Gönderi
Eser, Tolstoy’un kilise tarafından aforoz edilmesine ve gelenekçi hristiyanlar nezdinde dışlanmasına neden olan; her türlü dini otoriteyi (kilise ve devlet de dahil) reddettiği, sınıf kavgalarına ve her türlü nefret söylemlerine karşı çıktığı, dinin özünün salt sevgiden oluştuğunu ve bu özün, bütün otoritelerce çarpıtıldığını savunduğu eseridir.
Aşağı yukarı bütün eser boyunca bu düşünce, farklı örneklemlerle ifade ediliyor. Yani yekun tamamıyla edebiyattan oluşuyor, düşünce en başından sonuna kadar aynı.
Fakat şunu da belirtelim:
Tolstoyun mezhepleri, hiyerarşiyi ve her türlü otoriteyi reddeden anlayışı bir neo selefi (fundamentalist/ Protest) tarzda değil, mistik bir tarzdadır.
Dolayısıyla dini okumaları da literal yahut zahiri değil, daha çok batıni ve mistiktir. Bu haseple Tolstoy’un bu dini yorumuna bir yakıştırma yapılacaksa bu “neo selefi tarzı” değil, “neo mutasavvıfi tarz” olabilir.
Zaten Tolstoy’un bu düşüncelerinin de tenkit ve tekfire muhatap olması var olan bir anlayışı (protestanlığı) savunması hasebiyle değil, yeni bir anlayış kurması sebebiyledir.
...
Genellikle bu türdeki eserlerde (mistik), anlam bakımından muğlak kelimeler tercih edilir ve okuyucunun bu muğlak kelimeleri kendi muhayyilesi ile doldurması beklenir. Bu da çoğu zaman anlamın -bilinçsel seviyeye göre- çarpıtılmasına yahut anlaşılmamasına sebebiyet verir. Türe alışık olmayanlar nezdinde ise eserin yavaş ilerlemesine hatta tam türkçesiyle sıkıcı ilerlemesine neden olur.
Fakat bu eserin türdaşlarından farkı, böyle bir hamaseti barındırmıyor oluşu. Tolstoy, gayet yalın ve anlaşılır bir üslupla düşüncelerini ortaya koyuyor. Bu da bizlerin “kolayca okunur” yorumunu yapmasına neden oluyor.
Peki eserin hiç mi eleştirilecek yönü yok?
- Elbette var!
Değerlendirmenin başında da işaret ettiğimiz gibi; eserdeki düşünce 30-40 sayfada ifade edilebilecek iken abartılı bir şekilde uzatılmış. Hatta bazı söylemler tekrara bile düşmüş. (Buralar bizi bi hayli sıktı.)
Eseri genel olarak hristiyanlığa ve hristiyanlığın mistik yorumuna ilgi duyan arkadaşlara öneriyoruz. Bunun yanında, Tolstoy felsefesini merak edenler için de güzel bir kaynak olabilir.
Sevgi ve saygılarımızla.
·
2 plus 1
·425 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.