"Sen kimsin? Nereden geliyorsun? Ne yapıyorsun? Ne olacaksın? Bu; evrendeki bütün canlılara sorulması gereken, fakat hiçbirinin cevap vermediği bir soru." Diyerek başlamıştı sözlerine, Aydınlanma Çağı'nın en önemli isimlerinden Voltaire.(mahlası) Fransız Devrimi'ne de büyük katkılar sağlamış olan yazarımız eserini yaşamının son demlerinde(70 yaşında) kaleme almıştır. İçerisinde birçok filozofa, yazara, antik dönemlerde değin kaleme alınmış eserlere dil uzatmış, yeri geldiğinde de sivri dilini kullanarak alaycı bir hiciv etmeyi de esirgememiştir. "Belli bir zekaya sahip olduğumuzu biliyoruz. Peki ama bu zekayı nasıl elde ediyoruz? Bu, doğanın hiçbir faniyle paylaşmadığı sırrıdır." Yaşamımızda sahip olduğumuz o temel şeylerin(nasıl düşündüğümüz, karar verme sürecinde gerçekleşen zihnimizde dönen o akışın...) ilk ilkeye dayanandığını ve bunun hakkında bir fikre sahip olamayacağımızı bunu öğrenmek için çabalayanların ise beşikteki çocuğun bildiğinden daha ötede bir şey bilemeyeceğini söylerek kesin bir dille bu dogmaya kapılmıştır. "Kral olmak şöyle dursun, sonsuzluğun ortasında tek bir noktaya sıkışmış, etrafımı saran her şeyin kölesi olan ben, işe kendi kendimi aramakla başlıyorum." Filozofomuzun ilk kuşkusu bu girdapta dönüyor. "İnsanların Tanrı üzerine kurmuş olduğu bütün sistemler içerisinde hangisini benimsemeliyim? O’na tapmak dışında hiçbirini." Deist olan yazarımız, eserinde de bu ve bunun gibi birkaç alıntı ile de bu bilgiyi doğruluyor ve nedenlerini çok ikna edici olmasa da sıralıyor. Eserin bir yerinde de neden olarak sunduğu diğer bir alıntı: "Her eser bir işçiye işaret eder." Aynı zamanda kendisi vahiy kavramını reddediyor. "Bizler doğarken içimizde daha ileride gelişecek her şeyin tohumunu da taşıyoruz. Fakat nasıl ki Raffaello ve Michelangelo fırçalarıyla ve renkleriyle doğmadılarsa, bizler de fikirlerle doğmadık." Döneminde Descartes gibi filozofların dile getirdiği gibi insanların fikirlerle düşüncelerle doğmadığını, tecrüberle bilgi edindiğini söyler. Fakat doğarken de genetik olarak belirli bir zeka seviyesinin de varlığını yadsımaz. Hatta bir başka alıntısı olan: "Dünya üzerinde tecrübe olmadan hiçbir şey bilemediğimizi kabul etmemek için sağduyudan yoksun olmak gerekir." bu alıntıda da bunu doğrulamaktadır. Son olarak tesadüf kavramını reddeder ve insanlığın bunu var etmek için uğraşının tek sebebinin sonuçları var olan şeylerin nedenlerini bulamayan insanlar olduğudur der ve ekler: "Nedensiz hiçbir şey yoktur. Nedensiz bir sonuç saçma bir ifadedir."

Cahil FilozofVoltaire · Kırmızı Kedi Yayınları · 20191,964 okunma

·

136 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.