Dilin ruhu ve sesi üzerine...
Dil denildiğinde onun gramer ve fonetik yapısıyla, hangi dil grubuna ait olduğuyla, dünyada ne kadar insan tarafından konuşulduğuyla ilgilenilir. Son yıllarda bir de konuşulan dilin mesleki ve ticari bakımdan getirisi olup olmadığı önemli bulunur oldu. Bunların her birinin kendince önemi vardır lakin bunlardan hiçbiri o dili konuşan halkın görünmez hafızasını ifade etmez. İfade edilen bu şey, dilin sesidir. Tek başına bu değildir ama bu olmadan da olmaz.
Dilin sesi, o dili konuşan halkın tarihiyle, yaşamıyla özdeştir. Örneğin Kürtçenin sesinde hep bir acı, hüzün olur. Kürtçe dinlediğimiz bir şarkının sözleri, melodisi, müzikal yapısı neşeli olsa bile insanda lirik bir hisse yol açar, ağlamakla gülmek arasında kararsız kalır insan. Farsçanın sesinde dalkavukluk ve cilveli bir hâl var, insanın ağzında yayılan ve etkisini yitiren bir hâl. Hüzün değil, melankoli var. Ermeni dilinin müzikal sesinde unutulmuşluk, sonsuz bir tek başınalık duyulur. Benzer sesler İbrani dilinin müzikal sesinde de duyulur, duyulan melodi eğlenmeye çağırsa bile hep yarım kalmış bir mutluluğun tedirginliği hissedilir. Fransızcanın sesi, insanda erotizm hissi uyandırır.
İngilizce, kısa, karmaşık olmayan ve vakit nakittir makamında düşünülmüş bir dildir; sesinde ruh taşımaz. Kapitalizmin, ticaretin dili olarak kurulmuş sanki.
Türkçenin sesinde, her ruhu giyinebilen, her şeyi meşru kılan bir mesaj var.
Arapçanın sesinde, bir yandan insanı boyun eğmeye davet eden, diğer yandan bir başkasını yok etmeye çağıran bir yan vardır. Belki de İslam’ın dili olmasının yarattığı bir etkidir bu.
Japoncanın sesinde, itaat etmek ve itaat ettirmek mevcuttur.
Almancanın sesinde, insanı hep üç adım sonrasını düşünmeye sevk eden emrivaki bir hâl var. Yunancanın sesinde, coşkunun arabesk makamı var; coşku, hüzün, acı ve kadercilik iç içe geçmiştir.
Dil deyip geçmemek lazım. Dilin ruhu ve görünmeyen hafızası, onun sesinde saklıdır.
Elias Nin
··
218 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.