Râci'yi tanır mısınız, Aynalı Baba'yı işittiniz mi bilmiyorum. Ne zaman Karacaahmet'ten geçsem Aynalı Baba'yı göreceğim ümidine kapılırım. Hayat kalabalığının kesilip, ölüm yalnızlığının hissedildiği bu müstesna güzergâh, Filibeli Ahmet Hilmi'nin inanılmaz bir hikayeyi başlattığı yerdir sanki. Kitaplardan aşina olduğumuz plastik bir sükûtun aksine, hakikat-nümâ bir sükûtun hayalini kurduran bir hikayedir A'mak-ı Hayal. Başka hangi hikayeyi bu kadar beğenebilirim?
Aktardığım kitapta A'mak-ı Hayal'e dair tek bir satır yok itiraf edeyim. Ama A'mak-ı Hayal benim için ulaşılmaz tahkiyedir.
***
"Genel olarak edebiyat ve sanat, özel olarak da bizim tahkiye geleneğimiz bütün özellikleri ile birlikte ontolojik bir temellendirmeyi zorunlu kılmaktadır. Hiçbir sanatçı bu zorunluluktan kaçamaz. Hikaye anlatıcısının dili yaratılışla hayatının yaşanıldığı zaman ve mekan aralığındaki karmaşada kaybolan, kopan bağları arar onlar bularak koptukları yerlere yeniden bağlamak ve yaşanılır kılmak ister."
"Öykü yazarının kulağının "kün" emrine aşina olması gerekir."
"Kitaplar gitgide daha küçük karakterlerle yayımlanıyor. Edebiyatın sonunu hayal edebiliyorum: karakterler yavaş yavaş kimsenin fark edemeyeceği kadar küçülecek ve bütünüyle görünmez olacak." Milan Kundera açıkça edebiyatın insansızlığından şikayet ediyor."
"Yalnızca bir sayfasında on üç tane "acı" sözcüğünü sayabildiğimiz bir öykünün tamamında acı çeken bir insanı neden göremediğinizi anlayamıyorsunuz."
"Öykü, yaşanılan hayatı yazmaktan çok, hayatı yeniden kurarak "varlığımızı" yazmaya çalışmak çabasından ibarettir."
"İnsan en zalim bir rüyayı bile sonra kadar götürmeden uyanmak istemez, fakat en cazibini bile üst üste üç defa görmeye razı değildir."
***
Yukarıdaki iktibasları A'mak-ı Hayal'in neden bu kadar yer ettiğini anlatabilmek için yaptım.
Kitap ciddi bir okuyucu tarafından inanılmaz bir titizlikle yapılmış incelemelerden oluşuyor. Bazı bölümlerde akademik olarak nitelenebilecek bir dil kullanılması okumayı yavaşlatıyorsa da, beklentiniz zaman geçirmek değilse, okunabilecek ciddi bir kitap olduğunu belirtmeliyim.