İcmâ ve Kıyas...
1309 — Muhammed B.İdris eş-Şafii der ki:
Birisi bana şöyle dedi: Allâh'ın hükümleriyle Rasûlullah'ın hükümleri hakkındaki gürüşünü anladım. Hz.Peygamberin hükmünü kabul eden kimse onu Allâh'ın hükmü olarak kabul etmektedir. Çünkü Allâh, Rasûlune itaati farz kılmıştır. Kitap ve sünnet hükmünü bilen bir müslümanın onlara aykırı bir söz söylemesinin caiz olamayacağına dair gürüşünüz delile dayanmaktadır. Anladım ki bu Allâh'ın farzıdır. Hakkında Allâh'ın bir hükmü bulunmayan ve Hz.Peygamber'den birşey nakledilmeyen konularda insanların icma'ına uymamızla ilgili deliliniz nedir? Senin dışında bazı kimselerin, onların icma'ını nakletmeseler bile mutlşaka sabit bir sünnete dayanmaktadır, sözlerini nasıl buluyorsun?
1310 — Bende ona şöyle dedim:
Üzerinde icma' edip sonra da Rasûlullah'tan nakletmiş oldukları şey umarım ki söyledikleri gibidir.
1311 — Hz.Peygamber'den nakletmedikleri şeyin ise Rasulullah'tan nakledilmiş olması da muhtemeldir. Onu Hz.Peygamber'den nakletmiş sayamayız; çünkü bir kimsenin ancak işittiği şeyi rivayet etmesi muhtemeldir. Onun, zanna dayanarak söylediğinden ayrı olma ihtimali bulunan bir şeyi rivayet etmesi caiz değildir.
1312 — Biz, onların icma'larını onlara ittiba ederek kabul ederek benimsiyoruz. Biliyoruz ki Hz.Peygamber'in sünnetleri, onların hepsi için meçhul değildir, belki bazıları sünnetleri tam olarak bilemezler. Yine biliyoruz ki cemaat, Hz.Peygamber'in sünnetine aykırı birşey üzerine birleşmez, inşaallah, hata üzerinde de birleşmez.
1313 — Birisi, bunu güsteren ve sence destekleyen bir şey varmıdır? derse:
1314 — Şöyle cevap verilebilir:
Süfyan B.Uyeyne Abdulmelik B.Umeyr'den, o da Abdurrahman B.Abdullah B.Mes'ud'dan, o da babasından bize Hz.Peygamber'in şöyle buyurduğunu haber verdi:
"Allâh, benim benim sözümü işitip ezberleyen ve onu iyice aklında tutup rivayet eden bir kulunu nurlandırsın. Bir bilgiyi nakleden bazı kişiler bilgin olmayabilir. Bir bilgiye sahip olan bazı kişilerde onu, kendilerinden daha bilgin olan bazı kimselere nakledebilir.
▪️Üç şey vardır ki müslümanın kalbi onlara hıyanet etmez. Onlar da:
Allah için amelde ihlas,
▪️Müslümanlara nasihat,
▪️Müslümanların cemaatinden ayrılmamaktır; çünkü islamın çağrısı, onları arkalarından (her taraflarından) kuşatır (korur). Hadisini rivayet etmiştir.
1315 — Yine Süfyan B.Uyeyne, bize Abdullah B.Ebi Lebid'den, o da İbnm Süleyman B.Yesar'dan, o da babasından şöyle rivayet etmiştir:
"Ömer, Cabiye de halka hitabetti ve dedi ki, Peygamber (sav) benim size yaptığım gibi ayağa kalktı ve şöyle buyurdu:
Sahabilerine, sonra onların ardından gelenlere, sonra onların ardından gelenlere saygı güsterin. Daha sonra yalan ortaya çıkar; hata kişi teklif edilmediği halde yemin eder, istenmediği halde şahitlik yapar. Kimi, cennetin ortası sevindiriyorsa o, cemaaten ayrılmasın; çünkü şeytan tek kalan kimseyle beraber olup iki kişden uzaktır. Bir erkek, bir kadınla tenhada kalmasın; zira onların üçüncüsü şeytan olur. Bir kimseyi iyiliği sevindiriyor, kötülüğü de üzüyorsa, işte o mü'mindir.
Sayfa 24 - (Ebu Davud, el-ilm10 / et-Tirmizi, el-ilm 7 / ed-Darimi el-Mukaddime 24 / Ahmed B.Hanbel 1/437, 3/225, 4/80, 82) - (et-Tirmizi, el-Fitten 7 / Ahmed B.Hanbel 1/18, 26 - 3/446)
·
90 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.