Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.37.24
Gönderi
·
Puan vermedi
Değerler İnşası: Bir Tecrübenin Dokunuşu
༄ ༄ ༄
İnsanın çaba ve gayret serencamı kimlik ve konumunu belirler. Ömür sermayenin doğru pozisyonda kullanım ve istikameti nice güzellikleri ortaya çıkartır. Çaba ve gayretin bir ömürle bütünleşmesini araştırmacı ve yazar İlber Ortaylı Hocada vücut bulmuştur. İstikamet ve konumu tek ve biricik olduğunu birçok çalışmasıyla bir hedef ve bir güzergahta ilerleyerek görmektedir. Bu yönüyle “Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu” çalışmasıyla doçentlik unvanıyla Viyana, Cambridge, Kudüs, Oxford, Berlin ve Moskova üniversitelerinde misafir öğretim üyeliği yanında seminerler ve konferanslar verdi. Osmanlı idari ve sosyal tarihi hakkında uzman olan İlber Ortaylı; Osmanlı Mirası, Tarih Yazıcılığı Üzerine, Türkiye Teşkilâtı ve İdare Tarihi gibi pek çok eserin yanında seyahatname ve sohbet türünden yüze yakın kitapları bulunmaktadır.
Ömür sermayesinin bir hedefte tek ve biricik olması, çaba ve gayretin devamlı olmasıyla kazanılan büyük bir başarıdır. Bu başarının incelik ve hassas yönleri keşfetmek ve uygulamak, istenilen bir durumdur. İlber Ortaylı, toplum içinde konum ve itibar serencamının tecrübelerini “Bir Ömür Nasıl Yaşanır?” ile “İnsan Geleceğini Nasıl Kurar?” kitaplarında anlatmaktadır. Bireysel bir kesif ve inşa, yeteneklerimizi bulma ve kullanmak yapılabilir. Bununla beraber zihin ve beden sağlığı ve verimliliği alışkanlıklarımız ve yüklediğimiz anlamla şekillenmektedir. Bu konularla beraber toplumun kendini devam ettirmesi, eğitimin kalite ve faydalı hâle getirilmesi, etrafa bakma sanatı nedir ve kullanımı, ilhamı nerede arayacağız ve umudumuzu nasıl koruyacağız konularıyla dokuz bölümle; “İnsan Geleceğini Nasıl Kurar? – Kendini İnşa Etmenin Yolları” kitabıyla inşa ve keşif yapmanın yollarını anlatmaktadır.
Zamanın ilerlemesiyle vücut çöker ancak zihni bir parıltı iyice parlar ve genişler. Hayatın gösterdiği ve öğrettiği her şey bir tecrübeden ibaret kalır. Tecrübe, zihni bir parlaklığın yansımasıdır. Bu parlaklığın neticesinde kendimize hâs bir anlam dünyası kurarız. Hayatın gösterdiği ve öğrettiği başkalarının tecrübelerini anlamak ve kendimize pay çıkartmak, bulunmaz bir hazinedir. Bu yönüyle gazeteci Yenal Bilgici, hayatın tecrübeleriyle bir anlam dünyasının keşfedilmesi için araştırmacı, yazar İlber Ortaylı’yla nehir söyleyişi yapmaktadır.
Birey, özünü ve çevresiyle alışveriş halindedir. Zamanın imkanlarıyla geçmiş ve gelecek arasında bir plan yapma halindedir. Kitabın birinci bölümünde bireyin kendini nasıl inşa etmesi hakkındadır. Kendini inşa etmek, özü ve çevreyi anlamak ve hedeflerle gayret etmek, direncidir. Ortaylı, bireyin inşası hakkında hayatın plan, hedef, zaman konuları üzerinde durarak geçmiş çağın önemli düşünürlerinin anlayışlarının kritiğini yapmaktadır.
Hayatın inşası ve idamesi, bireyin kabiliyet ve yeteneklerini bilmesi ve kullanmasıyla mümkün olabilir. Doğuştan ve sonradan öğrendiğimiz ve geliştirdiğimiz özelliklerle kendimize hâs karakter sahibi olarak, hayatın inşası ve idamesini sürdürebiliriz. Kitabın ikinci bölümünde “Yetenek Nasıl Kullanılır?” sorusuna cevap aranmaktadır. Ortaylı; merak etmek, keşfetmek, çalışmak ve bir hedef doğrultusunda plan yapmak, şeklinde yetenek konusunu bu dört aşamada gerçekleştiğini, söyler. Bireyin yeteneği ortaya çıkması ve gelişmesi için keşfetme his ve eylemin gerçekleşmesi gerekmektedir. Ortaylı, yeteneğin ilk aşamasını merak etmek kavramını keşfetmek için kullanmaktadır. Bu keşif, elleri kullanmaktan geçtiğini yani hareket ile bütünleşmeyi vurgular. Buda bireyi yeteneklerini keşfedip geliştirmesine götürmektedir.
