Akış
Ara
Keşfet
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
Kitap Türleri
Dergiler
Çevirmenler
İncelemeler
Alıntılar
İletiler
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.38.14
Gönderi
Yazarımız kitabın başında Yahudi soyu ve seçilmişliği hakkında bilgi verdikten sonra, Hz. Muhammed ile Yahudilerin ilişkilerine genel bir bakış aktarmakta. Devamında Peygamber sonrası Müslüman ve Yahudi ilişkilerine deģinmekte ve ardından da Mesihlik Mehdilik anlayışlarını aktarmaktadır. Sonrasında Münafıklık (Dönnelik), ihtida-muhtedi kavramlarına açıklık getirip, Sabatay sevi ve Mesihliği ile ilgili gelişmeleri detaylı bir şekilde anlatmaktadır. Son olarak da kitabın basıldığı dönemdeki Sabatyacılıktan bahsedip, Tarihten Bugüne kadar Sabataycılık konusuna yaklaşımları detaylı aktarmaktadır. Kitap çoooookk geniş bilgiler sunduğu için, ben burada sadece Sabataycılar hakkında başka bir kaynaktan istifade ederek özetlemiş olduğum bilgiyi aktaracağım, hem sizler de az çok bilgi sahibi olmuş olursunuz: Sabetaycılığın kurucusu Sabetay Sevi 1626'da Izmir'de dogdu. O yıllarda yahudiler, kendilerini kurtaracak ve vaadedilmis toprakları bağışlayacak Mesih'i bekliyorlardı. 1665'te Sevi mesihligini ilan etti. İleri gelen yahudiler, Sevi'nin mesihliğine inanmayarak onu padisaha sikayet etti. İstanbul'a getirilen Sevi, divan'da yargılanır ve mesihliğini inkâr ederek müslüman olur. Görünürde müslüman olan Sevi, gizlice kendi inancını yaymaya devam eder. Sevi'nin yaptıkları anlaşılınca Padişah 4. Mehmet tarafından Arnavutluk'a sürülür. Burada Selânikli yahudi bir kızla evlenir ve Selanik'e yerleşir. İzmir, Istanbul ve Arnavutluk'ta Sevi'nin inancımı benimseyen 200 kadar yahudilikten dönme aile Selanik'e yerleşir. O günden sonra Selânik cemaatin merkezi olur. Sabetay Sevi'nin Selanik'e sürülmesinin ardından kendisine inanan 200 aile buraya yerleşti. Kendi içine kapanan topluluk en çok eğitime önem verdi. (Osmanli döneminin ilk özel okulu da Selanik'te Sabetaycılar tarafindan açılmış. Fevziye Mektepleri) Gençler iyi eğitim alabilmeleri için Fransa'ya gönderildi. Fransa'da okuyan gençler Fransız ihtilalinden etkilendiler. Geri döndüklerinde Balkanlar'da başlayan milliyetçilik akımının öncülüğünü üstlendiler. (Bu dönemde ortaya çıkan Jön Türk ve İttihad Terakki hareketinin ileri isimleri genelde Sabetayciydi). 1925'te Lozan Antlaşmasıyla 25 bin Sabetaycı Selanik'ten İstanbul'a geldi. İstanbul'a yerleşen Sabetaycılarilın çoğunluğu yurtdışında okumuş, 2-3 dil bilen burjuvazi ve iş adamı kökenliydi. İstanbul'a geldikten sonra da kenetlenmiş yapılarını devam ettirdiler. İstanbul'un Yenikapı, Kasımpaşa, Üsküdar ve Feriköy semtlerine yerleştiler. Selanikteki eğitim kurumları Fevziye mekteplerinin devamı olan Işık Lisesi'ni kurdular (Bugün bir vakıf üniversitesi olarak eğitim veren Işık Üniversitesi de Sabetaycılar tarafından kurulmuş). Ülkeye geldikleri dönemi iyi değerlendiren Sabetaycılar eğitimli olmaları ve iki üç dil