Öncelikle benim okuduğum yayınevinde(alter yayınları) inanılmaz derecede yazım hatası var diyebilirim ama okumayı etkiliyor mu dersek kesinlikle hayır. Yine de yayınevinin biraz daha özen göstermesini beklerdim. Kitabın incelemesine geçecek olursam, Weber’in düşüncelerine katılalım veya katılmayalım, bu eserin ciddi bir inceleme ürünü olduğu gerçeğini değiştirmez. Weber kapitalizmin gelişimini dinsel öğelere bağlar ve dolayısıyla burada Marx’dan ciddi bir ölçüde ayrılır. Ekonomik davranışları dinsel tutumlarla açıklar. İncelemesine sermaye sahiplerinin genellikle Protestan mezhebine bağlı olduğu istatistiki bilgileriyle başlar. Neden katolik değil de protestan? İşte tam da bu soru, Weber’in Protestan mezheplerini incelemesine sebep olur. Asketizm kavramı kitabın ana kavramlarından birisidir. Çilecilik olarak türkçeleştirilse de bu kavram Weber’de farklı anlamlara geliyor. Asketizmi dünyevi ve ahiret olarak ele alıyor. Mesela katoliklerde dünyadan yüz çevirme, dünya nimetlerini küçümseme ve sürekli öteki dünya için çalışma mantığı vardı. Oysa Protestanlık dünyevi asketizme dayalıydı ve temel mantığı Tanrı’yı memnun etmek için çalışmaktır. Boş vakit bir zevk değil, aylaklıktır. Tanrı’ya ancak çalışmayla hizmet edilebilir gibi mantıklara dayanıyordu. Ayrıca mülk sahipliğini küçümsemiyorladı. Aksine lüks yerine tutumlu olmak, biriktirmek ve servetini artırmayı destekliyorlardı. Çünkü durmadan çalışınca ve mallarını çoğaltınca Tanrı’ya hizmet ettiklerine inanıyorlardı. Bu da Weber’in kapitalist ruh dediği nokta ile uyumluydu. Çünkü kapitalizm ona göre salt kazanç, sonsuz kazanma açgözlülüğü değildi. Weber’in bu eser de ikinci önemli kavramı ise “Beruf” (meslek, tanrı tarafından konulan bir vazifeye çağrı vb) kavramıdır. Luther çevirileri ile anlam kazanan “meslek” kavramı da kapitalizmdeki uzmanlaşmanın yolunu açmıştır. Kitapta daha birçok alt başlık alınabilir fakat ana mantık olarak Weber kapitalizmin gelişimini dünyevi asketizme bağlar. Tüm örnekleri, Protestanlık için açıkladığı alt mezheplerin hepsi bu tezine giden yolu oluşturur. İlginç bir inceleme olduğunu söyleyebilirim. İncelemeyi gerçekten beğendim.

Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin RuhuMax Weber · Alter Yayıncılık · 20121,232 okunma

·

822 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

ilgen