Hayatın öğrettiği ve gösterdiklerini iki temel kısma ayıra biliriz: iyi yönü ve kötü yönü. Hayat dairesi içerisinde iyi anları yaşadığımız gibi beklemediğimiz kötü anlar da yaşamaktayız. Peki! Buna nasıl bir anlam yüklemeliyiz. Yenal Bilgici’nin sorularıyla kitabın üçüncü bölümünde Ortaylı, idame-i hayatın ne ve nasıl olduğunu anlatmaktadır. İdame-i hayatın geçmişte hayat tecrübelerini ve anlam farklılıklarını Ortaylı; Seneca ile Cicero’yu referans alarak anlatır.
İdame-i hayatın bir uzantısı da bireyin çevresiyle olan ilişkisinin nasıl olduğudur. İdame-i hayatın bireyden çevresiyle uzantısı hangi değerler üzerinde kurulmalı, sorularına kitabın dördüncü bölümünde ele alınmaktadır. Ortaylı, bu bölümde “dostluk” kavramını enine boyuna ölçmektedir. Hayatın bir anlamı da dostluktur. Güven ve samimiyet duygularının yüksek seviyede yaşandığı dostluk ilişkisinde Ortaylı, dostluğun tarih içinde yaşanmış örneklerini anlatmaktadır. Dostluğun tarihçesine bakıldığında idame-i hayat içinde konumunu göstermeye çalışan Ortaylı; günümüzün şartlarında dostluğun dar bir çember içinde tüm içten duyguların güçlü bağlarla yaşanmasına dikkat çekmektedir. Bu yönüyle hayatın gösterdiği ve öğrettiği bir tecrübenin dostluk temelinde doyurucu bir okuma sunmaktadır.
Toplumun idame-i hayatı, yine toplumun değer ölçüsüyle şekillendiği bir gerçektir. Geçmiş ve gelecek sürecinde toplumlar kendine hâs karakter ve değer ölçülerine sahiptirler. Toplumun değişim doğasının tarihçesini anlatarak konuya giren Ortaylı, kitabın beşinci bölümünde toplumsal idame-i hayatın ne ve nasıl olduğunu anlatmaya çalışmaktadır.
Birey ve toplum ilişkisinin bağlantısı aile ve eğitim olduğu su götürmez bir gerçektir. Aile ve eğitimin aynı ve farklı olan noktaları iyi analiz edilip, geliştirmek gerekmektedir. Bu konuya “hayat tecrübesi” gözüyle bakmak farklı bir bakış açısı geliştirecektir. Aile ve eğitim konularının bireyle olan ilişkisini Ortaylı, kitabın altıncı bölümünde anlatmaktadır. Eğitimin birçok yönüne değinen Ortaylı; eğitimin nasıl fayda sağlanacağını göstermeye çalışmaktadır.
Etrafa bakma sanatı, ilhamı nereden arayacağız ve umudumuzu nasıl koruyacağız? Kitabın son üç bölümüdür. Bu bölümlerde bireyin algı ve kişiliği üzerinde etkisi çok olan bakmak, ilham ve umut kavramlarını anlatmaktadır.
Bireyin inşa ve şekillenmesi, hayatın gösterdiği ve öğrettiği tecrübelerle dayanaklar oluşturulmaya çalışılmaktadır. Yenal Bilgici’nin sorularıyla İlber Ortaylı, hayat tecrübesinin bir aktarımını sunmaktadır. Tecrübelerin dokunuşuyla idame-i hayat dairesinin dayanakları sunulmaktadır. “İnsan Geleceğini Nasıl Kurar?” arayışına; merak etmek, keşfetmek, çalışmak ve bir hedef doğrultusunda plan yapmak kabiliyetlerini kazandırarak; etrafa bakma, ilham ve umut inceliklerinin potansiyelini göstermektedir.
Kitabın Künyesi: İlber Ortaylı, İnsan Geleceğini Nasıl Kurar? – Kendini İnşa Etmenin Yolları, söyleyişi: Yenal Bilgici, Kronik Yayınları, 2. Baskı, Şubat 2022 İstanbul, 288 sayfa.
Yunus Özdemir
··
755 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.