, İndi felsefenin tersine, bilgelik yapılmaz, yaşanır ancak.
·
15 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.