Nutuk’tan/
İtilâf Devletleri, 22 Mart 1922’de Türkiye ve Yunan hükûmetlerine ateşkes anlaşması teklifinde bulundu.
Bu teklifin ana çizgileri şunlardı:
Her iki tarafın birlikleri arasında on kilometrelik, askersiz bir bölge meydana getirilecek.
Birlikler takviye edilmeyecek.
Ordumuzu İtilâf Devletleri’nin askeri komisyonları denetleyebilecekler.
Çarpışmalar üç ay süre ile durdurulacak ve bu durum, barış için yapılacak ön görüşmeler taraflarca kabul edilinceye kadar, üçer aylık sürelerle kendiliğinden yenilenecektir.
Taraflardan biri yeniden savaşa başlamak isterse, ateşkes süresinin bitiminden hiç olmazsa on beş gün öncesinde karşı tarafa ve İtilâf Devletleri’ne durumu bildirecek.
Efendiler, Yunanlar bu teklifi hemen kabul ettiler.
Yunan ordusu Sakarya’da maddî ve manevî bakımdan yenilmişti.
Bu ordunun yeniden geniş çapta bir taarruza geçmesi güçtü.
Bizim de bir yıla yakın bir zamandan beri hazırlığı ile uğraştığımız ORDUMUZU UYUŞUKLUĞA DÜŞÜRMEK, MİLLÎ HÜKÛMETE ÜMİTLER VEREREK BEKLEYİŞ İÇİNDE BIRAKMAK VE BÖYLECE GEÇECEK ZAMAN İÇİNDE MİLLÎ HÜKÛMETİ VE ORDUYU GEVŞETMEK DOĞRUSU ÖNEMLİ BİR TEDBİRDİ.
~
Metin Aydoğan teklifi yorumluyor:
Bu taktik öneri, artık açıkça görülmeye başlayan olası Türk zaferini önlemek amacıyla yapılmıştı.
26 Mart’taki “barış önerisi”yle(!) savaştan bıkmış bir halkın barış özlemi, ulusal direnci kırmak için kullanılmak isteniyordu.
Nitekim, öneriden hemen sonra, ulusal cephede gözle görülür bir gevşeme eğilimi başladı.
Meclis’te başkomutanlık yetkilerinin artık uzatılmamasını isteyen güçlü bir muhalefet ortaya çıkmıştı.
Yatak tedavisi görecek kadar hasta olmasına karşın, kalkıp Meclis’e geldi, eleştirilere doyurucu yanıtlar verdi; milletvekillerini ikna etti.
Cephedeki hemen tüm karargâhlara giderek, her rütbeden komutanla görüştü.
Daha sonra da taktik bir karşı öneri hazırladı.
Öneride, ateşkes kabul ediliyor, ancak Misak-ı Milli sınırları içinde işgal edilmiş tüm topraklardan çıkılması isteniyordu.
Öneri, doğal olarak kabul edilmedi.
İngiliz diplomat kurnazlığı geri tepmiş; İtilaf Devletleri’nin düzenlediği yok edici girişim, Milli Mücadeleye güç veren bir gelişmeye dönüştürülmüştü.
gungunkurtulus.com
25 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.