Gönderi

Öyleyse soru şudur: 'Bengidönüş', varoluşsal ve etik bir felsefi argüman mıdır; bir yazınsal metafor mu? Bir Bilimsel proje mi, yoksa Metafizik bir spekülasyon mu? Hemen belirtmeliyim: 'Bengidönüş', Nietzsche için, metafizik bir anlam taşımaz. Zerdüşt, insanlara 'yeryüzüne bağlı kalmaları' için yalvarır: 'Yalva­rırım size kardeşlerim' der, 'yeryüzüne bağlı kalın ve inanmayın size dünya­ ötesi umutlardan söz açanlara. . . '• Dolayısıyla, eskatolojik, öte-Dünya'sal bir yorumu içermez. Dahası, kozmolojik bir düz yorumu da içermez. Keith An­ sell-Pearson'un belirttiği gibi, 'Bengidönüş'ün bir tür çevrimsel Zaman kon­septi ile açıklanması, bizi sadece 'ezici bir fatalizm'e, 'her şeyin beyhudeli­ği'ne götürmekten öte bir anlam taşımaz4• Nietzsche'nin, kozmolojik yoru­ma hak verdirtecek sözleri yok değildir gerçi. Örneğin Zerdüşt'te, 'olan her şey yalan söyler' der Nietzsche, 'her gerçek eğridir; zaman bile bir çevrim'dir.'Bengidönüş'ün bir kozmolojik yorumu olamayacağını, ilk kez Georg Simmel dile getirmiştir. Bernd Magnus ve Alexander Nehamas da, Nietzsche'nin 'Bengidönüş' öğretisine bilimsel (kozmolojik) tutarlılık kazan­ dırma konusundaki çabasının, öğretinin, varoluşsal ve etik anlamda gerçek özüne aykırı düştüğü görüşündedirler. Peki, Nietzsche 'Bengidönüş'ü, bir kozmolojik varsayım ya da bilimsel bir sav olarak nasıl bir önesürüşle temellendiriyor? Nachlass'da, Dün­ya'da, ya da sonlu bir uzam ve sonsuz bir zamanda, sınırlı bir güç nicelik­leri (kuanta) olduğunu, henüz sonul bir aşamaya gelinmediğini, erke'nin sonsuz bir sürekliliği olduğunu ve korunduğunu, değişimin bengisel oldu­ğunu, bütün olası güç kombinasyonlarının, bir zamanda gerçekleşmek zorunda bulunduğunu, ve bu güç konfigürasyonlarının, bengisel olarak geri dönüş zorunluluğuyla karşı karşıya bulunduğunu bildirir Nietzsche. Zaman'ın bir başlangıcı olmadığını ve bu güç niceliklerinin bengisel ola­rak geri dönen aynı konfigürasyonda kendilerini yinelemek zorunda ol­duklarını söyler.
Sayfa 143Kitabı okudu
·
112 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.