Kitapta Türkiye'deki siyasi değişimlerin toplumda yarattığı bölünmeyi, toplumu nasıl rasyonel olmayan davranışlara ve saçma tutumlara ittiğini hiciv yoluyla eleştirilmesini görüyoruz. Toplum savaş, yoksulluk, eğitimsizlik gibi sorunlarla boğuşurken değişen yaşam tarzı insanları toplumdan bireye 'abes'e sürüklemiş. Bunu ilk bölüm olan Büyük Ümitler bölümünde gayet iyi görebiliyoruz. Toplumun her kesimindeki iki yüzlülükleri açığa çıkarmış. Babası dedesinin vasiyeti olan camiyi yaptırmak için elindeki avucunda ki parayı bitirmiş, camiye asmak üzere "İngiliz yapımı" adını "Mübarek" koydukları bir saati evine getirmiş dini bütün bir insandır. Fakat aynı zamanda cimri ablası daha gömülmeden gidip mirasını almaya çalışan ve evliyken başka bir kadınla evlenmek isteyen bir insandır. Bir diğer örneği Doktor Ramiz'dir. Doktor Ramiz Avrupa'nın psikoanaliz çalışmalarına ve Freud'a tapar derecede hayranken aynı zamanda rüya tabirlerine de ilgisi olan o doğulu merakını taşıyan bir doktordur. Mesela kahvehanedeki insan topluluğu. Hani o her şeyi çok bilen(!) ama değiştirmek için hiçbir şey yapmayan insanlar. Sürekli bir şeyleri ve birilerini eleştirir fakat değişmesi için hiçbir şey yapmazlar. Yan yana iken sahtekar bir dostluk gösterirken bir an ayrılınca hakiki kinlerini su üstüne çıkaran insanlar. Riyakarlığın en önemli birimlerinde biridir bu topluluklar. Ve neredeyse her mahalle ve köşe başlarını tutmuştur. Günümüz dahil. Kitabın başlarında bütün bir toplumu, rejimi, yönetimi eleştiren Hayri İrdal da pek saf, zararsız bir insan gibi dursa da sonlarına doğru nasıl kokuşmuş zihniyete dönüştüğünü görüyoruz. 21. yüzyıl Türkiyesi'nde yaşasaydı rahatlıkla eleştirebileceği bazı olayları ve kişileri o yenilik ortamından korkarak semboller kullanarak eleştirmiş. Bazı konularda çok daha cesur ve tarafsız olmasını isterdim. Ya aynasındır ya da aynayı tutan. Biz eleştirdiğimiz şeylerin ne kadar dışındayız?

Saatleri Ayarlama EnstitüsüAhmet Hamdi Tanpınar · Dergah Yayınları · 202342,1bin okunma

·

1.112 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Hilal Bayar