Gönderi

176 syf.
10/10 puan verdi
Çifte Haz
Viktorya Dönemi'nin önemli şair, illüstratör ve ressamı Dante Gabriel Rossetti (12 Mayıs 1828 - 9 Nisan 1882), John Everett Millais ve William Holman Hunt ile birlikte Ön-Raffaeloculuk akımının kurucularındandır. İtalyan kökenli İngiliz sanatçı Rossetti'nin, Dante adından anlaşıldığı üzere İngiltere'ye sürgün edilen babası çok sevdiği İlahi Komedya yazarının ismini oğlunda yaşatmıştır. Rossetti ailesi sanatçı bir ailedir, kız kardeş Christina Rossetti Cin Pazarı adlı şiiri ile tanınan bir şairken, erkek kardeşi William Michael Rossetti bir eleştirmen, diğer kız kardeş Maria Francesca Rossetti ise Dante'nin Gölgesi adlı eserin sahibi olan yazardır. Double Work (Çifte Eser) Dante Gabriel Rossetti ismini aldığı büyük şair Dante'den çeviriler yapmakla birlikte onun için şiirler de kaleme almıştır. Konularını tarih, mitoloji ve kadınlar üzerine kuran Rossetti baladlarıyla ünlenirken neo-klasik tarzın temsilcilerindendir. Şiirde Romantik şair Keats'e büyük hayranlık besleyen Rossetti resimde bir asi olarak tanımlanmaktadır. Viktorya Çağı'nın Rafael merkezli kuralcılığına karşı çıkan ressam Rossetti arkadaşları ile birlikte karşı bir haraket başlatıp "Rafael Öncesi Kardeşlik" akımını kurmuştur. Rafael gerçeği sonsuza kadar sürmeyecektir ve düşünce ifadesinde yeni estetik müdehalelere gereksinim vardır. Rossetti ve arkadaşları kurtuluşu Rafael öncesine dönmekte bulmuştur ve Oscar Wilde'ın çağın katı tutumuna baş kaldırdığı Edebiyat devrimine şiir ve resimde eşlik etmiştir. Resim ve şiir aynı sapta iki kiraz tanesi. Renk ve kelimeler, imgeler ve ahenk ile birlikte ayrılmaz bir bütün oluşturur. Rossetti'nin sanatını ifade ederken şiirini resminden ayırmak pek mümkün değildir çünkü şiirlerinin bir resmi ya da resimlerinin şiirleri vardır. Kimi zaman tablolarına iliştirdiği dizeler bu durumun en güzel kanıtıdır. Bu bakımdan onun sanat ürünleri birer çifte eserdir. 19. yy devrimlerin hızla arttğı , Marx ve Engels'in Komünist Manifesto'sunun çığlığı hâlâ kulaklardayken, Avrupa'nın her yerinden sesler yükselmeye devam ederken, sanatta devrim yaratan Pre-Rafael'cilerin eserleri Ünlü yazar Charles Dickens tarafından "adi, çirkin, pis" diye tanımlanmaktaydı. Rafael'in kusursuzluğunu bozan bu kardeşlerin detaylarına kimse hazır değildi. Onların devrimciliği kuralları yıksa da amaçlarını çizen dört hususu gözden kaçırmamak gerekir. Özgün fikirler, doğaya hakimiyet, önceki sanat ürünlerinden iyi olanları kabul edip diğerlerini reddetmek ve iyi eserler ortaya koymak. Pre-Rafaelciler'in dini öğeleri sıradanlığın zindanından uzaklaştırıp yepyeni yorumlara sunması tüm yeniliklerde görüldüğü gibi acımasız eleştiriler doğurmuştur. Sanat yollarını bir an olsun terketmeyen ressamlar zamanla ilgi odağı haline gelmiş hatta Kraliçe Viktorya tarafından ressam Millais'in resmi saraya istenmiştir. Eleştiriler devam ederken o çok beklenen sıcak el Ruskin'den gelmiş ve Ruskin'in kaleme aldığı yazı sayesinde kaderleri değişmiştir. Dante Gabriel Rossetti'nin ilham kaynakları Antik Yunan kadar Ortaçağ ve Rönesans'tır aynı zamanda. Belki de bu sınırlama manasızdır. Rossetti'nin aradığı derin bir anlam ve yaratıcılıktır. Düşünce nehrinin her kıvrımında yüzen bir balıktır adeta. Başlangıçta Tevrat ve İncil'in onu fazlasıyla etkilediği gözlenirken, Dante ve Boccacio, eserlerindeki diğer önemli esin kaynaklarıdır. Ayrıca, Shakespeare, Sir Walter Scott okuduğu isimlerken Lord Byron ve John Keats'e olan hayranlığı gözden kaçmaz. Rossetti'nin dini eserleri daha ön plandadır ancak eserlerindeki ezoterik dokular