Gönderi
Milli Mücadele Hatıraları
Ali İhsan Sâbis Paşa, Osmanlı Devleti'nin son döneminde yetiştirmiş olduğu en iyi kurmay subaylarından biridir. Mustafa Kemal Atatürk'ün sınıf arkadaşı, gerek Harp Okulu'nu gerekse Harp Akademisi'ni birincilikle bitirmiş bir şahsiyettir. Cihan Harbi'nde başarılar göstererek harbin sonlarına doğru -henüz genç sayılabilecek- 36 yaşında generalliğe ve ordu komutanlığına yükselmiştir.
Ateşkes imzalandığı zamanda ise 6.Ordu Komutanı vazifesinde bulunuyordu. Milli Mücadele Hatıraları'na da bu süreçten başlamöş. Ateşkesin akabinde İstanbul'a çağrılmış. Birçok subay gibi İstanbul'a gitmemeyi, Diyarbakır'da bir hareket başlatmayı düşünmüş. Silahları teslim etmeyerek bazı Kuvay-ı Milliye mensuplarına dağıtmış. Kesin karar verememesi sonrasında İstanbul'a hareket etmiş. İstanbul'a ayak bastığı anda İngilizler tarafından tutuklanıp Malta'ya 1.sırada sürgün edilmiş. Buradan bile Ali İhsan Paşa'nın o dönem ne kadar önemli bir derecede olduğunu gösteriyor.
2 yıl sürgün ve hapis ortamından bir şekilde yolunu bulup kaçan Ali İhsan Paşa soluğu Anadolu'da alıyor. Mustafa Kemal Paşa tarafından güzel karşılanan Paşa 1.Ordu Komutanı olarak atanıyor. Aslında sonun başlangıcı da burada başlıyor. I.Ordu Batı Cephesi emrinde bir ordu ve cephe komutanı İsmet Paşa. Ali İhsan Paşa kendisinden 2 sınıf altta ve kıdemsiz olan İsmet Paşa'nın emri altına girmek istememiş. Fevzi Paşa ile görüştükten sonra vatan için görevi kabul ettiģini beyan ediyor.
Kitapta Ordu Komutanı olduğu yaklaşık 1 yıldaki hadiseleri ele alıyor. Kitapta bolca belge paylaşılmış. Bunlar komutanlar arasındaki yazışmalar. Paşa, kitabın hemen hemen her yerinde İsmet Paşa'ya eleştirilerde bulunuyor. Mustafa Kemal Paşa ile aralarında bir sorun olmadığını, aralarını İsmet Paşa'nın bozduğunu söylüyor. Eleştirileri yer yer öyle sert bir hal alıyorki, bazı yerlerde İsmet Paşa'yı Onbaşı seviyesine kadar indiriyor.
Sadece bu kitap ile kimin haklı kimin haksız olduğu kararına varılamaz. Fakat şahsi kanaatim Ali İhsan Paşa'nın bazı yerlerde haklı olduğu yönünde. Kitap, diğer hatıratlar ile mukayeseli okununca daha faydalı olacaktır.
Ali İhsan Paşa, İsmet Paşa ile geçinemeyen ne ilk ne de son kişi olacaktı. Öncesinde Ali Fuad ve Refet Paşalar İsmet Paşa ile geçinememiş ve Batı Cephesi'ndeki görevlerinden farklı görevlere alınmıştı. Lozan döneminde Rauf Orbay ile de anlaşamayacak ve Rauf Orbay gözden düşecekti. Son olarak yıllar sonra Atatürk ile de anlaşamayan İnönü, 1937 yılında görevden istifa ettirilecek ve üzerinde sadece milletvekilliği görevi kalacaktı.
·
225 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.