1K'nin bana kazandırdığı güzelliklerden biri Narmanlı Aşık Summani. Kitaplığımda bulunan, bir türlü elimin gitmediği bir kitapken, buradaki üç beş okurun sayesinde okuma isteği duyduğum ve okumamak büyük bir kayıp diye düşündüğüm bir kitap oldu kendileri.
Peki Aşık Summani kimdir?
Summani 1861 yılında, Erzurum ili Narman ilçesi Samikale köyünde doğan Hüseyin, ailesinin en büyük çocuğudur. 9 yaşında bade içip, aşık oluncaya kadar Hüseyin ismiyle dolaşmış ve sonrasında Summani lakabını almistir.
Türk Aşıklık geleneğine ve musikisine 'Summani agzi' olarak yer eden bir makam kazandırmıştır. İlhamını gerçek hayattan ve hayal dünyasından alan Aşık Summani, şiirlerine bu sentezi çok iyi yansıtmıştır.
Summani'nin koşmalarinin büyük çoğunluğu nasihat ve öğüt veren şiirlerden oluşur. Summani nasihatleriyle halka doğru örnek olmaya çalışmıştır. Bu nasihatleri uyarma, eğitme amaçlıdır. Bunun yanı sira, bazen yergi, bazense eleştiri amacı da taşır.
Summani'nin bir çok şiiri değişik makamlarda bestelenerek TRT repertuarina girmiştir.
Bu bilgilerin haricinde kitapta her şiir sayfasının alt kısmında kelime anlamlari mevcut. Bu anlaşılmayı çok fazla kolaylaştırıyor. Kitabın en sonunda da Summaniye, ailesine ait fotoğraflar verilmiş. Bu kısmı da çok hoşuma gitti. Bu satırları okuduktan sonra o hayata dahil olmak çok güzeldi. Okuma yazma dahi bilmeyen birinin, bu kadar güzel derdini anlatıp, bir çok konuyu şiirlerine işlemiş olması takdire şayan.
•
Deli gönül ile düştük bir cenge
Hikmeti sorulmaz iştir bu gönül
Günden güne girer her türlü renge
Bazı solar bir kumaştır bu gönül
•
Kime meftûn oldum kıldımsa nazar
Kendimden günahkâr kul bulamadım
•
Herkes dosta verdi ifâdesini
Bizimkini rûzigâra yazdılar
•
Kul beşerdir değil tamahdan hâli
İnsanı bir avuç toprak doyurur.
•
Okumak isteyen herkese öneririm.
Kitapla kalın