bilmeleri nedeniyle önemli devlet kademelerinde görev aldilar. İş adamı kökenli olanlar ise ulusal endüstrinin kurulması çalısmalarında başı çektiler. Bir çok dini akım (kendilerini kamufle etmek için Mevlevi, Melami ve Bektaşilere sızdılar), hatta Meşrutiyetten günümüze bir çok siyasi akım ya da öne çıkan isimlerin ucu Sabetaycılara dokunmaktadır. Çoğunluğu mason ve önemli mevkilerde olan Sabetaycılar yüz elli yıldır bu coğrafyanın kaderini degiştiren bir çok dini ve toplumsal akımın öncülüğünü yaptılar. Kendilerini Atatürkçülük, laik, çağdaş ve akılcı olarak gösteriyorlar. Görünürde Müslüman gerçekte ise kendi geleneklerini yaşayan Sabetaycılar Laikliği kullanarak dindar insanların hürriyetini sürekli daraltıyorlar. Medyanın en büyük ve en etkili kısmını ellerinde tutarak kamuoyunu kendi çıkarları doğrultusunda yönlendiriyorlar. Kısacası Sabatayistler hem Müslüman görünümlü Yahudi hem de Yahudi-Müslüman karışımı gibi bir şey. Hasılı Münafık. Dönmelerin Sabatay Sevi’ye dayandırılan “âmentü”leri özetle şu esasları kapsar: 1. Gerçek tanrı olan İsrâil’in Tanrısı’na inanırım. 2. Sabatay Sevi’nin gerçek mesîh olduğuna inanırım. 3. Tevrat’ın gerçekler Tevrat’ı olduğuna inanırım. 4. Tevrat’ın değiştirilmediğine ve yürürlükte olduğuna inanırım. 5. Sabatay Sevi’nin dünyanın dört tarafına dağılmış olan İsrâiloğulları’nı bir araya toplayacağına inanırım. 6. Ölülerin dirileceğine inanırım. 7. İsrâil’in Tanrısı’nın, Süleyman Mâbedi’ni yukarıdan aşağıya bina edilmiş olarak göndereceğine inanırım. 8. İsrâil’in Tanrısı’nın bu dünyada cemâlini göstereceğine inanırım. Dönme âmentüsünün son maddesi, “gerçek mesîh” Sabatay Sevi’nin yeniden gönderilmesini isteyen dua cümlelerini ihtiva eder. Sabatay Sevi’nin müslüman olduktan sonra ortaya koyduğu ve dönme cemaatinin uygulamaya çalıştığı emirler dönmelik besmelesiyle başlar ve başlıca şu hususları ihtiva eder: Tanrı’nın birliğine, mesîhin (Sabatay Sevi) hakiki mesîh olduğuna, ondan başka kurtarıcı bulunmadığına iman etmek, yalan yere yemin etmemek, Tanrı’nın ve mesîhin adı anıldığında saygı göstermek, mesîhin sırrını anlatmak ve incelemek için toplantılara katılmak, adam öldürmemek, zina etmemek, yalan yere şahitlikte bulunmamak ve yalan söylememek, kimseyi zorla İslâm’a sokmamak, kıskanç ve bencil olmamak, merhametli davranmak, her gün gizlice Mezmûr okumak, Türkler’in âdetlerinden olup gözle görülen her şeyi yerine getirmek, müslümanlarla evlenmemek, çocukları sünnet ettirmek. Dönmelerin bu inanç esasları ve prensipleri dışında daha başka âdetleri ve ayrıca bayramları vardır. Bunlarda Yahudilik esas olmak üzere İslâm’dan da bazı unsurlar alınarak Sabatay Sevi’nin emirleri doğrultusunda birbirine karıştırılmıştır. Dönmeler bu tür inanç ve âdetlerden dolayı yahudilerce de müslümanlarca da farklı bir cemaat olarak görülmüştür. İçlerinden Yahudiliğe geçenler olduğu gibi Türk milleti içinde eriyenler de vardır.
·
95 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.