Gönderi
Sabahattin Ali'nin bu kitabı okuduğum eserler arasında beni çok etkileyen ve derinden sarsan bir yere sahip. Hiç beklemediğim bir sonla bitse de okunmaya değer muazzam bir kitap. Yusuf karakterine hayran oldum ve kendimle çok bağdaştırdım.Yaşadığı çağa ait hissetmiyor, tıpkı benim gibi. Kitapta yaşanan bazı tatsız olaylar var. Belli bir mevkide olan ve zengin olan insanların ceza almaması, suçlu görülmemesi o kadar kötü ki.. Olan hep iyilere ve masumlara oluyor.
Annesi ve babasının eşkıyalar tarafından öldürülmesinin ardından Yusuf, Kaymakam Selahattin Bey tarafından evlatlık olarak alınır. Kaymakam Salahattin Bey’in karısı Şahinde bu “dağlı” yetimi evinde istemese de, Selahattin Bey ve kızları Muazzez kısa sürede Yusuf’u evin bir parçası olarak görmeye başlar.
Sessiz, sakin ve içine kapalı bir çocuk olan Yusuf, haksızlığa ve ahlaksızlığa tahammül edemeyen bir karakter olarak yansıtılır. Bir gün Edremit kasabasının “serseri” gençlerinden Şakir’i Muazzez’e sarkıntılık ettiği için tartaklar ve kasabanın en zengin ailelerinden birine mensup olan Şakir bu durumu unutmaz.
Yusuf, Şakir ve etrafındakilerin nasıl insanlar olduğunu, yaşadığı bir başka olayla daha iyi anlar. Başında durduğu zeytinliklere çalışmaya gelen Kübra ve annesi, perişan halde Şakir’in evinden kaçmıştır. Hikayenin ilerleyen noktalarında, Kübra’nın Şakir’in tecavüzüne uğradığı ortaya çıkar.
Yusuf’tan intikam almaya çalışan Şakir, bunun için kapsamlı bir plan yapar. Babası Hilmi Bey, Selahattin Bey’i ciddi bir kumar borcuna sokup kızı Muazzez’i ister. Selahattin Bey’i bu durumdan kurtaran Yusuf olur, fakat bu parayı ödeyebilmek için arkadaşı Ali’den ciddi miktarda para alır ve karşılığında onun Muazzez ile evlenmesine izin verir.
Ancak Muazzez’in gerçekten sevdiği tek kişi Yusuf’tur. Şakir’in bir düğün esnasında Ali’yi vurarak öldürmesi, Yusuf ile Muazzez’in ilişkisinin önünü açar ve ikili kimseye haber vermeden kaçıp başka bir köyde evlenir.
Selahattin Bey’in ısrarlarıyla geri dönen Yusuf, hükümette katip olarak işe başlar ancak kısa süre sonra babasını kaybeder. Yeni atanan kaymakam, Yusuf’u vergi tahsildarı olarak görevlendirir ve Yusuf sık sık Edremit dışına çıkmaya, günlerce kasaba dışında kalmaya başlar.
Bu arada, evdeki maddi durum da gitgide kötüleşmektedir. Yiyecek bir şey bulmakta zorlanan Şahinde ve Muazzez, Şahinde’nin oyunları ile kasabada gezmelere, ziyaretlere gitmeye başlarlar. İçki içmeye ve bu partilerin “eğlencesi” haline gelmeye başlayan Muazzez’e takılan bilezikler ve yapılan yardımlar, ailenin maddi durumunu düzeltir, ama eve çok az ve çok yorgun halde gelen Yusuf da durumdan şüphelenmeye başlar.
Sonunda, Muazzez’i kendi evinde böyle bir eğlence içinde basan Yusuf, etrafa tabancasıyla rastgele ateş açar, karısını alır ve Edremit’ten temelli olarak ayrılır. Ancak, karanlıkta sıkılan kurşunlardan bir tanesi Muazzez’e gelmiştir.
Bu yaşam tarzından dolayı pişman olan ama annesinin baskıları nedeniyle bir türlü kurtulamayan Muazzez, Yusuf’un kollarında ölür. Karısını öldüğü yere gömen Yusuf, yeni bir hayata doğru yola çıkar.
Bir cinayet olayıyla açılan Kuyucaklı Yusuf yine bir ölümle Muazzez'in ölümüyle sona erer. Çok üzücü bir son sizi bekliyor. Kuyucaklı Yusuf aradan geçen zamana rağmen aşınmamış, önemini yitirmemiş bir roman olarak görülüyorsa, bu, hiç kuşkusuz taşraya ilk gerçekçi bakış olması kadar yazınsal niteliklerinin yetkinliğinden de gelmektedir. Onu canlı kılan budur. Tam da bu yüzden, bugün ya da yarın, başka bir Kuyucaklı Yusuf'un "matemini ortaya dökmeden tek başına yüklenip yeni bir hayata doğru yürüyeceği" duygusunu taşıyoruz. Değiştirilmeyen, dönüştürülmeyen bir dünyanın, doyumun hep ertelendiği mevcut dünyanın yazgısı bu olmayı sürdürecek belki de. Edebiyatın başarısı da bunu duyumsatabilmesinde, mutlu dünya ütopyasını harlandırmasındandır.
Kuyucaklı Yusuf, erdemleri ve kusurlarıyla, bir yetimin, bir evlatlığın öyküsünden insanlık durumuna yükselmiş bir yapıt olarak görünüyor hâlâ.
·
987 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.