PLATON OKUMA REHBERİ
Platonun Diyaloglarını tam olarak hangi sırada yazdığı bilgisine sahip olmasak da; bu alanda çalışan kişiler bu diyalogları farklı dönemlere ayırırlar. Gelin birlikte farklı dönemlerde yazılmış, Platon ve felsefesini tanımak isteyen insanların yararlanabileceği eserlere bir bakış atalım.
1- Gençlik Dönemi
Bu dönemde Platon'un kitaplarının baş konuşmacısı olan Sokrates'in gerçekten de kendi fikirlerinin aktarıldığı dönemdir. Konular genel olarak erdemin ve bilgeliğin ne olduğuyla ilgilidir. Sofist karakterlerle birlikte hitabet ve hakikat sohbetleri yapılır. Bu dönemin eserlerine ayrıca Sokratik Diyaloglar adı verilir.
Sokratesin Savunması Üçlemesi
Platon, Sokratesin bir grup Atinalı tarafından dinsizlik ve gençlerin ahlakını bozma suçlamasıyla mahkeme önüne çıkarılışı ve idam edilişi sürecini 3 kitapta işlemiştir. Bunlardan Euthyphron mahkemenin hemen öncesini, Sokratesin Savunması mahkeme sürecini, Kriton ise yargılama sonrasını konu alır.
1.1-) Euthyphron
Diyalog içerisinde de görüleceği üzere Euthyphron, Antik Yunandaki muhafazakar kimliği temsil eder. Din konusunda oldukça bilgili olduğunu düşünen Euthyphron, mahkemede insanlara bildiklerinden emin oldukları şeyler konusunda ne kadar cahil olduklarını kendine görev edinmiş Sokrates ile karşılaşır ve din konusunda bir tartışma gerçekleştirirler. 
Euthyphron 
Platon (Eflatun)
1.2-) Sokratesin Savunması
Felsefeyle yakından ya da uzaktan ilgilenmeye başlamış insanların felsefeye ve Sokratese ilk hayran olduğu eserlerden birisidir. Kitap dönemin Yunan ve dolayısıyla ilerleyen yıllardaki Batı adalet sistemine eleştirilerde bulunur. 
Sokrates'in Savunması
1.3-) Kriton
Zindanda ölümü bekleyen Sokrates ile onu çok seven, masum olduğunu bilen ve onu kurtarmak isteyen dostu Kriton arasında geçen diyalogtur. 
Kriton
2-) Protagoras
Sofistlerin doğasını, erdemin birliği ve nasıl öğretilebileceğini konu alır. Sokratesin erdemin bilgi olduğu fikrinin temelleri ve eleştirileri sunulur. 
Protagoras
3-) Gorgias
Gorgias karakteri Antik Yunanın ünlü hitabet öğretmenleri sofistlerin temsilcisidir. Diyalogta bilginin ve bilgeliğin neliği ve niteliği, erdemin bilgi olup olmadığı konusu tartışılır. 
Gorgias
2-) Birinci Geçiş Dönemi
Bu dönem ve sonrasında kitaplarda Sokrates olarak gördüğümüz kişi artık gerçek Sokrates değildir; Platon'un kendi fikirlerini anlatması için kullandığı kurgusal bir karakterdir. Yine de kişilik ve üslup Sokrates gibidir.
Bu dönemin konusu erdemin ne olduğundan ziyade bilginin ne olduğudur.
1-) Menon
Pers bir komutan olduğu bilinen Menon, Antik Yunan'da misafir olduğu ve Sokrates ve Gorgias gibi birçok Atina bilginiyle sohbet imkanı bulduğu rivayet edilen bir insandır. Bu diyalogta Sokrates ve Menon birlikte erdemin ne olduğunu ararlar. Ünlü Menon Paradoksu ve Sokratesin küçük bir çocuğa geometri çözdürmesi hikayesi bu diyalogtan süregelir. 
Menon
Ayrıca Menon Paradoksuyla ilgili yazıma buradan ulaşabilirsiniz: philartsophie.blogspot.com/2022/04/menon-p...
3-) Olgunluk Dönemi
Platon'un kendi fikirlerini üretmeye başladığı dönemdir.
1-) Devlet
Adalet ve devlet kavramlarının neliği üzerine tartışılır. İdealar kuramı, doğa bilimlerinin değeri ve niteliği gibi konuların tartışıldığı bu diyalog, Platon'un en ünlü ve önemli eseri sayılır.
Devlet
2-) Phaidon
Ruhun varlığı ve ölümsüzlüğü konusunu işler. Eserde Sokratesin ruhun ölümsüzlüğüne inandığı için mutlu bir adam imajı çizdiği söylenir. Sokrates'in dünya görüşüne de ayrıca yer verilir. 
Phaidon
4-) İkinci Geçiş Dönemi
Bu dönemde Platon kendi fikirlerini pekiştirip eksiklerini kapatmaya çalışır.
1-) Parmenides
İdealara kuramının eleştirisi ve ileri izahı yapılır. Diyalog Atina'da Parmenides ve Elealı Zenon arasında geçtiği düşünülen bir toplantıda geçer. Sokrates burada henüz 19 yaşında olduğu için bu diyalog kronolojik olarak en eski diyalog olsa da; o dönemde Parmenides ve Zenon Güney İtalya'da yaşıyor olduğu için diyalog muhtemelen kurgusaldır. 
Euthydemos - Parmenides
5-) Yaşlılık Dönemi
Platonun felsefesinin son halidir. İkinci geçiş dönemindeki tartışmalar Sofist ile bir sonuca bağlanır. Devlet Adamı'nda Devlet'teki siyaset felsefesi daha gerçek bir hale gelip tamamlanır. Philebos'ta ise Platonun etik ve estetik anlayışının neticeye vardığını görürüz.
Bu noktadan sonra ilgi alanınıza göre okuma yapabilirsiniz. Son eserler çeşitli konuların Platoncası niteliğindedir.
1-) Sofist (Platonun Varlık ve Bilgi Felsefesi)
İdeaların varlığı; yokluğu ve neliği, diyalektik, doğru ve yanlış bilginin tanımı ve dil üzerine tartışmalar gerçekleştirir. 
Sofist
2-) Devlet Adamı (Platonun Siyaset ve Hukuk Felsefesi)
Devlet kitabınına ek basım niteliğindedir. İdeal yönetimin ne olduğu, bu yönetimin şekilleri ve kanunlar işlenir. 
Devlet Adamı
3-) Philebos (Platonun Etiği ve Hayat Felsefesi)
İyi bir yaşam nasıl yaşanır ve hazların hayatımızdaki konum ve değeri ne olmalıdır sorusuna cevap arar. 
Philebos
philartsophie.blogspot.com/?m=1
··
740 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.