Tanzimat Dönemi Polisiyesi: Esrar-ı Cinayat Ahmet Mithat Efendi, "Esrar-ı Cinayat" ile Türk edebiyatında polisiye türünün ilk örneğini vermiştir. Kitaba yaklaşırken bunun bilincinde olursak daha doğru olacaktır. Ahmet Mithat Efendi, romanda Öreke Taşı'nda üç cesedin bulunması ve bu olayın soruşturulmaya başlanmasıyla bizi karşılıyor. Bu olayı soruşturan Osman Sabri Efendi, bu olaydan bir süre sonra bir başka olayı soruşturmakla görevlendiriliyor: Halil Suri'nin ölümü. Osman Sabri Efendi, ipin ucunu çektikçe bu iki olayın bağlantılı olduğunu fark ediyor. İpi çekmeye devam ettikçe Hediye Hanım, Kalpazan Mustafa ve Mecdeddin Paşa karşımıza geliyor. Özellikle Mecdeddin Paşa, Osman Sabri Efendi'nin üstüdür ve Ahmet Mithat, bu kişi üzerinden Osmanlı'nın adalet kavramını ve sistemini kurcalıyor bu nedenle romanda merak duygusunun yanı sıra eleştirel bir bakış açısının da olduğunu belirtmeliyim. Osman Sabri Efendi, bu ölümlerin arkasındaki sır perdesini kaldırdıkça başı da belaya giriyor. Peki olayları çözebiliyor mu, kendi suçsuzluğunu kanıtlayabiliyor mu; bunları öğrenmek için kitabı okumanızı öneririm. Kitabın dilinden korkmayın. Ahmet Mithat, "İlkokul Hocası" unvanı gereğince sade bir dil ve akıcı bir üslubu yeğler eserlerinde. Burada da bu tarzı görüyoruz. Elbette aradan geçen yaklaşık 200 yıl nedeniyle ara ara miadı dolmuş kelimelere denk gelsek de romanın genelinde sade bir dil var. Tabii Türkiye İş Bankası Kültür Yayınlarının kitabı günümüz Türkçesiyle yeniden basması güzel olmuş. Ahmet Mithat, biraz "meddahlık" geleneği sebebiyle romanın akışına "kendini göstererek" müdahale ediyor ama bu anlayışı artık "postmodern" romanlarda da gördüğümüz için bunu sorun olarak ifade edemeyiz. Bu yazı da biraz dağınık oldu ama Ahmet Mithat etkisi deyip geçelim. İyi okumalar dilerim.

Esrâr-ı CinâyâtAhmet Mithat Efendi · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20201,746 okunma

·

149 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Faruk