Gönderi
Fikrimcə, bu kitab üçün sadəcə müəyyən məlumatları versəm, bir az da öz düşüncələrimdən yazsam kifayət edər. Kitab ümumi 4 gecədən ibarətdir.
1-ci gecədə həyatı boyu yalnız yaşamış, çəkingən bir oğlanın Peterburq şəhərində öz, saf xoşbəxtliyi ilə boş küçələrdə hoppanıb düşməsi təsvir olunur. Sonra bir şablon aksiyon hadisəsi sayəsində Nastenka adlı bir qızı xilas edir, elə həmin andaca vurulur. Tanış olmaq üçün azca çabalayır və qız bir şərt qoyaraq növbəti gecə üçün görüşə razılıq verir.
2-ci gecədə də görüşürlər. Qız oğlanı tanımaq üçün ondan həyatını danışmasını istəyir. Oğlan da başlayır öz həyatını 3-cü şəxsin təkindən danışmağa: bu günə qədər necə yalnız yaşadığını, həyatının gözəl çağlarını necə itirdiyini və çox amma çox saf olan xəyallarını. Bu hissədə təxmini 15-20 səhifə tutur. Və mənə çox süni gəldi. Qıza həyatını danışma imkanını belə rahat əldə edə bilməsini bir qırağa qoyuram. Bunu anlaya bilmirəm ki, belə bir utancaq şəxs, həyatını necə sərbəst, kəsintisiz sevdiyi bir insana danışa bilər? Elə bil ibtidai sinif dərsliyinin "sinifdən xaric oxu" hissəsini oxuyurdu. Hə heç nə, oğlan danışıb bitirəndən sonra da qız deyir: "İndi hər şey mənə aydındır. Biz həmişə bir yerdə olacağıq; başıma nə hadisə gəlsə də, sizdən ayrılmayacağam." Güləkmi? Yəni bu qədər bəsit? Mənim üçün bədii kitablarda ən önəmli olan hissə onun dramatikliyidir. Azərbaycan tərcüməsi də sağolsun, bütün sarsıdıcı ola biləcək nitqi pərdələyib.
Bundan sonra qız başlayır öz həyatını danışmağa. Gənc yaşlarında yaramazlıqlardan uzaq olsun deyə, onu sancaqla 7/24 yanına oturdan bir ədəd kor nənəsi vardır. Bu səbəbdən 17 yaşında bu qədər limitli həyata sahibdir. Bu danışıqda da, bir il öncə kirayənişinlərinin ona yardım etmə cəhdlərini, işin sonu olaraq da bir-birlərinə aşiq olduqlarını nəql edir. Sonra oğlan 1 illik səfərə çıxmalı olur, qayıdanda da münasibəti rəsmiləşdirməyi planlaşdırırlar, beləcə 1 il keçir, lakin oğlandan səs-səmir gəlmir. Qız da dərd çəkir, bu dönəmlərdə də elə məhz bizim bu utancaq oğlanla rastlaşır. Bu danışıq da, bundan öncəki kimi çox daha çox süni təsir bağışlayırdı, yenə də tərcüməyə bağlayıram bunu. Bu gecənin sonunda da oğlan Nastenkaya kömək etmək üçün onun səfərdən qayıtmalı olan sevgilisinə məktub yazır.
3-cü bəyaz gecədə, artıq məktub göndərilmişdi və ikisi də müəyyən saatda və müəyyən yerdə yanaşı oturub, məktubun ünvanlandığı şəxsi gözləyirdilər. Lakin vaxt çatanda o gəlmədi. Qız çox pis oldu. Oğlansa, təsəlli üçün, məktubu hələ də almadığını, bir neçə gün daha gözləməli olduqlarını dedi. Bu gecədəki hadisələrdə də oğlanın özünün qızı sevdiyi halda, qızın sevdiyi şəxsə qovuşması üçün necə də can yandırdığını görürük. Dialoqlarda da, qızın bunu duymasını və oğlana təmənnasız bu yaxşılığı edən ən yaxşı dost başlığını verdiyinin şahidi oluruq. Bu gecənin axırında isə kədərli olan tərəf oğlan olur çünki, hər şey də göründüyü kimi deyildir.
4-cü gecədə də həmçinin bir yerdə qızın sevgilisini gözlədilər, amma yenə də gəlmədi, sonunda onun Nastenkanı aldatdığını qəbullandılar. Nastenka bundan çox sarsıldı. Və zatən sarsılmış vəziyyətdə olan baş rol oğlanımız artıq dözə bilməyib içindəki bütün utanc duyduğu hisslərini qıza danışır, bu da uzun çəkir, sonra qız ayrı bir uzun və gözlənilməz danışıqla cavab verir. Maraqlı və xoş bir sonluq baş verəcəkdi ki, Dosto son anda ters köşe elədi. Sonluq yenə də özlüyündə xoşluğunu qorudu, lakin belə bir iyrənc tərcüməyə baxmayaraq sonda da olsa, sarsıldığımı etiraf edirəm. Bu sarsıntı üstüqapalı da olsa, kitabın sırf tərcüməyə görə bu hala düşdüyünü, Dostonun qələminin fövqəlliyini mənə göstərdi. Ötürdüyü mənalar, möhtəşəm təsviretmə və zərif melodramasına görə sizə də mütləq şəkildə tövsiyə edirəm. Lakin oxumaq üçün başqa bir dil seçsəniz kitabı sadaladığım özəllikləri və bütün şəffaflığı birgə oxumuş, özünüzə də yaxşılıq etmiş olarsınız.
·
345 views
Bu yorum görüntülenemiyor
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.