KURTLARLA BİRLİKTE ULUMAK
Devrindeki Düvel-i Muazzama diplomatlarının Sultan II. Abdülhamid'in ustalıklı dış politikası hakkında sarf ettikleri sözlerin yüzlercesi arasında bir cümle son derece manidar gelir bana: "Abdülhamid kurtlarla birlikte ulumayı bilen bir hükümdardı."
İngilizcedeki 'Kurtlarla birlikte ulumak' (Howling with the wolves) deyiminin kaynağı şudur: Dağ başında kurtlar etrafınızı çevirdiğinde ancak onlar gibi ulumayı becerebilirseniz sizi kendilerinden kabul ediyor ve dokunmadan yanınızdan geçip gidiyorlar. Kaçmaya yâhut başka türlü (mesela insan gibi) sesler çıkarmaya kalkarsanız, üzerinize saldırıp anında parçalıyorlar. Bir başka deyişle, tek şansınız, onlar gibi ulumayı becerebilmektedir.
II. Abdülhamid de, diğer Tanzimat devlet adamları gibi, Şark Meselesi'nin (The Eastern Question) içeride büyük endişe ve korku uyandıran atmosferinde doğmuş, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçalanmanın arefesinde olduğunun, etrafına çöreklenen kurtların sofrasında bir paylaşım savaşının er veya geç patlak vereceğinin keskin bilinci içerisinde yetiştirilmişti.
İşte Sultan Abdülhamid, girilen bu kritik dönemeçte en azından büyük bir devlet imiş gibi davranarak, devrin kurtlarının Osmanlı'yı hâlâ ulu bir devlet olarak kabul etmesini sağlamaya çalışacak, ilerideki o kaçınılmaz hesaplaşma gününe kadar vatanın parçalanması ve bölünmesini olanca gücüyle engellemeye teksif edecekti mesaisini. O mukadder, kaçınılmaz 'hesaplaşma günü'ne olabildiğince güçlü ve teçhizatlı çıkılmalıydı. Zira asırların ertelenen hesabı görülecekti orada...
Sultan Abdülhamid'in, tarihin böylesine kritik bir dönemecinde 30 küsur yıl boyunca yaptığı şaşırtıcı diplomatik ve siyâsî manevralarla Osmanlı Devleti'nin ana gövdesini, 20. yüzyılın ilk çeyreğine kadar çok ciddi bir kaza yaşatmadan yüzdürüp getirebildiği, dost ve düşman tarihçilerin ortak kanaatidir. Çöküşün 1878'den 1918'e kaydırılmış olmasının, yani 'ölüm kesesi'nden kazanılan bu 40 yıllık vaktin nâmütenâhi önemde olduğunu, olayların seyrini gördükçe daha iyi anlayacağız.
Sayfa 99 - Timaş Yayınları, 25. Baskı
·
26 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.