Gönderi
SEYİRCİ ETKİSİ YA DA GENOVESE SENDROMU
Seyirci etkisi, yardıma ihtiyaç duyulan bir durumda, çevrede olaya tanıklık eden kişi sayısı ne kadar fazla ise, müdahale eden kişi sayısının o oranda düştüğünü belirten psikolojik terimdir. Olası bir yardım ihtiyacı durumunda, etrafta çok sayıda tanık varsa, her bir tanık orada bulunan diğerlerinin müdahale edeceğini düşünerek duruma kayıtsız kalıyor ve bu durum hiç kimsenin müdahale etmemesi gibi sonuçlara yol açabiliyor. (Sorumluluğun dağılması)
'Kitty' Genovese (28), 13 Mart 1964 tarihinde, sabah çalıştığı yerden çıkıp arabasıyla evine giderken, Winston Moseley tarafından fark ediliyor ve takip edilmeye başlanıyor. Otobüs durağında bekleyen Moseley, arabadan bir avcı bıçağıyla birlikte iniyor. Genovese, evine ulaşmasına yaklaşık 30 metre kala, arkasından avcı bıçağıyla onu takip eden yabancıyı fark ediyor ve korkup kaçmaya başlıyor. Moseley genç kadını yakalıyor ve sırtından iki kere bıçaklıyor.Görgü tanıkları Moseley'in arabaya binip uzaklaştığını, 10 dakika geçtikten sonra olay mahalline geri döndüğünü, arabadan çıkarken yüzünü kapatmak için geniş kenarlı bir şapka taktığını söylüyor. Genovese can çekişirken saldırgan ona tecavüz ediyor ve bir miktar parasını çalıp uzaklaşıyor. Saldırı yaklaşık yarım saat sürüyor ve Kitty Genovese olay yerinde hayatını kaybediyor. İşin trajik yanı ise tahminlere göre 38 kişi olanlara tanık olmasına rağmen müdahale etmiyor veya yardım çağırmıyorlar. Komşulardan bir tanesi polisi aramamasının sebebini ''Olaya dahil olmak istemedim.'' diyerek açıklarken diğer komşular, olayın bir cinayet vakası olduğunu anlamadıklarını, büyük bir kısmının bunun bir sarhoş kavgası olduğunu ya da birbirleriyle kavga eden iki sevgilinin gürültüsü olduğunu düşündüklerini söylüyorlar.
Santiago Nasar vakasında ise Nasar dışındaki neredeyse herkes, onun öldürüleceğini bilmesine rağmen son anlarına kadar ona haber vermezler ve cinayete engel olamazlar. "Hiç kimse acaba Santiago Nasar önceden uyarılmış mıydı diye merak etmemişti, çünkü öyle olmaması imkansız gelmişti herkese." Fakat halkın tek kabahati göz göre göre gerçekleşen cinayeti (Genovese vakasında olduğu gibi)durduramaması değildir. Aynı zamanda gelenek ve görenek adı altındaki 'inançlarından' dolayı gerçekleşmiştir cinayet. Katil olmaktan bir hayli uzak ikiz kardeşler 'namus' gerekçesiyle öldürmek zorunda kalmışlardır Santiago Nasar'ı. Yani toplum namus, bekaret gibi kavramlara haddinden fazla değer vererek hem cinayete zemin hazırlamış hem de olmasını istemedikleri bir cinayeti durduramamışlardır.
·
185 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.