"Kadınları çocuklara öldürtürler..."
Yılanı Öldürseler ve Yaşar Kemal..
Karşılaştırmalı ve Alman edebiyatı uzmanı, mitoloji kültürbilimici Nevzat Kaya dan "Yılanı Öldürseler " incelemesini dinlemeseydim muhtemelen bu incelemeyi bu şekilde yapmayacaktım.
Anlatıcı diyor: Yılanı Öldürseler romanı için Türk edebiyatında önemli, orijinal bir yapıt.
Yaşar Kemal ne yapıyor?
Yaşar Kemal klasik tragedyayı
roman haline getiriyor. Milattan önce yüzlerce yıl önce yazılmış tragedyayı günümüz Türkçesiyle Türk edebiyatına armağan ediliyor.
Söz konusu tragedya: Eski Yunan Tragedyaları Yazar Aiskhülos ,Eser Oresteia
Nedir bu tragedyanın içeriği?
Kısaca "Babasını öldüren annesini öldürerek suç işlememiş oğul.."
Bu konu Yaşar Kemal in Yılanı Öldürseler eserinde nasıl işleniyor?
"Kocası, aşığı tarafından öldürülen Esme’nin, düzenin kurallarına boyun eğmediği, kendisine dayatılan yolu seçmediği, bu yüzden ataerkil düzenin sürdürülmesinde tehlike arz ettiği için öldürülmesi gerekmektedir. Öldürecek kişi de erkek evlat, Hasan' dır."
Yaşar Kemal Hasan ın kalbinde iki karşıt duyguya ver veriyor. Biri babasının oğlu; babasının öldürülmesinin intikamı alma
İkinci annesinin oğlu ki anne oğul arasında kopması mümkün olmayan güçlü bağ ..
Hasan iç dünyasında itibariyle annesine bağlı, dış dünyasında da babanne, amca ve köyde yaşayan diğer insanların öc alma baskısıyla babasına bağlı.. Bu iki duygu arasında giden gelen Hasan sonuçta anne katili olur.
Tragedyanın sonucundan farklı olarak romanın sonunda Hasan, günümüz dünyasında zengin, yer yurt sahibi; çoluk çocuk sahibi olur ancak anne katili olarak mutlu olur mu ?
"Çukurova insanları gittikçe zalim, kötü, sevgisiz oluyorlarmış... Dost diyecek hiç dost kalmamış. Herkes herkesin gözünü oyuyormuş, beş kuruşa insan babasını öldürürmüş. Kendisi o kadar insan içine girmiyormuş.
Baharda portakal çiçekleri öyle bir kokarmış ki kokularından insan sarhoş olurmuş..."
Ancak ancak o portakal kokuları .. Sarhoş mu olur, yürek titrer ve yitirdiği masumiyeti mi hatırlatır bilmem..
Yaşar Kemal in modern edebiyat yaklaşımına farklı soluk getiren eseri, konu bakımında bildik, Türkiye gerçeklerini de yansıtan " Yılanı Öldürseler" okuma listesinde olanlara şimdiden iyi okumalar dilerim.
Değer verip okuyanlara teşekkür ederim.
