İKİ KIYININ AVARESİ / GUILLAUME APOLLINAIRE HAY Klasikler Dizisinden bir kitap daha bitti. Bu kitabı farklı yazarlar tanımak, her yazardan hiç değilse bir eser okuyarak tanımak amacıyla almıştım. İyi ki alıp, okumuşum. İki Kıyının Avaresi, 1900’lerin başında Paris’e ve Paris’in sanat çevresine bir aşk mektubu olmanın yanı sıra zamanın, hayatın durmaksızın değiştirdiği dekora ve aktörlere mütevazi bir saygı duruşudur. ( Arka Kapak) “Noel ilahileri dini ve halk şiirimizin en ilgi çekici anıtlarından değil midir? Bu şarkılar her halükarda, içinden çıktıkları taşranın ruhunu ve adetlerini belki de en iyi yansıtan eserleridir.” ( Buci Sokağı’nın Noelleri) Aynı şey bizim türkülerimiz, ağıtlarımız, koşmalarımız, semailerimiz, kısaca halk edebiyatımız içinde geçerli değil mi? Tüm toplumlarda bu eserler içinden çıktığı toplumun ruhunu, duygularını, yaşanmışlıklarını anlatmaz mı? “Paul Briault’un mahremiyetine girme ve evinde yemek yeme şerefine de eriştim. Beni gerçekten iyi misafir ettiğini de söylemem gerekir. Şunu fark ettim ki yemek yemesini bilenler arasından kolay kolay ahmak çıkmıyor.” Paragrafında olduğu gibi aralara sıkıştırılmış ilginç tespitler, taşlamalar ve yorumlar var. Kitap iki bölümden oluşuyor. İlk bölümde Paris’in sokaklarında dolaşırken oradaki mekanlar ve hatırlattığı kişilerle ilgili anılarını aktarıyor. İkinci bölümde ise Pitoresk Çağdaşlar başlığıyla dönemindeki yazarlarla olan anılarını anekdotlar ve biyografilerini harmanlayarak anlatmış. Paris sokaklarında dolaşıp, hatıralarını ve edebiyat / sanat dünyasındaki dostlarını anarken Cezanne’dan Picasso’ya, Balzac’tan Stendhal’e, Manet’den Oscar Wilde’a, Schopenhauer’den Hugo’ya tanınmış birçok isimden bahsederken onları okura anlatarak saygı duruşu sergiliyor. Sanat ve edebiyat dünyasına gösterilen bu vefa bana birkaç sene önce seyrettiğim Woody Allen’ın “Paris’te Gece Yarısı” adlı fantastik filmini hatırlattı. Hala seyretmediyseniz izlemenizi tavsiye ederim. Kitaba dönersek ünlü sanatçılar kadar adı çok bilinmeyen ( ya da benim bilmediğim) isimlerde vardı: Pierre MacOrlan (roman ve söz yazarı), Ricciotto Canudo ( film eleştirmeni, dergi yayımcısı), Jean Lorrain ( şair), Victorien Sardou (oyun yazarı), Anatole France (yazar), Isidore Liseux (yazar), Fernand Fleuret (şair), Auguste Achaume ( oyun yazarı) gibi birçok isim vardı. Bana kattıkları: Carnavelet: Paris şehir tarihi müzesi. Boulangisme: Adını 1886’da savaş bakanı olan Fransız General George Boulanger’dan alan siyasi hareket. In-folio: Her kağıdın ikiye katlanarak iki sayfa oluşturduğu bir kitap biçimi. Octavo: tek bir tabaka kağıdın katlanmasıyla oluşan sekiz sayfalık forma, bu formalardan oluşan kitap. Iris: Yunan mitolojisinde tanrıların ulağı, sembolü gökkuşağı. Macaronée: Amiyane kelimelerin sonuna Latince ekler takılarak oluşturulan borlesk bir şiir tarzı. Nolet: Noel’in küçültmesi. Gotha: 1763-1944 yılları arasında Fransızca ve Almanca olarak yayımlanan soyağacı, diplomasi ve istatistik yıllığı. Saint Geneviéve Kütüphanesi: İskandinavya dışında en fazla İskandinav eseri bulunan kütüphane. Helsingfors: Helsinki’nin eski adı. Siyah sabun: Fas’ta zeytinyağı ve siyah zeytinden üretilen bir tür sabun. Bertha: Almanya’nın I. Dünya Savaşı’nda kullandığı çok büyük bir uzun menzilli top. İnce bir kitap olmasına rağmen keyifle okunup, bilgi dağarcığıma kattıklarıyla doyurucu bir okuma oldu. İki Kıyının Avaresi’nden kıyıya vuranlar: İnsanlar hiçbir şeyden keder duymaksızın ayrılmaz, kendilerini en çok mutsuz eden yerleri, şeyleri, insanları bile acı çekmeksizin bırakmazlar. Asılmış birinin evinde ipten söz edilmez, bir tercümanın evinde de bir hainden. Coudrey'de balık avlayarak yaşıyordu ve çoğu zaman Paris dışında, nehir kıyısında yaşıyor olmaktan memnundu kesinlikle. Şehir onu çok daha erken öldürebilirdi. Kitapçı Mösyö Lehec kitaplarını öyle severdi ki, onları yalnızca, bu kitapları edinmeye layık olduklarına karar verdiği çok az sayıda insana satardı.

İki Kıyının AvaresiGuillaume Apollinaire · Türkiye İş Bankası Yayınları · 2019132 okunma

·

1.508 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özgün Onat