Gönderi
İki ciltlik serinin ilk kitabı, 450 sayfa ve besinci baski.
Adam Smith'in bu eseri ilk olarak 1776'da yayınlanmistir ki onun yaşadığı bu donemde İngiltere'de, ticari sermayeden sinai kapitalizmine geçiş süreci, yani sanayi devriminin ilk dönemleri yaşanıyordu. Bu surecte tarimdan, sanai'ye, bankacilıktan, kredi sistemine, bir cok değisiklikler oluyordu. Devlet, bu gelismeleri serbest mi birakmalıydı, yoksa toplumsal refah amaciyla sinirlandirmalı ve denetlemeli miydi? Adam Smith serbestten yana oldu ve piyasa ekonomisini butun ayrintilariyla, ozelliklede İngiltere uzerinden örneklerle bu kitapda açıkladı. Laissez-faire sanirim bu kitabın özü diyebilirim. Bireylerin sahsi menfaatinin, görunmez el ile toplumun refahini saglayacagı teorisinin aciklamasi serinin ilk kitabı bunda cok net olarak işlenmistir.
Ancak bu kadar serbestlik yanlısi olmasina ragmen Smith, tacirlere ve genel olarak is adamlarına büyük bir güven de duymazdı, kitaptaki şu cumle bunu acikca gosteriyor; " Aynı ticaretle meşgul olanlar, hatta eğlence ve vakit geçirmek için bile pek az bir araya gelirler ve toplandıkları zaman da konuşma çok kez halkın menfaatini zedeleyecek planlar, ya da fiyatları yükseltmek için anlaşmlar yapmakla sonuclanır."
Smith kitabinda, Merkantilist iktisatçıların tersine, kiymetli madenleri ulusların zenginliğinin bir nedeni olarak kabul etmemiş, tuketim ve yatırım malları gibi reel akımlara onem vermiştir.
Kitaptaki şu cumle uretimin önemini anlatan en vurucu cumledir bence; "Mallar, para satin almak yanında pek çok ihtiyacı giderir, fakat para, mallar satınalma dışında herhangi bir ihtiayıcı gidermez."
Yine kitapta Smith, iktisadi buyümede nüfus artışının, piyasalarin genişlemesi ve iş bölümünün artmasının, sermaye birikiminin oynadığı rolü büyük bir açıklıkla göstermiştir.
Kitabı, gunümuz ekonomisini ve kapitalizmini anlamak isteyen okuyuculara ve tum iktisat ögrencilerine tavsiye ederim.
·
707 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.