eleştirmenlerce dikkate değer bulunmuştur. Onun herhangi bir ezoterik örgütle bağlantısı bulunamazken eserlerinde Gülhaç Örgütü'nün simgelerine fazlasıyla yer vermiş olması örgüte bağlı olabileceği düşüncelerini doğurmuştur. Rossetti sanatı kadar özel hayatı da karmaşık olan bir isimdir. Elizabeth Siddal ile yaptığı kısa evliliği eşinin intiharı ile son bulurken Cheyne Walk ile 20 yıl süren egzotik bir evliliği olmuş ve bu evliliği eserlerine yansımıştır. Ayrıca hayatına model olarak giren sayısız kadınla ilişkisi olmuş ve bu ilişkileri de simgelerine saklamıştır. Rossetti eserlerine bakıldığında Mitoloji, Din, Kadın temaları göze çarpmaktadır. Ancak bir yanılgıya düşülmemelidir çünkü klasik yorumlamalardan uzak düşünce süzgecinden defalarca geçirilmiş ve yorumlanmış imgelerle dolu dolu eserlerdir bunlar. Truva'nın Helene'i konuşturulur. Kassandra'nın sesinin duyulup duyulmadığı sorgulanır. Dini bir tören anı yeniden yorumlanıp eleştiri oklarına karşı göğüs gerilir. Sadece kendi şiirlerine değil Dante'nin Cehennem'ini çevirip aynı zamanda resmettiği eserlerine de tanık olunur. Ve diğer mesele: kadın. Dante Gabriel Rossetti tıpkı kız kardeşi gibi Viktorya çağının kadınlar üzerindeki katı tutumunu göz ardı etmemiş ve eserlerinde sıkça bu konuyu işleyen Feminist Sanat Tarihi'nin önemli sanatçılarındandır. "Found" adlı tablosu ve "Düşkün" adlı şiiri sanat eleştirmenlerince ilgi odağı olmuştur. Bir fahişe yahut sevilen bir kadın arasında gidilip gelinen eserde dizlerini çökmüş ve acısı herhalinden anlaşılan bir kadının alışılagelen güzellik figürlerinden ve kadın tavırlarından uzak hali üzerinde düşünülmeye değerdir. "Neden Hiç Büyük Kadın Sanatçı Çıkmadı?" sorusuna yanıt arayan Feminist Sanat Tarihçisi Linda Nochlin Kadın, Sanat ve İktidar adlı eserinde kadın sanatçıların üzerlerindeki acımasız toprağı delerek yukarı çıkmaya çalışmasını anlatmaya çalışırken bir erkek ressama hakkını vermiş ve Found'u özellikle esrinde işlemiştir, bulunan pek çok kadın gibi... Yeryüzüne İndirilmiş Gölgeler 2018 yılında Simge Özer Pınarbaşı, Volkan Hacıoğlu ve Pelin Batu tarafından hazırlanmış, Rossetti'nin biyografisini, şiirini ve resmini irdeleyen bir kitaptır. Yapıtta öncelikle konu olan resim ardından şiir ve son olarak Simge Ö. Pınarbaşı'nın eser incelemesiyle birlikte sunuşlar her çift için teker teker gerçekleştirilmiştir. Şiir çevirilerini Hacıoğlu ve Batu üstlenmiş olup kitap Rossetti'den seçilen şiirlerden ve onun resimlerine konu olan şiirlerden oluşmuştur. Kitabın sunum şekli "çifte eser" tanımına layıktır. Hem şiir hem resim ile dolu dolu bir hayat Rossetti'ninki. Resimlerinin ayrıntılarını çözmek kadar şiirlerindeki imgeleri yakalamak da büyük birikim gerektiriyor. İtalyan Edebiyatı'na yöneldiğim bir dönemde ve mitolojiye olan ilgim yanında Dante'nin resmine de olan yakınlığımla haz dolu bir okumaydı benimki. Rossetti yaşamının son günlerinde kloral hidrat ve uyuşturucu bağımlılığının yıkıcı gücüyle bir münzeviydi. 1882 yılında böbrek rahatsızlığından öldüğünde geride sayısız eser bıraktı. Anlam petekleri ile dolu koca bir kovan. Bu kitabı sanata ilgisi olan ve araştırmayı seven tutkulu şiir severlere kalben öneririm. Artshop yayınları hakkında olumsuz pek çok şey okusam da bu eseri kesinlikle beğendim, galiba yayınevi de pre-Rafaelcilerin kaderini yaşıyor umarım bizleri daha çok kaliteli şiirle buluştururlar temennisiyle veda ediyorum, sanatla kalın...
Yeryüzüne İndirilmiş Gölgeler
Yeryüzüne İndirilmiş GölgelerDante Gabriel Rossetti · Artshop Yayıncılık · 20188 okunma
··
1,483 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.