Osmanlı'da Derin DevletGeçen günlerde vefat ettiği için mekanı cennet olsun öncelikle.
Abdülhamit'in -veya herhangi bir kişinin- hain olarak yaftalamasını her ne kadar yanlış bulsam da Yavuz Bahadıroğlu yine kitapta bahsettiği ideoloji batağından çıkamıyor ve doğru değerlendirmelerden uzaklaşıyor kanımca. Kitap okunmaya değmez diyemeyeceğim gibi benim gibi biri bile birçok yanlışı çok rahat görebilir.
Kitapta iyi olan kısım Abdülhamit'e bir hain ve yetersiz bir padişah gözüyle değil de yetenekli ve bilgili bir hükümdar gözüyle bakması, saray eğitiminden, hobilerinden ve bağışladığı insanlardan çokça bahsediliyor. Ayrıca bazı milli şairlerimizin Abdülhamit aleyhine yaptığı ağır eleştiri yüklü haksız şiirlerden de bahsediyor.
Diğer taraftan kitap içerisinde dikkatimi çeken bazı eksiklikler de var;
1- Kitap tarih kitabıysa kaynakça konusunda oldukça kötü, ne metin içinde kaynakçası düzgün ne de kitap sonunda kaynakça ve dizini var. Şayet Turgut Özakmak gibi Tarih-Roman karışımı yazıyorsa da ben o akıcı hissi alamadım. (benim okuduğum baskısında böyle). Kaldı ki verilen bazı kaynakların anılardan oluşması da her ne kadar olaylar hakkında fikir verse de güvenilirliği azaltıyor.
2- Abdülhamit dönemi Osmanlısı'ndaki okuma oranlarının %60 ları bulduğundan bahsediyor Cumhuriyet döneminin bunun altında kaldığından bahsediyor; ancak kaynaklarda böyle bir şey söz gözükmüyor. Kemal Karpat'ın tablolarına bakarak uydurulmuş bir bilgi olduğunu da daha sonra gördüm. Kaldı ki yazar burada Cumhuriyet kurulana dek verilen savaşlarda kaybedilen okuryazar kesimi ve Cumhuriyet kurulduktan sonra sınır dışında kalan okuryazar azınlıklıkları da değerlendirdi mi merak ediyorum.
3-Timur kötülediğini daha önce hem duydum hem de bu kitapta okudum. Her ne kadar Osmanlıyı parçalasa da Timur bir Türk büyüğü ve pan-Turkish bir politikası mevcut. Bunu böyle kötülemek yazarın sadece Osmanlıdan ibaret bir Türk bilinci olduğunu gösteriyor kanımca.
4-Bir noktada yazar "Güneş Dil Teorisi"nden bahsediyor ve eleştiriyor; ancak Atatürk'üm kendisi bilimdışılığı nedeniyle bu teoriyi bıraktığı gerçeğini göz ardı etmiş.
5-Abdülhamit'in özellikleri arşa yükseltilmiş şekilde gösteriliyor, ben Abdülhamit hakkında pek okuma yapmasadıysam da olayların gerçekliği kendinisini sorgulatacak şekilde verilmiş.
Daha birkaç noktada sorun olduğunu görsem de yeterince uzun yazdığımı düşünüyorum. - normalde buraya inceleme yazmayacaktım; ancak kitabın site incelemeleri tamamen övgüden ibaret diye yazma gereği duydum-
