"Osmanlı Beyliği 1299'da Söğüt'te kurulduğu zaman 400 atlıya sahip bir uc beyliği iken, 1326 Bursa Fethi'nde Orhan Bey, 38.000 atlıya kumanda ediyordu. Bu asker artışı nereden geliyordu? Fethedilen topraklardan toplanamazdı. Çünkü bunların ahalisi Türk değildi. 400 çadırlık bir aşiret 27 senede bu kadar çoğalamazdı. Selçuk Sultanlığı artık yoktu. Yani oradan asker temini de mümkün değildi. O halde nereden geliyordu bu asker? Öyle anlaşılıyordu ki, Bizans sınırındaki bu beylik, bütün Türk âleminin ülküsünü temsil ediyordu."
"Türklük aleminin, fetret devrinde bile, asla vazgeçemediği İstanbul fethi ve cihan hâkimiyeti idealinin mümessili sayılıyordu. Milli şuur (bilinç), Horasan'dan İzmir'e kadar her yerdeki Türk'ü, Ertuğrul oğlunun açtığı mukaddes sancağın altına çekiyordu. Anadolu beyliklerinden en girişimci unsurlar bu bayrağın altında toplanıyorlardı. Nitekim Mirat'ül edvar'da bu toplanış:
"Ol hinde rum âyânının ekseri Osman Beğ'in himayesine iltica ettiler." (O zaman rum ileri gelenlerin hepsi Osman Beğe sığındılar.)
Câmi'üd-düvel'de:
"Oğuz Beğleri'nin ekseri Osman Beğ'in asitan-ı saadet-nişa nuna yüz sürdüler." (Oğuz Beyleri'nin çoğu Osman Beğ'in saadet bahşeden armasının eşiğine yüz sürdüler.) diye geçiyor."
"O zamanların Anadolu'sunda, büyük bir siyasî dağınıklık görünüyor; buna karşılık fikri ve manevî bir oluş açıkça kendini gösteriyor. Moğol orduları önünden kaçarak Anadolu'ya sığınan tarikat ve tasavvuf ileri gelenleri, Horasan erenleri, dervişler, alpler, abdallar (dünyayla ilgisini kesmiş, kendisini Tanrı'ya adamış dervişler), burada yepyeni bir ümit hâlesi vücuda getiriyorlar, geleceğe ümitle bakmayı telkin ediyorlar, yeni ve büyük bir doğuşu müjdeliyorlar."
"Anadolu'nun yüksek tabakaları, puta tapıcı bir kavmin İslâm'ın en kudretli ordularını yenişi karşısında kederli, elemli ve ümitsiz görünüyor. Moğol âdetleri, Moğol giyinişi bunlarda derin bir hayranlık vücuda getiriyor. Onları taklit moda oluyor."
"İşte bu elemli durumda büyük rehberlerin (mürşidlerin) ortaya çıkışı başlıyor. Bunlar 'yenilgilerin bir fitne, bir imtihan olduğunu, İslâm'ın yeniden muzaffer olacağını, onun kılıncı ve bayraktarı olan Türk'ün yeniden dünyaya hakim olacağını' telkin etmeye başlıyorlar."
"Siyasi sıkıntılardan bunalmış olan ahali, bu telkinlerle yeniden diriliyor. Türk kamuoyu bu hor, hakir görülmeye karşı açılan ve kuvvet, kudret, yüceliği müjdeleyen bayrağı bekliyor."
"Bu bayrağı, gayet tedbirli olarak Osmanoğulları kaldırıyor. Osman'ın bayrağı, hem Selçukoğulları Devleti'nin devam ettiğini hem de yeni bir doğuşun gerçekleştiğini gösteriyor."
"Şeyhler, müftüler, müderrisler (profesörler), eli kılıç kabzasına yapışan yiğitleri, gönlü fazilet aşkı ile dolu müminleri, kafası sâlim düşünceye açılmış öğrencileri, Söğüt Beyliği'ne sevkediyor. Âşıkpaşazâde'nin deyimiyle Anadolu'da o zaman dört tâife (grup) var: Gâziyân-ı Rum, Ahiyân-ı Rûm, Abdalân-ı Rûm, Baciyan-ı Rûm. Bu dört taife de, Osmanoğulları'nın açtıkları kutsal sancağın altında toplanıyor ve ümitlerini ona bağlıyor."
"Böylece Osmanoğulları, İslâm dünyasındaki ve dünya tarihindeki büyük görevlerine başlıyorlar ve Türk âleminin otağı haline geliyorlar. Âdeta Türk'ün nabzı orada atıyor. Anadolu Beylikleri'nden ve Türklüğün uzak yerlerinden kopup gelmiş adamlar, Osmanlı'nın yanında nefes alıyorlar. Bu sebeple, bu küçük beyliğin bütün Türk âlemiyle ilişkisi var; oralarda ne olup bittiğini gayet iyi bildiği gibi, bu büyük dünyanın bakışlarını ve emellerini de kendine bağlıyor."
"Osmanlı, o sırada küçük bir beylik, fakat bütün bir Türk-İslam aleminin büyük ümidini ve idealini temsil ediyor. Sultan-medrese-sipahi dengesi ile ne anarşi ne de despotluğa firsat vermeyen âdil bir devlet kuruluyor. Bu devlet, dünyada hiçbir kuvvet tarafından değiştirilemeyen ezeli ve ebedî hukuk prensiplerine bağlı. Başta Hanedan olmak üzere, bütün insanların devlete bir can borcu var Bu borcu, hükümdarlarla birlikte bütün tebaa, tereddütsüz ödüyorlar. Bu küçük devletin fazileti büyük, hoşgörüsü büyük, ideali büyük. Tabiî bu manevî büyüklük, devletin topraklarını da kısa zamanda kendi seviyesine eriştiriyor."
Sayfa 38Kitabı okudu
·
284 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.