Gönderi
hermes trismegistus'a atfedilen ve dinler tarihi ile ilgilenenlerin mutlaka okuması gereken büyük eser.
eserde altı çizilecek yerlerin fazla olması bir tarafa, bu kitaptaki çıkarımlardan yola çıkarak onlarca kitap yazmak mümkün diyebilirim. ben birkaç kelamın unutmaması için not etmenin iyi olacağını düşünerek kitaptan küçük bir bukleyi aşağı iliştireceğim ama önce hermetik düşünceye dair bir kaç bilgi verelim.
bu akım milattan sonra 1. yüzyıla tarihlenir. düşünce helenik felsefe, yahudilik, mitoloji ve klasik mısır dininden unsurlar barındırmaktadır. özellikle newton bu 'felsefeye' oldukça pozitif bakmaktaydı. islam felsefesinde de hermetik inançtan ciddi şekilde etkilenen ibn sina ve muhyiddin ibn arabi gibi kişiler görmekteyiz. aslında vahdet-i vücûd dediğimiz şey biraz da budur. ben açıkçası bu kitabı okurken sürekli spinoza'yı andım. özellikle bu kitabın ardından ethica okumanızı şiddetle öneririm. neyse artık alıntılara geçebiliriz.
- "ey telaffuz edilemeyen, kelimelerin açığa vuramadığı, adını yalnızca sessizliğin telaffuz edebildiği.... " bu bölümü eklememin sebebi son okuduğum karanlık thomas adlı kitabın edebiyat ve ölüm hakkı adlı bölümde benzer ifadenin sürekli geçmesi oldu. maurice blanchot açıkçası felsefi anlamda bana çok ama çok uzak bir insan olsa da bu benzerlikleri bu kadar yakın zamanda görmek keyifli oluyor.
-tanrı nedir? "tanrı, var olanların tersine var olmayandır, çünkü onların olma sebebidir."
-"tanrıdan başka her şey iyinin doğasını içermekten acizdir. çünkü onlar cisim ve ruhtan oluşmuştur. iyiyi içerebilecek yerleri yoktur." abimiz cismi olan bir şeyin iyilikten uzak olacağını sadece daha az kötü olabileceğini ifade etmekte. cisim kötülüğü beraberinde getirmektedir.
-"görünen her şey, bir noktada görünür olduğu için tabii ki yaratılmıştır. fakat görünmez olan daima vardır ve daima olması sebebiyle görünür olmaya muhtaç değildir."
-"tutkunun olduğu yerde iyiye yer yoktur.ve iyinin olduğu yerde tek bir tutku yoktur."
-"güzele yalnızca bir yol gider. o da bilgiyle birleşen inançtır. cehalette kalanlar ve inanç yolundan gitmeyenler, insanlar iyidir ve güzeldir demeye cesaret ederler... oysa insanlar her türlü kötülük tarafından istila edilmiştir. insan kötülü durmaksızın kullanır ve ondan yoksun kalmaktan korkar."
-"var olan şeylerin hiçbiri için ölüm yoktur. ölüm ölümsüzlük teriminden çıkan bir kavramdır."
-"aslında daima canlı olmak , edebi olmaktan farklı bir şeydir. o(tanrı) asla var olmamıştır, ancak daima vardı."
- "kozmosun tanrı tarafından, tanrı'da yaratıldığını fakat insanların kozmos tarafından , kozmosta yaratıldığını idrak et."
"kozmos devinerek her şeyi canlı tutar."
-"kendini tanrı'ya eş tutmadıkça tanrıyı anlayamazsın."
-"zihin anlama eyleminde görünür, tanrı yaratma."
-"yaşam; doğum demek değildir, yaşam farkında olmadır ve değişim; ölüm değildir, unutmadır."
bunların dışında altı çizilecek daha çok bölüm var o yüzden mutlaka okuyun derim. özellikle gezegenlerin belli bir yörüngede seyretmesi, dünyanın hareket etmesi gibi konular ve hatta kozmosun küre olduğu gibi noktalar dikkat çekicidir.
hasılı harika bir kitaptır.
·
363 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.