İncelemenin video şekli: youtu.be/kAIZGtWpnAY Türkiye'de pek tanınmayan, Tanınanlar tarafından ise itibara alınmayan ve dolayısıyla hakiki değeri anlaşılamayan bir eserden bahsetmek istiyorum. Eserden önce müellifini tanıyalım. Fransız Filozof Ernest Renan. Renan, filozof olmakla beraber aynı zaman bir antropolog, arkeolog ve tarihçidir. Bir çok alanda bir çok çalışma yapmış ve bu çalışmalarının karşılığını da geniş bakış açıları ve farklı fikirleriyle almıştır. Çalışmalarının ekseriyeti mezopotamya bölgesine ait olduğu için bu bölgeden husule gelmiş olan üç büyük dini ve bu dinlerin inanırlarını da ziyadesiyle gözlemleme şansı bulmuş. Böyleve elde etmiş oldukları, bir çok çalışmaya imza atmasına da neden olmuş. Renan’ın ünlenmesini sağlayan asıl çalışması ise 19. Yüzyılda, Müslüman bilincine dair yapmış olduğu konuşmasıdır. Bu konuşmasında müslüman bilincine dair ağır taassup iddialarında bulunması kendisine müslüman düşmanlar kazandırmıştır. Fakat bu düşmanlık fikri çerçevede ne yazık ki karşılığını bulamamıştır. Renan’ı müslümanlar kadar nefretle anan bir diğer dinin müntesipleri ise Hristiyanlardır. Öyle ki onların bu düşmanlıklarının sebebi, elimde görmüş olduğunuz eserdir. Eser, Renan’ın 1860’lı yıllarda kaleme aldığı ve Hz İsa’nın Hristiyan itikadına muhalefeten insan biçiminde tasavvur edildiği bir eserdir. Hz İsa’nın tarih usûlüyle, insan oluşu merkezinden incelenmesi, Renan’ın kilise tarafından aforoz edilmesine neden olmuş. Öyle ki klise eskisi kadar güçlü olsa, bugün belki de Renan'ı bir giyotin mahkumu olarak anacakmışız. Eserin mütercimi Ziya İhsan, Renan’ın düşünce yapısını “Pozitivist bir idealizm” olarak tanımlıyor. Bu anlayış günümüzde ziyadesiyle kabul gören bir çok tanrı tasavvurunun da temelini oluşturuyor. Zira hristiyanlardaki protestanlar ile müslümanlardaki neo selefiler bu tasavvurdan nasiplenen belli başlı dini inanır grupları. Diğer yandan doğa merkezli spiritüel yeni anlayışlar da temelini bu tasavvurdan alıyorlar. Bazı bilim felsefecileri Renan’ın bu eseriyle; dinler tarihinin ilk sistemli eserini ortaya koyduğunu dahası dinler tarihinin de sistematiğini kurduğu kabul ediliyorlar. Gelelim eserin içeriğine; Eserinin içerisindeki düşünceleri sebebiyle Renan, her ne kadar aforoz edilse de, eserinin önsöz bölümünde, bu çalışmasını hakiki hristiyanlığa hizmet olarak kaleme aldığını ifade ediyor. Renan’a göre Hz İsa, Vaftizci Yahya ile birlikte döneminin en büyük hermantikçisiydi. Aynı zamanda o ahlakçıydı ve reformcuydu da. Ona göre İsa’nin öğretilerinin temelini maneviyat oluştursa da, bu öğretilerin maddi yönü de bulunuyordu. Bu maddi yönü, aşağı yukarı bir komünizm olarak ifade etmek de mümkün. Renan’a göre; İsa’yı yaratan fail etken, tanrıdan ziyade toplum, din, dindarlar, kültür ve dönemin siyasal etkenleriydi. Öyle ki aynı şartlar İsa gibi bir çok ismi de yaratmıştı. Bunlardan en bilineni Vaftizci Yahya idi. Lakin bu hermanatikçiler arasında, düşüncelerine gönülden inanarak yayan, ahlaki yozlaşımdan hakikaten rahatsız olan ve yeni dünya düzeninde bütün insanlığa yer veren dolayısıyla yahudi kimliğinden arınan yegane isim sadece İsa idi. Bu durum, İsa’nın öğretilerinin –her ne kadar yozlaşarak olsa da- bütün insanlığa ve günümüze kadar ulaşmasına neden oldu. Renan’a göre İsa’nın bu evrensel düşüncelerini grekk felsefesinden devşirmesi iki sebeple imkansızdı. İlki, bulunduğu bölgeye yahudi taassubundan ötürü kesinlikle yunan eser ve dolayısıyla düşüncelerinin girememesi, ikincisi ise İsa’nın bütün ömrünü yahudiyye bölgesinin yarısına tekabül eden bir bölgede geçirmiş olmasıydı. İsa’nın dönemin hermanatikçilerden bir diğer farkı ise siyasetten mutlak suretle uzak durmasıydı. Bunun da iki temel nedeni vardı. İlki İsa’nın dünya görüşünün maneviyat eksenli olması ve dünyalık meseleleri küçük görmesi, ikincisi ise Vaktizci Yahya’nın akibetiydi. Zira Yahya’nın mahpus edilip zindanda ölmesi onu derinden etkilemişti. Renan’a göre İsa’nın katlinde en az sorumlu olan otorite ise Roma’ydı. Zira Ferisiler, İsa’yı siyasi suçlu olarak Roma valisine zorla katlettirmişlerdi. ... Eserden aktardığımız bu yorumlar, içerikteki diğer yorumların mahiyetine ışık tutması içindi. Eserde benzeri bir çok görüşe muhatap olarak, muhtelif bakış açılarına sahip olacaksınız. Bu haseple eseri, özellikle alana merakı olanlara daha sonra ise bütün kitap severlere muhakkak öneriyoruz.

İsa'nın HayatıErnest Renan · Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları · 199723 okunma

·

2 artı 1'leme

·

531 görüntüleme

Muhammet İkbâl

@Muhammetikbal ·

20 Haziran 2021 15:19

Hizmette sınır tanımıyoruz!☺️ İncelemeyi okumaya üşenenler için video şeklini de oluşturduk. 😌 İzlemek için link: youtu.be/kAIZGtWpnAY

Muhammet İkbâl

@Muhammetikbal ·

21 Haziran 2021 09:52

Hristiyan Teolojisindeki genel İsa Tasavvuru için ise şu belgeseli tavsiye edebilirim: youtu.be/cY6s_sqrHoA

6 sonraki yanıtı göster

Bu yorum görüntülenemiyor

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.