Erwin Schrödinger gerçek bir bilim insanı, bir bilimsever. Öğrenmeyi ve anlatmayı savunuyor; insanı anlamak adına soru soranları, merak duygusunu merkeze koyanları övüyor. Derslerinde; dahil olduğu 20. YY bilim görgüsünü, kuantumu, madde-ruh tartışmaları ve hür iradeye de değiniyor. Katılmadığım kısım ise: Ne yazık ki nörofelsefe fikri aklının ucundan geçmediğinden, maddenin her şey olabileceğini bu büyük insan bile bilmiyor. Evrimi kabul etse de evrimsel biyolojinin maddeden adım adım yarattığı canlıları ve “kişilik, etik, duygu” gibi yalancı algıları, hesaplayabileceğimizden üstün bir güce bağlamaya çalışıyor. Kendisi: “Büyük insanların hataları, yaptıklarını boşa çıkarır” dese de, ben onun bu hatasının, yaptığı hiçbir şeyi boşa çıkardığını düşünmüyorum. -- İlk kısımda “Yunan Mucizesi”ne inancını belirtir şekilde İyonyan araştırmaların logos’a ithafını göstermiş (Uzak Asya’da Buddha, Lao Tzu, Konfüçyüs ise doğamızı açıklarken maddeye metafiziksel anlamlandırmalar getirmişlerdir). Yani Antik Yunanlar ilk defa bilimsel teoriler üretmişlerdir: Özellikle (dünyanın suda veya boşlukta duruşundan, maddelerin yapısından bahseden) Thales, Anaksimandros ve onların devamı (katı-sıvı-gaz-“alev” hâllerini keşfeden) Anaksimenes; (atom fikrini ortaya atan) Demokritos; (duyulara karşı olup, a priori’ye dayalı görüş tasarlayan) Parmenides; (duyu algılarının varolan tek şey olduğunu savunan) Sofist Protogoras; söylemeye ne hacet Platon ve Aristoteles... (Dört element fikrini üreten) Empedokles; (sayı ve hesap tarikatı) Pisagorcular; Stoacılar... Ve Yunan bilimi hakkında Theodor Gomperz’den alıntı yapıyor: “Neredeyse bütün entelektüel eğitimimiz, kökenlerini Yunanlarda bulur. Düşüncelerimizin içinde hareket ettiği mantık kategorileri, bunlar için kullandığımız dil kalıpları, esas olarak Antikçağ’ın büyük düşünürlerinin ürünüdür.”

Doğa ve Yunanlar & Bilim ve HümanizmErwin Schrödinger · Babil Kitap Yayınları · 202024 okunma

·

184 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Amo Rise