Ahmed Arif'in deyimiyle insanın Yaşar Kemal için "bir daha hangi ana doğurur seni" diyesi geliyor eserlerini okuduktan sonra. Yılanı Öldürseler, buram buram Anadolu ve Çukurova kokan ama yine Evrensel nitelikte bir kitap. Din, ahlak öğretileri, kadının toplumdaki yeri, töre gibi taşlara basa basa, incecik bir kitapla dolu dolu şeyler anlatarak yine ustalığını konuşturmuş yazar. Konu olarak günümüzde bile devam eden bir toplum gerçeği ele alınmış: Babasının ölümünden annesi Esme'yi sorumlu tutan aile büyükleri tarafından, babasının kanını yerde bırakmamak adına dokuz yaşında bir çocuğun katil olmaya sürüklemesinin romanıdır ‘Yılanı Öldürseler’. Artaerkil toplum yapısına sahip bir köyde insan var, insanlık yok. Ahlaksızların var ettiği ahlak anlayışı, namussuzların var ettiği namus anlayışı, hurafelerle harmanlanıp cehaletle birleşince, ortaya çıkan töreler, örfler, adetler… Kadına yüklenen anlamların, kemikleşmiş yargıların kırılamadığı ataerkil toplumda, asıl suçluların kendi ahlaksızlıklarını gizlemek için bir kadını namlunun ucuna itmesi günümüzde bile çokça rastladığımız bir hiledir. Çünkü bu toplumda susan bir kadın vardır. Tecavüze uğrasa da susan, konuşamayan kendi içinde yaşayan, tecavüzcüsüyle evlendirilen kadınlar vardır bu coğrafyada. Hasan, dünyanın en masum, dünyanın en büyük canavarı. Esme dünyanın en ahlaklı, dünyanın en ahlaksız kadını. Dokuz yaşındaki bir çocuktan katil yaratan bir toplumunun akıttığı ve durdurulamayan bir zehir vardır bu toplumda. Yaşar Kemal yılan metaforu üzerinden toplumun akıtmış olduğu zehrin bir çocuktan nasıl katil yaratıldığını ince ince ve oldukça etkili bir kurguyla işlemiştir. Çocukluğunu yaşayamadan kendine ait olmayan bir nefretin bedelini ödeyen Hasan'lar ve Esme'ler ancak bu kadar etkili ve gerçekçi anlatılabilirdi. Abidin Dino'nun harika desenlerinin sayfaların arasında yerini alması da ayrıca bir güzellik katmış kitaba. Ve tabi ki İmgeleri, benzetmeleri, betimlemeleri, doğayı tüm yönleriyle anlatımı, kullandığı dil, yerel sözcükler, deyimler ve atasözleri ile eşsiz bir Yaşar Kemal anlatımı. Keyifli okumalar.