Kapitalizm Eleştirisi Üzerine Söylenebilecek Birçok Şeyden Sadece Birkaçı-1000 İnek “Hırs bir sandalın yelkenini şişiren rüzgâra benzer, fazlası gemiyi batırır, azı da gemiyi olduğu yerde tutar.” Voltaire “Bir varmış bir yokmuş, çiftliğin birinde üç ineğiyle mutlu mesut yaşayan bir çiftçi varmış” tadında bir hikaye ile haşır neşir olacağız. Fransız yazar Adele Tariel’in 28 sayfalık niceliği az ama niteliği büyük bir eser. Yediden yetmişe herkesin okuyabileceği, birikimine göre nasibine düşeni alabileceği tatliş bir eser. Resimlerin çizimini Julie de Terssac yapmış ve de çok güzel yapmış. Orijinal çizimler hemen dikkatinizi çekecek. Varlıkların simgelediği görsellerin üzerine kelime ve sayılardan oluşan kelimeler serpiştirilmiş. Bir dağ resmi üzerinde ağaçlar yazarken, şehirli karakterinin üzerinde sayı desenli bir elbise görülüyor. Tüm varlıkların ruh durumuna göre renklerin seçimi, yüz ifadelerinin öne çıkarılması yaratıcı bir fikrin ürünü. Bu tarzı çok ama çok sevdim. Hikâyenin ana karakterleri çiftçi, şehirli ve üç inek Sürmeli, Kahveli, Çilekli… Yazar insan karakterlere isim vermezken inekler belli sayıya gelene dek adlandırıyor. Çevreyle uyumlu hayvan yetiştirmenin önemini vurgulamak için adlandırarak onlara değer atfediyor. Hikâyemizin konusu çitçi karakterinin üç ineği ile mutlu mesut huzur içinde yaşarken bir şehirlinin tesadüfen oraya gelip ineklerinin sütünü sevmesiyle kontrolden çıkan olaylar zincirini anlatıyor. Hırslı şehirlinin takas usulü ile yaşamını sürdüren kanaatkâr çiftçinin aklına “sütleri neden satmıyorsun” diyerek kulağına kar suyunu kaçırmasıyla ilk sapma başlıyor. Üç ineğe her seferinde eklenen üç inek daha, üç inek daha derken sayı oluyor bin inek. Ve beraberinde gelen makineleşme. Para kazanma amacını çiftçi üzerinden sağlayan şehirli hariç artık kimse mutlu değildir. Çiftçi artık yaşamak için çalışmıyor, çalışmak için yaşıyor her geçen her şey kontrolden çıkıyor. En sonunda ineklerin isyanıyla kırılma noktası geliyor. Bu sahne bana bir yerlerden tanıdık geliyor sanki. Bizi mi anlatıyor, dediniz. Yok canım daha neler. Çiftçinin takas usulü hayatını sürdürmesi modern öncesi dönemi, şehirlinin çiftliğe gelip onu para kazanma hırsıyla tanıştırması modern dönemi, ineklerin sayısının her geçen gün artmasıyla onlara isim vermekten vazgeçip onları numaralandırması da post modern dönemi simgeliyor. Tıpkı hepimizin devlet nezdinde bir kimlik numarasından ibaret olmamız gibi. Elon Musk ‘ın çocuğuna sayıdan oluşan “X AE A-XII” isim vermesi gibi. Hepimizin devletler için bir salgın, bir savaş, bir afet durumunda istatistikî bir rakamdan öteye gitmediği gibi. Sayıları artan ineklerine artık isim vermekten vazgeçen çiftçi zihin dünyasında nitelikten niceliğe evrilmiştir. Her şey artık sayıdır. Şuuu kadar kitap okudum, şuuu kadar film izledim, buuu kadar gezdim, bir o kadar da yaşadım. Buuu kadar şeyi yaptın da elindeki kitaba gömülüp ayakta duramayan yaşlıya kalkıp yer vermeye tenezzül bile etmedin. Ooo kadar gezdin de yoluna çıkan bir muhtaç kişiye neyin var diye sormadın, Bir o kadar yaşadın da geriye döndüğünde bir avuç sevgi saygı biriktiremedin. Elin de ne kaldı söyler misin? Nitelik öldü yaşasın nicelik! Bu değersizleştirilmeye dayanamayan ilk üç inek ve beraberinde birçok ineğin isyan bayrağını gönlere çekerek firar etmesiyle hikâye son buluyor, çiftçi ve inekleri mutlu mesut oluyor. Keşke diyorum, ama bu mutlu sonun hayalini bile kuramıyorum. Umarım bu konuda tek sorunlu kişi ben değilimdir. İlk üç ineğin isyanı başlatmasının nedeni onların daha önce yaşadıkları nitelikli, değer verildikleri yaşamı bilmeleri ve hatırlamaları olsa gerek. Sürmeli, Kahveli ve Çilekli gibi özünü bilen ve hatırlayanlara selam olsun. Daha fazla sevgiyi, saygıyı ve selamı hak edenler ise özünü unutmayıp yöneticilerine hatırlatanlara olsun. Goethe’nin de dediği gibi “En büyük hazine kanaatkâr olmaktır, sağlık ve çalışkanlık oldu mu, yaşamak için bunlar yeter de artar bile. Biri bu, çocuk kitabı mı dedi? Kim? Sümeyye Özer Doğan

1000 İnekAdèle Tariel · İthaki Çocuk Yayınları · 201987 okunma

·

186 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Sümeyye Özer Doğan