Doğan Cüceloğlu’nun bir çok kitabını okudum. Bir platformda “çocuk kalan ebeveynler” sözünü duyunca bu kitabı okumaya karar verdim, dün bitirdim. Bu arada çok beğendim. Yazarın dili son derece yalın ve akıcı. Kitap insan manzaralarıyla başlıyor. Sonra soru ve cevaplarla içinizdeki çocukla tanışıyorsunuz. Kuşkusuz kişiliğimizin oluşmasında aile çok önemlidir. Bu kurum sayesinde güven ve dayanışmayı öğrenir, değerli olduğumuzu hissederiz. Peki, sağlıksız bir ailede büyürsek ne olur? Cüceloğlu bu davranış biçimleri ve kişilik tiplerini teker teker sıralıyor. Bunlar, sürekli olarak çevrelerindeki insanları ve yaşamı denetlerler. Son derece mükemmelliyetçi kişilerdir. Denetlemeden yapılan her davranışı eleştirirler. Mükemmel değilseniz sizi suçlarlar. Çabuk kırılır, öfkelenirler, sonra da bunu sürdürürler. Kimseye güvenmezler, yeri geldiğinde başkalarının isteklerine göre hareket ederler. Bunun yanı sıra, yaşamda iletişimi sağlıksız yapan davranış biçimleri vardır. Bunlardan biri genellemedir. İkincisi neden sonuç arasındaki bozukluk, üçüncüsü ise aklından geçenleri okumadır. Yazar, ilerleyen bölümde utanç ve mahcubiyet duygusunu ele alıyor. Sağlıklı utançtan, zehirli bir duygu olan utanç duygusuna geçiyor. İnsanın kendini değersiz görmesinin temelinde ne vardır? Yazara göre, model alınan kişiler, terk edilme, belleğe kaydedilen anılar sağlıksız utanç duygusunun gelişmesine neden olur. Bu arada utanç ve suçluluk duygusu arasındaki farklara değiniyor. Utanç duygusunun altında kişinin özbenliğiyle ilgili yetersizlik olduğu halde suçluluk duygusunda kişi kendi davranışlarına odaklanır. Narsist ve paranoid kişilik bozukluklukları kişideki değersizlik duygusundan dolayı oluşur. Bir ailede kişi bedenen ve duygusal olarak terk edilirse o çocukta güven ve değerli olma duygusu gelişmez. Cüceloğlu’na göre, en büyük gereksinmelerimiz kendini değerli görme, kucaklanma , sevilme, övülme, yüreklendirme, zor bir zamanımızda çevremizdekilerin yardıma koşması, kendini rahatça ifade etme, ailede özdeşim kurabileceğimiz ve model alabileceğimizin kişilerin olmasıdır. Bunlardan bazıları eksikse tamamlanmamış olursunuz. Yetişkin çocuk kavramına yazar burada değiniyor. Beden büyür ama psikolojik olarak çocuk kalırsınız. İçinizde bir boşluk vardır. Hep dışınızdaki kişi ve nesnelere bağlanırsınız. Mutluluğu onlarda bulmaya çalışırsınız. Doğduğunuz kültür içinde sizlere verilen rolleri bilinçsizce oynarsınız. Kendini değersiz gören ve bilinci körelen kişi, bu aşamadan sonra kimi savunma mekanizmaları geliştirir. Yadsıma, bastırma, çözülme, yön değiştirme, dönüşme, yansıtma, ket vurma, karşıt tepki oluşturma, duygusal yalıtım, kendine zarar verme; utanca boğulan kişilerin başvurdukları yöntemlerdir. Bu tür insanların özellikleri nedir peki? Böyle kişiler, çevresindekilerin tüm davranışlarını kontrol etmek isterler. Böylece kendilerini güvende hissederler. Aynı zamanda iyi konum elde ederler. Böylece kudret sahibi olurlar. Mükemmelliyetçidirler, kendilerine ve başkalarına hata hakkı tanımazlar. Öfkeli ve alaycıdırlar, kendi değersizliklerini kibir ve gurur maskesiyle kapatmaya çalışırlar, kendilerinde olan utanç duygusunu eleştirme ve suçlamayla çocuklarına aktarırlar, ahlaklaştırma yoluyla kendilerini sürekli üste koyar, başkalarını aşağı görür, bir diğerini onun izni olmadan koruma altına alır, namına kararlar alır, böylece kendilerini güçlü hissederler, sürekli diğerlerine yardım ederek değer kazanmaya çaba harcar, çevresindeki insanlara hoş görünmeye çalışır, sahte bir dostluk havası yaratırlar, başkalarının başarılarını kıskanır ve haset duyarlar. Bu kişiler, kimi kez hüzne/dine kimi kez sigaraya ya da alkole kimi kez ise öfke ve korkuya sığınır. Bundan sonra yazar sizi özbenliğinizle konuşmaya davet ediyor. Çeşitli sorular soruyor. İçinizde kaç ses var? Ana baba yanınız mı yoksa çocuk yanınız mı ağır basıyor? İkisi arasında bir çatışmayı nasıl çözümleriz gibi bir çok konuyu masaya yatırıyor. Daha fazla bilgi vermeyeyim. Bu soru ve cevaplarla kendinizle yüzleşiyorsunuz. Gerçekten de çocuk yetiştirmek bir sanat. Bence bu kitabı tüm ebeveyn ve öğretmenlerin okuması gerek. Kendi kendini tanımak isteyen tüm kişilere de öneriyorum.

İçimizdeki ÇocukDoğan Cüceloğlu · Remzi Kitabevi · 20177,6bin okunma

··

1.898 görüntüleme

Mustafa Eroğlu

@bosdunyali ·

25 Temmuz 2021 08:20

Kaleminize sağlık....baya özetini cikarmissiniz😀

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Satı İlen