ESARET
Sergüzeşt küçük esire dilber' in hikayesidir .Dilber,Kafkasya'dan kaçırılıp İstanbul'a getirilen bir çerkez kızıdır.Hacı Ömer adlı esir tüccarı tarafından satın alınan küçük kız yüksek kaldırım 'da sabık Harput Mal Müdürü Mustafa Efendi'nin karısına kırk osmanlı lirasına satılır Mustafa Edendi 'nin o o yaşlarda Atiye adlı bir kızı vardır .Dilber satıldığı bu ilk evde eziyet görür. Hem evin hanımı hemde kendisi bir halayık olan Teravet' in hakaretlerine uğrar. En ağır işler ona yaptırılır. Birdenbire hem hürriyetini kaybeden hem de hizmetçi gibi çalıştırılmaya tahammül edemeyen küçük kız, karlı ve fırtınalı bir gecede evden kaçar .sokakta bir köşeye yığılır kalır. Ertesi gün kendisini Atiye 'yi okula götürürken gördüğü Latife Hanım ın evinde bulur. Latife' ninbüyükannesibütün gayretine rağmen küçük kızın azad olmasını sağlayamaz. Dilber in satılmasına karar verilir ve altmış beş altına bir esirciye satılır. Dilber in ikinci mekanı Edirnekapı civarındaki ürkütücü konağıdır .Burada kendisi gibi satılmayı bekleyen bir çok esir vardır .Onların arasında daha mutlu olur .Fakat bir süre sonra yüzelli lira bedelle Moda burnu tarafında oturan Asaf Paşa Konağına satılır .Bu dilber in satıldığı ikinci evdir .Dilber bu konakta kısmen rahat eder .Artık fiili olarak eziyet görmez ,dayak yemez. kendisine verilen vazifeler hafif ve zevkli işlerdir. Sahibesi Zehra Hanım konağın mutlak otoritesini temsil eder. Dilber e kötü muamele yapmaz fakat bir aristokrat havasıyla Dilber in ihtiyaç duyduğu sevgi ve şefkati de göstermez.Dilber bu evde serpilir, güzelleşir .Artık genç kızdır .Asaf Paşa nın Paris te resim tahsili yapmış ve yeteneklerinden dolayı ödül kazanmış ressam oğlu Celal ,Dilber ı model olarak kullanır .Bu durum genç kızı çok üzer. Kendisini Celâl Bey 'in elinde bir oyuncak olarak görür .Gururu kırılır ve Dilber durmadan ağlar .Celal bu gözyaşları karşısında müteessir olur.Karşısındakinin ruh halini anlamaya çalışan Celal Bey bir daha ağlaması halinde fırçasını kıracağını söyler .Bu hissi tavır Celal in uyanışının ilk adımıdır. Bir gece gizlice Dilber in odasına girer ve onu elinde kendi resmi olduğu halde uyurken bulur. Genç kızın kendisine aşık olduğunu anlar. Kendisi de karışık duygular içerisindedir .zamanla duygularını birbirlerine açarlar ve evin içinde gizlice buluşurlar. Oğlu Celal ile Dilber 'ın gizlice buluştuğunu öğrenen anne Zehra Hanım durumu kocası asaf Paşa ya bildirir .Asaf Paşa bir Halayığı oğluna layık görmez bu münasebetin kesilmesini ister .En etkili çare olarak Dilber 'ın satılmasına karar verilir. Anne ve babasının aristokrat kişiliklerini bilen Celal Dilber le evlenebilmek için amcasından yardım ister .Aynı gün Dilber bir esirciye alelacele satılır.Amcasından istediği desteği bulamayan Celal eve döner. Çaresiz dan Dilber 'ın satıldığını öğrenen Cela düşüp bayılır Asag Paşa ve ailesi için bu sonun başlangıcıdır .Sevdiği kızın bir odalık olduğu fikr-i sabitine kapılan celal in melankoli ile başladığı rahatsızlığı , çaresi olmayan beyin iltihabına dönüşür. öte yandan Dilber Mısırlı bir zengin adamın sarayına satılmıştır .Bütün baskı ve tehditlere rağmen efendisinin haremine girmeyi kabul etmeyen dilber hapsedilir. Sarayda ona aşık olan harem ağası Cevher onu kurtarmak ister. Fakt Dilber ı kaçırmak isterken mersininden düşer ve ölür . ölmeden önce Dilber e cebinde ertesi gün İstanbul a gidecek olan gemiye ait bir bilet olduğunu söyler. Özgürlüğünün hiçbir yerde olmadığını anlayan Dilber kendini Nil e atarak hayatına son verir.